ภูมินาม “ได” ในจังหวัดพิจิตรและพิษณุโลก : การศึกษาตามแนวศัพทมูลวิทยา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบค้นที่มาและความหมายของคำว่า “ได” ที่เป็นภูมินาม หรือที่ปรากฏเป็นส่วนหนึ่งของชื่อหมู่บ้านตามแนวศัพทมูลวิทยา โดยรวบรวมภูมินามจากจังหวัดพิจิตรและพิษณุโลก ผลการศึกษาพบว่า คำว่า “ได” เป็นคำยืมภาษาเขมรที่หมายถึง “สาขาของแม่น้ำ” หรือ “คลอง” ซึ่งเป็นคำที่เกิดการเปลี่ยนแปลงความหมายจากความหมาย “แขน” มาสู่ “สาขาของแม่น้ำ” หรือ “คลอง” โดยผ่านกระบวนการอุปลักษณ์ที่แสดงมโนทัศน์ร่างกายคือพื้นที่
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ดาวเรือง วิทยารัฐ. (2557). ภาษาตระกูลมอญ-เขมร กับการศึกษาสถานนามในอีสานใต้. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 10(1), 75-88.
ดาวเรือง วิทยารัฐ. (2563). ภู ใน ภูเขา คำเรียกพื้นที่สูงที่มาจากภาษาตระกูลมอญ- เขมร. วารสารภาษาและวรรณคดีไทย, 37(2), 160-165.
ดาวเรือง วิทยารัฐ. (2565). ขโมย คำภาษาตระกูลมอญ-เขมรในภาษาไทย. วารสารภาษาและวรรณคดีไทย, 39(1) 204-209.
ดุษฎีพร ชำนิโรคศานต์. (2558). ภาษาศาสตร์เชิงประวัติและภาษาไทเปรียบเทียบ. โครงการจัดพิมพ์ผลงานทางวิชาการของคณาจารย์ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นิยะดา เหล่าสุนทร. (2553). รัตนมาลา พจนานุกรมแสดงความหมาย สมัย และที่มาของโบราณิกศัพท์. ลายคำ.
บรรจบ พันธุเมธา, คุณ. (2555). อันเนื่องด้วยชื่อ. สำนักกิจกรรมสังคม บมจ. ซีพี ออลล์ จำกัด.
ปราณี กุลละวณิชย์, กัลยา ติงศภัทิย์, ม.ร.ว., สุดาพร ลักษณียนาวิน, และ อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2535). ภาษาทัศนา. โครงการตำราคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พระมหาวีระ บุญนาดี และ นันทนา วงษ์ไทย. (2566). อุปลักษณ์มโนทัศน์ของคำว่าใจที่ปรากฏในพุทธศาสนา. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 23(2), 554-583.
ราชบัณฑิตยสภา. (2563). พจนานุกรมโบราณศัพท์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา. สำนักงานราชบัณฑิตยสภา.
วรรณา ชินวิกัย. (2546). ความหมายเปรียบ “หน้า” เปรียบเทียบภาษาไทยกับภาษาญี่ปุ่น [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วิภาส โพธิแพทย์. (2561). ภาษาไทยในมุมมองแบบลักษณ์ภาษา. โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิภาส โพธิแพทย์. (2567). คำเก่า-คำถิ่นในคำซ้อน. โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศุภชัย ต๊ะวิชัย. (2557). มโนทัศน์พื้นที่ในภาษาไทย: กรณีศึกษาคำว่า “หลัง” ที่ปรากฏในเว็บไซต์พันทิปดอทคอม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(1), 131-148.
สันติ ภัยหลบลี้ [มิตรเอิร์ธ - mitrearth]. (29 สิงหาคม 2565). Facebook. https://www.facebook.com/mitrearth/posts/1193389451227887
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. สืบค้นเมื่อวันที่ 13 มีนาคม 2567, จาก https://dictionary.orst.go.th/
อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2548). ภาษาในสังคมไทย ความหลากหลาย การเปลี่ยนแปลง และการพัฒนา (พิมพ์ครั้งที่ 4). โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุทุมพร มีเจริญ. (2542). การศึกษาความหมายเปรียบของคำศัพท์อวัยวะร่างกายในภาษาไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Kim Chansocheata. (2563). การศึกษาเปรียบเทียบคำประสมที่เกี่ยวกับอวัยวะร่างกายในภาษาไทยและภาษาเขมร [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
Claudi, U., & Heine, B. (1986). On the metaphorical base of grammar. Studies in Language, 10(2), 297–335. https://doi.org/10.1075/sl.10.2.03cla
Goatly, A. (1997). The language of metaphors. Routledge.
Lakoff, G., & Johnson, M. (2003). Metaphors we live by. The University of Chicago Press.
Lakoff, G., & Turner, M. (1989). More than cool reason: A field guide to poetic metaphor. University of Chicago Press.
Le robert dico en ligne. (n.d.). bras. In dictionnaire.lerobert.com. Retrieved March 13, 2024, from https://dictionnaire.lerobert.com/definition/bras
LICADHO. (2009, December 1). ទន្លេនៅកម្ពុជា is located in កម្ពុជា. wikipedia. https://km.wikipedia.org/wiki/ទន្លេនៅកម្ពុជា#/media/ឯកសារ:Cambodia_location_map.svg
Merriam-Webster. (n.d.). arm. In Merriam-Webster.com dictionary. Retrieved March 13, 2024, from https://www.merriam-webster.com/dictionary/arm
Durkin, P. (2009). The Oxford guide to etymology. Oxford University Press.
pngegg. (n.d.). Retrieved March 13, 2024, from https://www.pngegg.com/th/png-zzbqb
SEAlang Library Khmer. (n.d.). Modern Cambodian-English Dictionary. Retrieved March 13, 2024, from https://sealang.net/khmer/
Tiang-nga, S. (n.d.). Cambodia map. High detailed map of Cambodia, regions and province. Mekong River Pro Vector. Retrieved March 13, 2024, from https://www.vecteezy.com/vector-art/18728828-cambodia-map-high-detailed-map-of-cambodia-regions-and-province-mekong-river
Ungerer, F. H., & Schmid, H. J. (1996). An introduction to cognitive linguistics. Longman.