กลยุทธ์การตรวจสอบภายในเชิงรุกและการบริหารความเสี่ยงที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการดำเนินงาน ของมหาวิทยาลัยในสังกัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)

Proactive Internal Audit Strategies and Risk Management that Affect Operational Efficiency of Universities under the Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation

ผู้แต่ง

  • โสภิญญา นครกัณฑ์
  • พัทรียา เห็นกลาง
  • สุวิทย์ ไวยทิพย์
  • นิพล แก่นโกมล

คำสำคัญ:

กลยุทธ์การตรวจสอบภายในเชิงรุก, การบริหารความเสี่ยง, การสนับสนุนของผู้บริหาร, ประสิทธิภาพการดำเนินงาน

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลยุทธ์การตรวจสอบภายในเชิงรุกและการบริหารความเสี่ยงที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพ
การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยในสังกัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) รวมถึงศึกษาบทบาทของ
ตัวแปรแทรกการสนับสนุนของผู้บริหารต่อความสัมพันธ์ดังกล่าวโดยเก็บข้อมูลจากมหาวิทยาลัย 152 องค์กร ผ่านแบบสอบถามที่ได้
ตอบกลับโดยผู้ตรวจสอบภายในและหัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายใน 123 องค์กร คิดเป็นร้อยละ 80.92 ใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่
ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน พร้อมการวิเคราะห์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สันและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณเพื่อตรวจสอบอิทธิพลของตัวแปรที่ศึกษา

ผลการวิจัยพบว่า กลยุทธ์การตรวจสอบภายในเชิงรุก ด้านการบูรณาการและการมีส่วนร่วมส่งผลเชิงบวกต่อประสิทธิภาพ
การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 ในขณะที่ด้านการบริหารความเสี่ยง พบว่าปัจจัยด้าน
การปฏิบัติงาน ด้านการเงิน และด้านการปฏิบัติตามระเบียบ มีอิทธิพลเชิงบวกต่อประสิทธิภาพการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 สำหรับตัวแปรแทรกการสนับสนุนของผู้บริหารมีอิทธิพลต่อความสัมพันธ์ระหว่างการบริหารความเสี่ยง
ด้านการเงินกับประสิทธิภาพการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

ประวัติผู้แต่ง

โสภิญญา นครกัณฑ์

คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร

พัทรียา เห็นกลาง

คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร

สุวิทย์ ไวยทิพย์

คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร

นิพล แก่นโกมล

คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร

เอกสารอ้างอิง

กรมบัญชีกลาง. (2561). หลักเกณฑ์กระทรวงการคลังว่าด้วยมาตรฐานและหลักเกณฑ์ปฏิบัติการตรวจสอบภายในสำหรับ

หน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2561. กรุงเทพฯ: กระทรวงการคลัง.

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2566). ข้อมูลทั่วไปที่เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยในสังกัดกระทรวง

การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.). สืบค้นวันที่ 28 ธันวาคม 2566 จาก https://www.mhesi.go.th/index.php/aboutus/mission-structure.html.

นงลักษณ์ แซ่ตั้ง. (2561). การบูรณาการระบบตรวจสอบภายในในหน่วยงานภาครัฐ. วารสารการบัญชีและการตรวจสอบ,

(2), 78-91.

นพวรรณ คีรีวัฒน์. (2562). ความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบของการบริหารความเสี่ยงและความอยู่รอดขององค์กร.

สารนิพนธ์สาขาบัญชี มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

ประไพพรรณ โสภา ขจิต ณ กาฬสินธุ์ และอุระวี คำพิชิต. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการความรู้ทางการตรวจสอบ

ภายในกับประสิทธิผลการตรวจสอบภายในของผู้ตรวจสอบภายในสถาบัน อุดมศึกษาในประเทศไทย. วารสารวิจัย

และพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 13(1), 65-84.

พรชัย วีระนันทาเวทย์ และสุรีย์ โบษกรนัฏ. (2563). การตรวจสอบภายในสมัยใหม่. วารสารการจัดการและการพัฒนา

มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 7(1), 165-178.

พรธิดา สีคำ. (2560). อิทธิพลของกระบวนการตรวจสอบภายในและการบริหารความเสี่ยงที่มีต่อประสิทธิภาพการดำเนินงาน

ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. วิทยานิพนธ์บัญชีมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

พรพิมล ศรีสวัสดิ์. (2562). การบริหารความเสี่ยงด้านการปฏิบัติงานในสถาบันอุดมศึกษา. วารสารวิจัยทางการบริหารและการบัญชี,

(3), 55-70.

มาลีรัตน์ พัฒนตั้งสกุล และกนกศักดิ์ สุขวัฒนาสินิทธิ์. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อประสิทธิผลของการตรวจสอบภายในของมหาวิทยาลัย

ในกำกับของรัฐ. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 6(1), 103-114.

รัชนิดา โสมะ และจีราภรณ์ พงศ์พันธุ์พัฒนะ. (2563). กลยุทธ์การตรวจสอบภายในที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 11(2), 162-173.

รัตนาภรณ์ สีเนียม พรรณนภา เชื้อบาง และวรพรรณ รัตนทรงธรรม. (2566). ผลกระทบของการตรวจสอบภายในตามแนวคิดสมัยใหม่และนโยบายผู้บริหารที่มีต่อความสำเร็จในการตรวจสอบภายในของสถาบันอุดมศึกษาภาครัฐในประเทศไทย.

วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน, 29(2), 100-114.

วันวิสาข์ เศรษฐมาน. (2560). ผลกระทบของกลยุทธ์การตรวจสอบภายในที่มีต่อประสิทธิภาพการทำงานของผู้ตรวจสอบภายใน

สังกัดกระทรวงยุติธรรม. สารนิพนธ์บัญชีมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

วาสนา โหงตา. (2562). ความสัมพันธ์ระหว่างการตรวจสอบภายในแบบบูรณาการกับการบรรลุเป้าหมายองค์กรของธุรกิจ

ชิ้นส่วนยานยนต์ในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์บัญชีมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

วิไลวรรณ คำดี. (2561). การบริหารความเสี่ยงทางการเงินของมหาวิทยาลัยภาครัฐ. วารสารเศรษฐศาสตร์และการเงิน, 8(2), 88-102.

เสาวนีย์ วิมุกตายน จีราภรณ์ พงศ์พันธุ์พัฒนะ และไพฑูรย์ อินต๊ะขัน. (2562). ผลกระทบของสมรรถนะในการสอบทานงานตรวจสอบภายในที่มีต่อการบรรลุเป้าหมายการตรวจสอบของผู้ตรวจสอบภายในบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 13(2), 383-396.

สุขะมุกข์ เรืองอ่อน และประกอบ คุณารักษ์. (2561). การบริหารความเสี่ยงของโรงเรียนประถมศึกษาในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจภาคใต้ของประเทศไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย, 8(3), 131 – 143.

สุภาภรณ์ แก้วมณี. (2564). การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการตรวจสอบภายในขั้นสูงเพื่อเสริมสร้างความแม่นยำในการวิเคราะห์ข้อมูล.

วารสารการบัญชีและการตรวจสอบ, 18(2), 45-60.

สุรศักดิ์ รัตนภัทรานนท์. (2563). แนวทางการตรวจสอบภายในที่มีประสิทธิภาพในองค์กรภาครัฐ. วารสารบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 12(1), 45-60.

อรพรรณ แสงศิวะเวทย์. (2559). ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพของงานตรวจสอบภายใน: มุมมองของผู้ตรวจสอบภายใน.

การค้นคว้าอิสระวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เอกพล ก้อนคำ ปานฉัตร อาการักษ์ และจิรภา ศักดิ์กิตติมาลัย. (2565). ผลกระทบของมาตรฐานการตรวจสอบภายในต่อประสิทธิภาพการตรวจสอบภายในขององค์การบริหารส่วนจังหวัดในประเทศไทย. วารสารวิจัย วิทยาการจัดการมหาวิทยาลัย

ราชภัฏสุรินทร์, 6(1), 138-153.

Aaker, D. A., Kumar, V. & Day, G. S. (2001). Marketing Research. New York: John Wiley and Sons.

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement. 30(3), 607–610.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2025-06-30 — ปรับปรุง 2025-06-30

เวอร์ชัน