นักบัญชีนิติวิทยาเข้าใจกลโกงด้วยทฤษฎี 5 เหลี่ยมการทุจริต
คำสำคัญ:
การทุจริต, ทฤษฎีห้าเหลี่ยมการทุจริต, นักบัญชีนิติวิทยาบทคัดย่อ
การเข้าใจสาเหตุกลโกงของการทุจริตเป็นทักษะสำคัญของนักบัญชีนิติวิทยา เพื่อประเมินความเสี่ยง
และประเมินความเหมาะสมของแนวทางป้องกันทุจริตขององค์กร รวมถึงการวางแผนการตรวจสอบ การสอบสวนเพื่อให้ตรวจพบที่เร็วขึ้นได้ ทฤษฎีห้าเหลี่ยมการทุจริตเป็นการอธิบายแนวคิดสาเหตุของการทุจริต ประกอบด้วยสาเหตุหลัก 5 ประการ คือ 1) โอกาสของการทุจริต 2) แรงจูงใจหรือแรงกดดัน 3) การหาเหตุผลเข้าข้างตนเอง
4) การมีศักยภาพความสามารถในการกระทำผิด และ 5) ความหยิ่งยโสทะนงตน ทั้งนี้ตามทฤษฎีการทุจริตในประเภทต่าง ๆ จะเกิดขึ้นได้เมื่อมีองค์ประกอบอย่างน้อย 3 ประการ ตามทฤษฎีสามเหลี่ยมทุจริต กล่าวคือ ผู้ที่จะทำการทุจริตส่วนใหญ่เกิดจากอารมณ์ แรงปรารถนาเชิงลบ ภาระหนี้สิน ฯลฯ เมื่อเห็นโอกาสหรือช่องทางที่ตอบสนองกับอารมณ์และแรงปรารถนาได้ อีกทั้งขาดการคิด วิเคราะห์ แยกแยะเพื่อยับยั้งการกระทำ และสุดท้ายก็จะตัดสินใจลงมือทำผิดแล้วมักจะหาเหตุผลเข้าข้างตัวเองว่าสิ่งที่ทำนั้นเหมาะสมแล้ว ดีแล้ว ในขณะเดียวกันพฤติกรรมเสริมด้านอื่นก็เป็นแรงขับเพิ่มเติมให้มีการกระทำทุจริต ตามทฤษฎีสี่เหลี่ยมและห้าเหลี่ยมการทุจริต คือ การที่มีศักยภาพสามารถควบคุมหรือกำหนด กฎเกณฑ์ ข้อบังคับที่เอื้อประโยชน์หรือการใช้อำนาจในการจัดการคนที่ขวางทางของตนเอง การยึดมั่นถือมั่น ตำแหน่งหน้าตาทางสังคมไว้ กลัวการสูญเสียความสำคัญ ดังนั้นแล้วเมื่อการทุจริตเกิดจากพฤติกรรมแรงปรารถนาเชิงลบของบุคคล ระบบการคัดเลือกบุคลากรและวัฒนธรรมขององค์กรที่มุ่งเน้นด้าน คุณธรรม ศีลธรรม จริยธรรม ควบคู่ไปกับการบริหารธุรกิจอย่างยั่งยืนจึงสำคัญมาก
References
ดิลก ถือกล้า. (2564). ป้องกันการทุจริตด้วย “สี่เหลี่ยมทุจริต”. สืบค้นเมื่อ 7 ธันวาคม 2566 จาก
https://www.posttoday.com/economy/columnist/664636.
สมชาย ศุภธาดา. (2564). การบัญชีนิติวิทยา Forensic Accounting. (พิมพ์ครั้งที่ 3).
กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ตำรวจ.
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2564). พระราชบัญญัติ ให้ใช้ประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2499.
สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2566 จาก https://www.krisdika.go.th/librarian/get?sysid =
& ext=htm.
สภาวิชาชีพบัญชีในพระบรมราชูปถัมภ์. (2563). โครงการวุฒิบัตรวิชาชีพด้านการบัญชีนิติวิทยา
วุฒิบัตรวิชาชีพ (ผู้เชี่ยวชาญ) รุ่นแรก (พิเศษ) ในประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2564
จาก https://www.tfac.or.th/Article/Detail/131394.
Association of Certified Fraud Examiners. (2020). Report to the Nations 2020 Global
Study on Occupational Fraud and Abuse. Retrieved Nov 17, 2023 from https://www.acfe.com/report-to-the-nations/2020.
Cressey, D. (1953). Other People’s Money: A Study in the Social Psychology of Embezzlement. Sociology Mind Journal, 1(2), 158-171.
Horwath, C. (2011). Why the Fraud Triangle is No Longer Enough. Beijing Law Review. 14(1), 241-253.
Money Buffalo. (2563). 5 เรื่องอื้อฉาวการเงิน. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2563 จาก https://www. moneybuffalo.in.th/business/5.
PwC Thailand. (2020). PwC’s Thailand Economic Crime and Fraud Survey 2020.
Retrieved Nov 17, 2023 from https://www.pwc.com/th/en/consulting /forensic/economic-crime-and-fraud-in-thailand.html.
Rabi, U. & Noorhayati, H. (2015). Concomitant Debacle of Fraud Incidences in the Nigeria Public Sector: Understanding the Power of Fraud Triangle Theory. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5(9), 241-255.
Wolfe, D. T. & Hermanson, D. R. (2004). The Fraud Diamond: Considering the Four Elements of Fraud. CPA Journal, 72(12), 38-42.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ในวารสาร เป็นงานเขียนของนักวิจัยหรือนักวิชาการแต่ละท่านโดยเฉพาะ มิใช่ความเห็นและความรับผิดชอบใดๆ ของกองบรรณาธิการวารสารการจัดการและการพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารฯ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารการจัดการและการพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องทำการอ้างอิงมายังวารสาร