แนวทางบูรณาการคติชนวิทยากับประวัติศาสตร์ท้องถิ่น : กรณีศึกษาเรื่องเล่าสงคราม ระหว่างสยามกับไทรบุรี ในสังคมไทยร่วมสมัย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหาแนวทางบูรณาการความรู้ทางคติชนวิทยากับประวัติศาสตร์ท้องถิ่น โดยนำเรื่องเล่าสงครามระหว่างสยามกับไทรบุรีมาเป็นกรณีศึกษา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพตามระเบียบวิธีวิจัยทางคติชนวิทยา เก็บข้อมูลภาคสนามในพื้นที่จังหวัดนครศรีธรรมราช พัทลุง ตรัง สงขลา และสตูล พร้อมทั้งเก็บข้อมูลเอกสารมาประกอบการศึกษาด้วย ผลการวิจัยพบว่า เรื่องเล่าสงครามระหว่างสยามกับไทรบุรีได้บอกเล่าเหตุการณ์สู้รบซึ่งเชื่อว่าเคยเกิดขึ้นจริงในท้องถิ่นต่าง ๆ เรื่องเล่ากลุ่มนี้จึงมีคุณค่าทั้งในการศึกษาเชิงวัฒนธรรมในทางคติชนวิทยา และการศึกษาพัฒนาการของชุมชนในทางประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ทั้งยังทำให้เห็นว่าการศึกษาในสองสาขาวิชาข้างต้นมีความสัมพันธ์และมีศักยภาพที่เกื้อกูลกันได้ โดยในการวิจัยอาจนำความรู้ทั้งสองสาขาวิชามาบูรณาการกันใน 4 แนวทาง คือ นำข้อมูลคติชนมาใช้ประกอบการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น นำประวัติศาสตร์ท้องถิ่นมาใช้ประกอบการวิเคราะห์และตีความข้อมูลคติชน นำวิธีการทางคติชนวิทยามาใช้ในการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และนำวิธีการทางประวัติศาสตร์ท้องถิ่นมาใช้ในการศึกษาคติชนวิทยา การศึกษานี้ทำให้เห็นแนวทางบูรณาการความรู้ระหว่างสาขาวิชาคติชนวิทยากับประวัติศาสตร์ท้องถิ่นซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการศึกษาเรื่องเล่าในท้องถิ่นในเชิงสหวิทยาการได้