แนวทางการพัฒนาสมรรถนะพื้นฐานของผู้ประกอบวิชาชีพมัคคุเทศก์ไทย เพื่อตอบสนองความต้องการของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว
The Development Guidelines for Core Competencies of Thai Tour Guides to Meet the Demands of the Tourism Industry
คำสำคัญ:
สมรรถนะพื้นฐาน, มัคคุเทศก์, อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสมรรถนะพื้นฐานของผู้ประกอบวิชาชีพชีพมัคคุเทศก์ไทยเพื่อตอบสนอง
ความต้องการของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทย 2) เพื่อศึกษาและประเมินความต้องการด้านสมรรถนะพื้นฐานของอาชีพของมัคคุเทศก์ไทยในการพัฒนาที่สอดคล้องตามความต้องการของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทย 3) เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาสมรรถนะพื้นฐานของอาชีพมัคคุเทศก์ไทยที่สอดคล้องกับความต้องการของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย โดยใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานทั้งเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณในการวิจัยเชิงคุณภาพมีการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวรวมทั้งมัคคุเทศก์และนักท่องเที่ยวจำนวน 15 คน โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกจากวิธีการเลือกกลุ่มแบบเจาะจง ร่วมกับการสุ่มตัวอย่างแบบใช้เครือข่าย และการวิจัยเชิงปริมาณ
ที่มีการเก็บข้อมูลจากแบบสอบถามมัคคุเทศก์ที่ขึ้นทะเบียนจำนวน 400 คน และเป็นการสุ่มแบบโควตา
ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่ 1 และ 2 พบว่าองค์ประกอบของสมรรถนะมีสมรรถนะต่ำกว่าความต้องการของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว โดยภาคอุตสาหกรรมให้ความสำคัญต่อการพัฒนาระดับช่องว่างของระดับการพัฒนาที่มีช่องว่างระดับเกิน -1.00 ประกอบด้วย 6 ด้านหลัก ได้แก่ 1) ด้านคุณธรรมจริยธรรมมีจิตบริการและความรับผิดชอบต่อสังคมตามจรรยาบรรณวิชาชีพ ที่ระดับ -1.29
2) ด้านการดูแลสุขอนามัยและความปลอดภัย ที่ระดับ -1.25 3) ด้านความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศดิจิทัลสำหรับ
การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล รวมทั้งการนำเสนอข้อมูลได้อย่างเหมาะสม ที่ระดับ -1.24 4) ด้านความรอบรู้ทางวิชาการ ทักษะทางวิชาชีพ มีความสามารถในการปฏิบัติงาน การให้บริการและบริหารจัดการในระดับสากล ที่ระดับ -1.23 5) ด้านบุคลิกภาพดี สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นในทุกระดับได้อย่างเหมาะสม ที่ระดับ -.89 และ 6) ด้านทักษะการวิเคราะห์สถานการณ์โดยประยุกต์ใช้ความรู้ เหตุผลและวิจารณญาณอย่างเหมาะสมเมื่อต้องเผชิญกับสถานการณ์ต่าง ๆ ที่ระดับ -.89 ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่ 3
โดยทั้ง 6 ด้านควรมีการพัฒนาให้สอดคล้องกับความต้องการของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวที่มีการแข่งขันสูงในปัจจุบัน ข้อเสนอแนะจากงานวิจัยนี้คือ ควรมีการพัฒนาสมรรถนะในทุกด้านโดยเฉพาะด้านความรู้ ด้านทักษะอาชีพและด้านทัศนคติ เพื่อให้มัคคุเทศก์สามารถให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยวและส่งเสริมให้ประเทศไทยเป็นจุดหมายปลายทาง
การท่องเที่ยวที่มีคุณภาพในระดับสากล
เอกสารอ้างอิง
กรมการท่องเที่ยว. (2562). ประกาศกรมการท่องเที่ยวแบบใบอนุญาตเป็นมัคคุเทศก์ พ.ศ 2562. สืบค้นเมื่อ 30 กรกฎาคม 2567 จาก https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/E/084/T_0061.PDF.
กรมการท่องเที่ยว. (2567). สถิติการจดทะเบียนบริษัทนำเที่ยวและมัคคุเทศก์. สืบค้นเมื่อ 30 กรกฎาคม 2567 จาก https://www.dot.go.th/chart-stat/category/2.
จุฑาทิพย์ สุทธิเทพ. (2559). การพัฒนายุวมัคคุเทศก์เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวท้องถิ่นของเยาวชน ตำบลมะเกลือใหม่ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา. นครราชสีมา: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา.
เจนนิสตรา สิริศรีเสริมวงศ์. (2566). แนวทางการพัฒนาสมรรถนะของมัคคุเทศก์เพื่อสร้างประสบการณ์การท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวชาวไทยสำหรับการท่องเที่ยวเป็นรางวัล. วารสารปัญญาสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, 30(3), 20-31.
ถิรวิท ไพรหานิยม, (2566). การหาค่าสัมประสิทธิ์ความสอดคล้อง (IOC: Index of Objective Congruence ด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป (Microsoft Exell). กำแพงเพชร: มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.
ธนณัฎฐ์ โชคปรีดาพานิช. (2558). แนวทางในการพัฒนาสมรรถนะพื้นฐานอาชีพผู้นำเที่ยวไทยที่สอดคล้องตามความต้องการ
ของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย. กรุงเทพมหานคร: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
เทียนแก้ว เลี่ยมสุวรรณ, (2558). โปรแกรมทางเลือกในการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อการวิจัย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ประไพพิพม์ สุธีวสินนนท์และประสพชัย พสุนนท์. (2559). กลยุทธ์การเลือกตัวอย่างสำหรับวิจัยเชิงคุณภาพ. วารสารปาริชาต มหาวิทยาลัยทักษิณ, 29(2), 31-48.
สำนักงานตรวจการแผ่นดิน. (2565). คู่มือมาตรฐานการปฏิบัติงาน. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2567 จาก
https://www.ombudsman.go.th/new/ita_manualstandard/
ASEAN Secretariat. (2018). ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Tourism Professionals Handbook
(2nd ed.). Retrieved from July 9, 2024 from https://www.asean.org.
Cronbach, L. J. (1951). Coefficient Alpha and the Internal Structure of Tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
Yamane, T. (1973). Statistics: an Introductory Analysis. (3rd ed.). New York: Harper & Row.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ในวารสาร เป็นงานเขียนของนักวิจัยหรือนักวิชาการแต่ละท่านโดยเฉพาะ มิใช่ความเห็นและความรับผิดชอบใดๆ ของกองบรรณาธิการวารสารการจัดการและการพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารฯ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารการจัดการและการพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องทำการอ้างอิงมายังวารสาร