การพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเขียนเชิงปัญญาสร้างสรรค์ มโนอุปลักษณ์และเกมกลอนกลบทเพื่อพัฒนาความสามารถในการเขียนบทร้อยกรองและความตระหนักรู้การเขียนเชิงอภิปัญญาของนักศึกษาครู สาขาวิชาภาษาไทย

Main Article Content

ศึกษา เบ็ญจกุล

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเขียนเชิงปัญญาสร้างสรรค์มโนอุปลักษณ์และเกมกลอนกลบท และ 2) ศึกษาประสิทธิผลของการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเขียนเชิงปัญญาสร้างสรรค์มโนอุปลักษณ์และเกมกลอนกลบท เพื่อพัฒนาความสามารถในการเขียนบทร้อยกรองและความตระหนักรู้การเขียนเชิงอภิปัญญาของนักศึกษาครู สาขาวิชาภาษาไทย กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 จำนวน 30 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินความสามารถในการเขียนเชิงสร้างสรรค์บทร้อยกรอง แบบประเมินความตระหนักรู้การเขียนเชิงอภิปัญญา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้สถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที ผลการวิจัยพบว่า 1) การจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเขียนเชิงปัญญาสร้างสรรค์มโนอุปลักษณ์และเกมกลอนกลบท มี 3 ขั้นตอนหลัก ได้แก่ ขั้นวางแผน ขั้นแปลงความคิดเป็นข้อความ ขั้นทบทวนและสะท้อนคิด เกมกลอนกลบท มีจำนวน 5 เกม ได้แก่ กลบทงูกลืนหาง กลบทเทพชุมนุม กลบทพวงแก้วกุดั่น กลบทละเวงวางกรวด และกลบทบัวบานกลีบขยาย 2) ประสิทธิผลของการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเขียนเชิงปัญญาสร้างสรรค์มโนอุปลักษณ์และเกมกลอนกลบท พบว่า นักศึกษาครู สาขาวิชาภาษาไทย มีความสามารถในการเขียนบทร้อยกรองและความตระหนักรู้การเขียนเชิงอภิปัญญา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เบ็ญจกุล ศ. (2025). การพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเขียนเชิงปัญญาสร้างสรรค์ มโนอุปลักษณ์และเกมกลอนกลบทเพื่อพัฒนาความสามารถในการเขียนบทร้อยกรองและความตระหนักรู้การเขียนเชิงอภิปัญญาของนักศึกษาครู สาขาวิชาภาษาไทย. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 9(8), 284–297. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/287247
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ขจิตา ศรีพุ่ม. (2564). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับพระเจ้าในคัมภีร์ไบเบิล. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยบูรพา.

ชวิน พงษ์ผจญ. (2560). เกมกลอน: กิจกรรมการเรียนรู้ร้อยกรองที่มากกว่าความสนุก. วารสารไทยศึกษา, 13(2), 15-50.

ชวิน พงษ์ผจญ. (2563). การจัดการเรียนรู้รายวิชาศิลปะการเขียนและแต่งคำประพันธ์ตามแนวคิดการเรียนการสอน โดยอิงบริบทจริงเพื่อสร้างเสริมเจตคติเชิงบวกต่อการเขียนร้อยแก้วกับการแต่งคำประพันธ์ไทยและความพร้อมในการเป็นครูภาษาไทย. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 14(1), 26-47.

ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2552). หน้าที่ของอุปลักษณ์จากมุมมองของผู้พูดภาษาไทย. วารสารภาษาและวรรณคดีไทย, 16(1), 249-268.

ณัฐฤทัย พลอยหิรัญ และตรีศิลป์ บุญขจร. (2565). กวีนิพนธ์ดิจิทัลในบริบทสังคมไทยกับโครงการห้องปฏิบัติการกวีนิพนธ์ออนไลน์: การสร้างและการเสพกวีนิพนธ์ดิจิทัลของไทย. วารสารอักษรศาสตร์, 51(1), 97-109.

ทิศนา แขมมณี. (2566). ศาสตร์การสอน องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 26). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธเนศ เวศร์ภาดา. (2543). ตำราประพันธศาสตร์ไทย: แนวคิดและความสัมพันธ์กับขนบวรรณศิลป์ไทย. ใน ดุษฎีนิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวรรณคดีไทย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นันทนา วงษ์ไทย. (2563). ภาษาและความหมาย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ เค.ซี. อินเตอร์เพรส.

นิตยา แก้วคัลณา. (2566). กวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัย: แนวคิดเรื่องการสืบสรรค์กับการสร้างงานของกวี. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 23(2), 162-187.

บุญเสริม แก้วพรหม. (2562). บทเรียนเขียนบทร้อยกรอง เดินทีละก้าว. กรุงเทพมหานคร: บริษัทเอดิสันเพรส โปรดักส์ จำกัด.

ภัทรขวัญ ทองเถาว์ และคณะ. (2568). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการเขียนสร้างสรรค์วรรณกรรมสำหรับเด็กของนักศึกษาใน ระดับปริญญาตรีในการเขียนสร้างสรรค์วรรณกรรมสำหรับเด็กของนักศึกษาในระดับปริญญาตรี. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 13(2), 566-580.

ศึกษา เบ็ญจกุล. (2567). อภิปัญญาเพื่อการเรียนรู้และการสอนภาษาไทย. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี, 35(1), 11-24.

Chen, A. H. (2022). The Effects of Writing Strategy Instruction on EFL Learners' Writing Development. English Language Teaching, 15(3), 29-37.

Eser, R. S. & Ayaz, H. (2021). The Effects of Creative Writing Activities on Narrative Text Writing Skills and Advanced Reading Awareness. Research in Pedagogy, 11(2), 639-660.

Flower, L. & Hayes, J. R. (1981). A cognitive process theory of writing. College Composition & Communication, 32(4), 365-387.

Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). The metaphorical structure of the human conceptual system. Cognitive science, 4(2), 195-208.

Nückles, M. et al. (2020). The self-regulation-view in writing-to-learn: Using journal writing to optimize cognitive load in self-regulated learning. Educational Psychology Review, 32(4), 1089-1126.

Pentury, H. J. et al. (2020). Improving students’ 21st century skills through creative writing as a creative media. Deiksis, 12(02), 164-178.

Rasse, C. et al. (2020). Conceptual metaphors in poetry interpretation: A psycholinguistic approach. Language and Cognition, 12(2), 310-342.

Smith, H. (2020). The writing experiment: strategies for innovative creative writing. New York: Routledge.

Taylor, C. L. & Barbot, B. (2024). Dual pathways in creative writing processes. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 18(2), 196-208.

Vadipoor, G. et al. (2021). The implementation of conceptual metaphor as a cognitive solution to English language writing challenges: the effects on writing proficiency and apprehension. Teaching English Language, 15(1), 77-106.