กระบวนการจัดการที่ดินและน้ำของชุมชนบ้านวังตะเคียน อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษากระบวนการจัดการที่ดินและน้ำ 2) วิเคราะห์กระบวนการจัดการที่ดินและน้ำ และ 3 ) นำเสนอกระบวนการจัดการที่ดินและน้ำของชุมชนบ้านวังตะเคียน อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี โดยใช้การวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods) ระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยประชาชนในเขตตำบลวังตะเคียน 98 ครัวเรือน ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 8 รูป/คน และการสนทนากลุ่ม 1 กลุ่ม 9 รูป/คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติพื้นฐาน และการวิเคราะห์เชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
- กระบวนการจัดการที่ดินและน้ำของชุมชนบ้านวังตะเคียน พบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่ต้องการรักษาที่ดินไว้ให้ลูกหลานและใช้ในการประกอบอาชีพ โดยมีการใช้ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกัน รวมถึงการอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่เกษตร
- การวิเคราะห์กระบวนการจัดการที่ดินและน้ำของชุมชนบ้านวังตะเคียน พบว่า
มีการใช้ที่ดินในการเพาะปลูกพืชตามฤดูกาล ขณะที่การบริหารจัดการน้ำประสบปัญหาในฤดูแล้งเนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย ไม่สามารถกักเก็บน้ำได้เพียงพอตลอดปี - การนำเสนอกระบวนการจัดการที่ดินและน้ำของชุมชนบ้านวังตะเคียน พบว่า แนวทางการจัดการที่ดินและน้ำแบบบูรณาการเน้นการสร้างความรู้ การมีส่วนร่วมของประชาชน และการจัดตั้งเครือข่ายชุมชนเพื่อการจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาที่ดิน. (2558). สถานภาพทรัพยากรดินและที่ดินของประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
ชลธร ทิพย์สุวรรณ. (2557). การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแบบบูรณาการลุ่มน้ำสาขาแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. ใน วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ. (2562). นโยบายและยุทธศาสตร์การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2563-2570. สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์: สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
ยรรยง อินทร์ม่วง. (2550). การจัดการน้ำแบบบูรณาการ: กรอบการวิจัย และพัฒนาสำหรับประเทศไทย. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 26(1), 98-110.
ศูนย์ความรู้กลาง กรมชลประทาน. (2564). การบริหารจัดการน้ำแบบผสมผสาน. เรียกใช้เมื่อ 23 ตุลาคม 2565 จาก http://kmcenter.rid.go.th/kmc08/km_53/book/man_water.pdf
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร. (2560). คู่มือการจัดการทรัพยากรน้ำชุมชนตามแนวพระราชดำริ ด้วยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
โสภณ ชมชาญ และคณะ. (2561). การจัดการที่ดินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรไทย. ใน รายงานการวิจัย. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
FAO. (2020). The state of the world's land and water resources for food and agriculture. Food and Agriculture Organization of the United Nations.
IWRM. (2018). Integrated Water Resources Management: A Practical Guide. United Nations Environment Programme.
Pongpattananan, R., Kittipongvises, P., & Srisurich, S. (2019). Water scarcity in Thailand: Challenges and solutions. Environmental Management, 34(1), 67-78.
TDRI. (2021). Thailand Development Research Institute. Water Scarcity and Management in Thailand: Policy Recommendations. TDRI Quarterly Review, 36(1), 21-29.
UNDP. (2019). Sustainable Development Goals and Integrated Natural Resource Management. United Nations Development Programme: New York.
