ความรับผิดชอบ ความศรัทธา ความน่าเชื่อถือ การมีส่วนร่วม และความคุ้มค่าที่มีอิทธิพลต่อการจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พระทวี เพชรสังข์แก้ว
นพดล บุรณณัฏ
ปัญญารัตน์ ปานทอง

บทคัดย่อ

        บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความคิดเห็นของความรับผิดชอบ ความศรัทธา ความน่าเชื่อถือ การมีส่วนร่วม ความคุ้มค่า และการจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา 2) อิทธิพลทางตรง ทางอ้อมของความรับผิดชอบ ความศรัทธา ความน่าเชื่อถือ การมีส่วนร่วม ความคุ้มค่า ที่มีต่อการจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา และ 3) แนวทางในการพัฒนาการจัดการที่ดีของพระพุทธศาสนา การวิจัยนี้ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานระหว่างเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เชิงปริมาณเก็บข้อมูลจากประชากรที่อาศัยในพื้นที่เขตคลองสามวา กรุงเทพมหานคร จำนวน 5 แห่ง ได้แก่ แขวงสามวาตะวันออก แขวงสามวาตะวันตก แขวงบางชัน แขวงทรายกองดิน และแขวงทรายกองดินใต้ จำนวน 360 คน เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม ขนาดของกลุ่มตัวอย่างกำหนดโดยใช้เกณฑ์ 20 เท่าของตัวแปรสังเกตจำนวน 18 ตัวแปร ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นและวิเคราะห์ด้วยแบบจำลองสมการโครงสร้าง เชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ พระสังฆาธิการระดับเจ้าอาวาสวัด จำนวน 8 รูป เจ้าหน้าที่วัด
จำนวน 7 คน ได้แก่ ไวยาวัจกรวัด จำนวน 4 คน และมัคนายก จำนวน 3 คน การเลือกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญแบบเจาะจงตามวัตถุประสงค์ (purposive sampling) โดยตรวจสอบคุณสมบัติของผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์กำหนดวิเคราะห์ข้อมูลตามวัตถุประสงค์ของเนื้อหาด้วยการสังเกตและการสนทนากลุ่ม


ผลการวิจัยพบว่า


  1. ความคุ้มค่า ความน่าเชื่อถือ การจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา การมีส่วนร่วม และความรับผิดชอบ อยู่ในระดับมาก ส่วน ความศรัทธา อยู่ในระดับมากที่สุด ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก (gif.latex?\bar{X} =4.48, S.D.=0.44)

  2. อิทธิพลของความรับผิดชอบส่งผลทางตรงกับความศรัทธามากที่สุด เท่ากับ 0.46 รองลงมาคือ ส่งผลทางตรงกับความน่าเชื่อถือ เท่ากับ 0.33 การมีส่วนร่วม เท่ากับ 0.22 ความคุ้มค่า เท่ากับ 0.19 และการจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา เท่ากับ 0.15 ตามลำดับ และส่งผลทางอ้อมกับการจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา เท่ากับ 0.33 ความคุ้มค่า เท่ากับ 0.24 การมีส่วนร่วม เท่ากับ 0.22 และความน่าเชื่อถือ เท่ากับ 0.09 ตามลำดับ

  3. รูปแบบความสัมพันธ์ของการพัฒนาการจัดการที่ดีของพระพุทธศาสนา ประกอบด้วย ความศรัทธา ความคุ้มค่า ความน่าเชื่อถือ การจัดการที่ดีในพระพุทธศาสนา การมีส่วนร่วม และความรับผิดชอบ เป็นแนวทางในการพัฒนาวิธีการบริหารจัดการของวัดอย่างครบวงจร เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการบริหารจัดการอย่างยั่งยืนในอนาคต

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย
ประวัติผู้แต่ง

นพดล บุรณณัฏ, มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา

Ph.d. Program in Development Administration, Suansunandha Rajabhat University

เอกสารอ้างอิง

กรมการศาสนา. (2564). สัดส่วนผู้นับถือศาสนาพุทธและศาสนาอื่น ๆ. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2565 จาก https://e-ervice.dra.go.th/religion/buddhism?type=10.

กรรณิกา ขาวขุ่น. (2560). ความรับผิดชอบ. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2565 จาก https://saoc.rtaf.mi.th/images/OneDsOne_ARTICLE/02Responsibility.pdf.

กฤษณา พันธุ์มวานิช. (2561). คุณธรรม ความรับผิดชอบ ตามแนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม.

กาญจนาณัฐ ประธาตุ. (2560). พุทธศาสนากับสังคมไทย: การยืนหยัดและท้าทายในรอบทศวรรษ (พ.ศ. 2548-2558). วารสารศิลปการจัดการ, 1(2), 103-118.

ณดา จันทร์สม. (2558). การเงินวัด ต้องโปร่งใส ตรวจสอบได้ คณะพัฒนาการเศรษฐกิจ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2565 จาก https:// forbesthailand.com/commentaries.

ณรงค์ กุลนิเทศ และสุดาวรรณ สมใจ. (2558). ระเบียบวิธีวิจัยชั้นสูง และการออกแบบวิจัย (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: มาสเตอร์พรินท์ สามเสน.

ณัฐวุฒิ เงินท้วม. (2563). มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับอำนาจและหน้าที่ของเจ้าอาวาสตามกฎหมายว่าด้วยคณะสงฆ์. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(2), 72-81.

ทักษิณาร์ ไกรราช และคณะ. (2561). การธำรงไว้ซึ่งพระพุทธศาสนาในสังคมไทยสมัยใหม่ผ่านมิติปราชญ์ทางพระพุทธศาสนา. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 6(2), 819-830.

ปัณณธร เธียรชัยพฤกษ์ และคณะ. (2564). กลยุทธ์การบริหารกิจการคณะสงฆ์เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงของพระพุทธศาสนา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(5), 378-392.

พระครูธีรธรรมพิมล (ทิม ทองจันดา) และศรุดา สมพอง. (2562). การปฏิรูประบบบริหารภาครัฐในบริบทของสงฆ์ไทย. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(10), 6054-6070.

พระครูวิจิตรธรรมาทร (เรียน ติสฺสวํโส) และคณะ. (2562). การสังเคราะห์แนวคิดภพภูมิในพระไตรปิฎกที่ปรากฏในไตรภูมิพระร่วง. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(4), 427-438.

พระครูอดุลสามัคคยาธร (แสงจันทร์ เจริญคง) และคณะ. (2563). บทบาทของเจ้าอาวาสในการบริหารจัดการวัดในสังคมไทยปัจจุบัน. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 7(5), 102-116.

พิพัฒน์ นนทนาธรณ์. (2554). แนวปฏิบัติด้านจริยธรรมธุรกิจองค์กรในเขตกรุงเทพมหานคร ใน รวมบทความประชุมวิชาการทางพระพุทธศาสนานานาชาติ ครั้งที่ 8 เนื่องในวันวิสาขบูชา วันสำคัญของสากลโลก (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: เซ็นจูรี่.

ยัง กุนอก. (2559). การศึกษาหลักศรัทธาตามแนวคิดพระพุทธศาสนาเถรวาทของชาวพุทธจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 7(1), 68-76.

สำนักงานเขตคลองสามวา ฝ่ายพัฒนาชุมชนและสวัสดิการสังคม. (2563). ชุมชนในพื้นที่เขตคลองสามวา. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2565 จาก https://webportal. bangkok.go.th/khlongsamwa/ page/sub/188.

อาทิตย์ แสงเฉวก และคณะ. (2562). กระบวนการทุจริตในวงการพระพุทธศาสนา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(10), 5989-6000.

Gliem, J. & Gliem, R. (2003). Calculating, interpreting, and reporting Cronbach’s alpha reliability coefficient for Likert-type scales. In 2003 Midwest Research to Practice Conference. 82-88.

Gray, B. . (1989). Collaborating: Finding Common Ground for Multiparty Problems. San Francisco: Jossey –Bass.

Huntsman, J. (2018). Credibility. Thailand: HUNTSMAN ICI. .

Portney, L.G. & Watkins, M.P. (2015). Foundation of clinical research: Applications to practice (3rd ed.). Upper Saddle River: Pearson Education, Inc.