สภาพปัญหาและการพัฒนายกระดับรายได้วิสาหกิจชุมชนผงผักสู่ผลิตภัณฑ์ชงดื่ม ตามเกณฑ์มาตรฐานเชิงพาณิชย์

บทคัดย่อ

       การวิจัยนี้มี วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและการพัฒนายกระดับรายได้วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านทำผงนัวบ้านยางโล้นสู่ผลิตภัณฑ์ชงดื่มตามเกณฑ์มาตรฐานเชิงพาณิชย์ ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพเป็นหลัก การวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์ การสังเกต กลุ่มตัวอย่าง เป็นสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านทำผงนัวบ้านยางโล้น ตำบลโคกภู อำเภอภูพาน จังหวัดสกลนคร ผู้ผลิตวัตถุดิบ นักวิทยาศาสตร์ นักวิชาการ รวมทั้งสิ้น 30 คน สถิติที่ใช้ในการการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา นำเสนอการวิจัยแบบการพรรณนา

       ผลการวิจัย พบว่า ผลิตภัณฑ์ดั้งเดิมผงผักปรุงรส “ผงนัวยางโล้น” เป็นผลิตภัณฑ์หลักผลิตจากวัตถุดิบพืช ผัก สมุนไพร จำนวน 13 ชนิด ด้วยวิธีตากแห้ง แล้วบดละเอียด ใช้ทำให้รสชาติอาหารกลมกล่อม ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ผงผักปรุงรสสูตรดั้งเดิม สูตรเจ และผงปิ้งย่าง ลักษณะสภาพและปัญหาผงผักปรุงรสเป็นผงสีเขียวกลิ่นผักเข้มไม่พึงประสงค์ ไม่ละลายน้ำ ข้อจำกัดผลิตภัณฑ์ ดังนี้ ด้านปัจจัยนำเข้า วัตถุดิบปลูกตามครัวเรือนกลุ่มสมาชิก พึ่งพิงน้ำฝนตามธรรมชาติเป็นหลัก น้ำเพาะปลูกวัตถุดิบไม่เพียงพอ ใช้น้ำใต้ดินพลังงานไฟฟ้าจากเครื่องปั่นไฟด้วยน้ำมันเบนซิน ด้านกระบวนการผลิต อุปกรณ์ชั้นตากวัตถุดิบเสื่อมสภาพ ผุ กร่อน เกิดสนิมเนื่องจากวัสดุเป็นเหล็ก ผลิตภัณฑ์ยังไม่ผ่านการตรวจวัดคุณภาพ การตลาดลูกค้าเป้าหมายเน้นกลุ่มผู้รักสุขภาพ ด้านผลผลิต ตราผลิตภัณฑ์ไม่ได้ขึ้นทะเบียนตราสินค้าถูกต้องตามกฎหมาย ช่องทางการจำหน่ายออฟไลน์การแสดงสินค้าตามงานภาครัฐจัดขึ้น สื่อออนไลน์ โฆษณา คลิป วีดีโอ ยังมีไม่มาก  การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่สร้างมูลค่าเพิ่ม จากผักโขมสดกิโลกรัมละ 35 บาท เมื่อพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ บิวติ-วี-ดริ้ง (Beauti-V-Drink) สามารถเพิ่มช่องทาง
การจำหน่ายผลิตภัณฑ์ให้หลากหลายขึ้นและยังเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ขึ้นเป็นกิโลกรัมละ 2,500 บาท เพื่อให้เกิดความยั่งยืนและรายได้เฉลี่ยเพิ่มขึ้น จำนวน 25,000 – 60,000 บาท/ปี ซึ่งมีส่วนต่างเพิ่มขึ้น จำนวน 35,000 บาท เฉลี่ยรายได้เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 35 ต่อปี