การพัฒนาการจัดทำบัญชีครัวเรือนตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ของชุมชนเสนานิคม เขตจตุจักร จังหวัดกรุงเทพมหานคร

The Development of Household Accounting According to the Sufficiency Economy Philosophy of the People in Senanikhom Community Chatuchak District Bangkok

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจสภาพปัญหาการจัดทำบัญชีครัวเรือนและพัฒนาการจัดทำบัญชีครัวเรือนตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชนเสนานิคม เขตจตุจักร จังหวัดกรุงเทพมหานคร โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Method) ด้วยวิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research: PAR) โดยเก็บข้อมูลจากแบบสอบถาม การสัมภาษณ์ การอบรมเชิงฝึกปฏิบัติการ กลุ่มตัวอย่างเป็นสมาชิกในครอบครัวผู้ซึ่งมีประสบการณ์ในการจัดทำบัญชีครัวเรือน จำนวน 50 ครัวเรือน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ คือ ค่าความถี่ และร้อยละ

ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัญหาการจัดทำบัญชีครัวเรือน คือ ไม่สามารถจดจำและจดบันทึกบัญชีครัวเรือนได้ที่เกิดขึ้น
ในแต่ละวันได้ ขาดความรู้ความเข้าใจในการทำบัญชีครัวเรือนที่ถูกต้อง ขาดการแนะนำในการจดบันทึกบัญชีครัวเรือน มีความเบื่อหน่ายในการจดบันทึกบัญชี ปรับเปลี่ยนสมุดบัญชีแบบเดิมให้สอดคล้องกับการใช้งานมากยิ่ง และต้องการเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการจัดทำบัญชีครัวเรือน และ 2) ผลการพัฒนาการจัดทำบัญชีครัวเรือน โดยการสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดทำบัญชีครัวเรือนปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดทำบัญชีครัวเรือนหลังการฝึกอบรมมากกว่าก่อนฝึกอบรม
และการฝึกปฏิบัติการจัดทำบัญชีครัวเรือนผ่านสมุดบัญชีและแอปพลิเคชันการบันทึกบัญชีตามความต้องการของชุมชนและผู้วิจัยร่วมกันพัฒนาและคัดเลือก พบว่า แบบฟอร์มบัญชีมีการจัดประเภทหรือกลุ่มรายรับ-รายจ่ายที่ชัดเจนเข้าใจง่าย สามารถจดบันทึกบัญชีและวิเคราะห์สรุปรายจ่ายได้อย่างชัดเจน พร้อมทั้งสามารถนำความรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ และกลุ่มตัวอย่างที่ฝึกปฏิบัติ
ผ่านแอปพลิเคชันการบันทึกบัญชี มีการบันทึกบัญชีอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากเป็นสิ่งใหม่ที่สามารถดำเนินการได้ผ่านอุปกรณ์ที่ตนเอง
พกติดตัวตลอดเวลา และสะดวกต่อการบันทึกบัญชีประจำวัน