สัปเหร่อผู้นำทางจิตวิญญาณระหว่างคนเป็นและคนตาย

บทคัดย่อ

มนุษย์ทุกคนอยู่ภายใต้กฎไตรลักษณ์ หรือกฎธรรมดาของสรรพสิ่งทั้งปวง ไตรลักษณ์ คือ การเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปทุกสิ่งในโลกนี้ ล้วนแล้วอยู่ในกฎไตรลักษณ์ตามหลักคำสอนของพระพุทธศาสนา หรือเป็นที่รู้จักและเข้าใจกันง่าย ๆ ว่าทุกคนล้วนแล้วต้องตายและตายแล้วไปไหนในทางวิทยาศาสตร์ยังไม่สามารถพิสูจน์และตอบประเด็นนี้ได้อย่างแท้จริง ทว่ายังมีอีกอาชีพหนึ่งในสังคมไทยที่อยู่เบื้องหลังในการเชื่อมโยงระหว่างคนเป็นและคนตาย บ้างเรียก “นายป่าช้า” บ้างเรียก “ผู้ประกอบพิธีการศพ”หรือปัจจุบันเรารู้จักผู้ทำหน้าที่นี้ว่า “สัปเหร่อ” ผู้มีหน้าที่จัดการซากศพ เพราะมีประวัติศาสตร์มายาวนาน ในด้านศาสนาและวัฒนธรรมความเป็นอยู่ของผู้คนที่ปฏิเสธไม่ได้เลยว่ามีความเกี่ยวพันกับปลายทางของชีวิตคือ “ความตาย” แม้ปัจจุบันผู้ที่ประกอบอาชีพนี้จะลดลงไปอย่างมาก เนื่องจากความหวาดกลัว ความเชื่อ ผลตอบแทน หรือเทรนด์ใหม่ ฯลฯ แต่ก็ไม่อาจปฏิเสธได้เลยว่า สัปเหร่อถือเป็นหน้าที่หนึ่งที่สำคัญที่ขาดไม่ได้ในสังคมไทย เพราะในทุก ๆ วันจะมีคนตายอยู่ตลอด และบุคคลที่จะเข้ามาเชื่อมโยงระหว่างคนเป็นกับคนตาย ก็คือ “สัปเหร่อ” ซึ่งในทุกขั้นตอน กระทำด้วยใจอันบริสุทธิ์ เพื่อคนเป็นและคนตาย และเพื่อการจากไปครั้งสุดท้ายให้ดีที่สุด เพราะทุกคนคงหนีไม่พ้นสัปเหร่อ ตัวสัปเหร่อเองก็ไม่พ้นสัปเหร่อเช่นกันนั้นเอง เพราะตายไปสัปเหร่อต้องเผาหรือฝังผู้ที่อยู่กับเราจนวินาทีสุดท้ายจนเรากลายเป็นเถ้าถ่านก็คือ สัปเหร่อ บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเกี่ยวกับแนวคิด ความหมาย ประวัติความเป็นมา ที่เกี่ยวข้องกับสัปเหร่อ และความเชื่อเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายของชาวพุทธ รวมถึงการจัดการความตายแบบทางเลือกใหม่