การพัฒนาการปฏิบัติงานตามหลักอิทธิบาท 4 ของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้านในจังหวัดฉะเชิงเทรา

บทคัดย่อ

     การวิจัยนี้มุ่งวิเคราะห์แนวทางการพัฒนาการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ในจังหวัดฉะเชิงเทรา โดยประยุกต์ใช้หลักอิทธิบาท 4 เป็นกรอบในการพัฒนาศักยภาพ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ประกอบด้วยการวิจัยเชิงปริมาณโดยใช้แบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่าง อสม. และการวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่มกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ผลการวิจัยพบว่า หลักอิทธิบาท 4 ทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ฉันทะ (ความรักในงาน), วิริยะ (ความมุ่งมั่นพากเพียร), จิตตะ (การตระหนักและพัฒนา) และวิมังสา (การหมั่นตริตรองพิจารณา) มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับการปฏิบัติงานของ อสม. อย่างมีนัยสำคัญ การวิเคราะห์เชิงคุณภาพได้ให้ภาพที่ลึกซึ้งว่า คุณลักษณะทั้ง 4 นี้เป็นรากฐานสำคัญที่ขับเคลื่อนการทำงานจิตอาสาให้เกิดประสิทธิผล ผู้วิจัยได้นำเสนอ “แนวทางการพัฒนาการปฏิบัติงานของ อสม. ตามหลักอิทธิบาท 4” ซึ่งเป็นองค์ความรู้ใหม่ที่เชื่อมโยงหลักธรรมเข้ากับการปฏิบัติงานจริง โดยมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำกรอบแนวคิดนี้ไปใช้ในการจัดอบรมและสนับสนุนการทำงานของ อสม. เพื่อสร้างความยั่งยืนในระบบสาธารณสุขชุมชน