สำนึกเกี่ยวกับตัวตนและบ้านเกิดในกวีนิพนธ์เชิงอัตชีวประวัติที่ได้รับรางวัลซีไรต์

Main Article Content

ปรางค์ทิพย์ พรมณี
อารียา หุตินทะ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสำนึกเกี่ยวกับตัวตนและบ้านเกิดของกวีผ่านกวีนิพนธ์เชิงอัตชีวประวัติที่ได้รับรางวัลซีไรต์ โดยมีขอบเขตการศึกษา ได้แก่ กวีนิพนธ์เรื่อง ใบไม้ที่หายไป (2532) ม้าก้านกล้วย (2538) แม่น้ำรำลึก (2547) โลกในดวงตาข้าพเจ้า (2550) และระหว่างทางกลับบ้าน (2562) ผลการศึกษาปรากฏว่า สำนึกของกวีมีลักษณะร่วมกันโดยเสนอผ่าน 3 ช่วงชีวิต ดังนี้ 1. ช่วงชีวิตในวัยเยาว์ 2. ช่วงชีวิตการต่อสู้ดิ้นรน/การแสวงหาสิ่งที่ดีกว่า และ 3. ช่วงชีวิตการเดินทางเพื่อกลับบ้าน โดยเหล่ากวีล้วนถูกผลักให้เดินทางออกจากบ้านเกิดเพื่อเข้าสู่เมือง และพบกับความผิดหวังจากสถานที่ดังกล่าว จึงกลับสู่บ้านเกิดทั้งในแง่ของความนึกคิดและความเป็นจริงเพื่อเยียวยาตนเอง ซึ่งกวีนิพนธ์เล่มต่าง ๆ จะแสดงถึงเป้าหมายชีวิต กระบวนการค้นหา และได้รับคำตอบที่คล้ายคลึงกัน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พรมณี ป., & หุตินทะ อ. . (2025). สำนึกเกี่ยวกับตัวตนและบ้านเกิดในกวีนิพนธ์เชิงอัตชีวประวัติที่ได้รับรางวัลซีไรต์. วรรณวิทัศน์, 25(1), 65–105. https://doi.org/10.64731/vannavidas.v25i1.274910
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กองบรรณาธิการประชาชาติธุรกิจ. (2549). สามทศวรรษประเทศไทยฯ. มติชน.

จิระนันท์ พิตรปรีชา. (2538). ใบไม้ที่หายไป (พิมพ์ครั้งที่ 10). แสงดาว.

จำนง ศรีนคร. (8 มิถุนายน 2558 ). “จิระนันท์ พิตรปรีชา” เล่าเรื่อง “ตรัง” เมืองเก่า-เมืองเกิด. MGR Online. https://mgronline.com/south/detail/9580000064894

ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. (14 ตุลาคม 2564). เกิดอะไรใน “14 ตุลา” ก่อนมาสู่ชัยชนะสำคัญของประชาชนลุกฮือต้าน “คณาธิปไตย”. ศิลปวัฒนธรรม. https://www.silpa-mag.com/history/article_40175

ณัฐธิดา ศิริชัยยงบุญ. (2559). “เมือง” ในกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. Thammasat University Digital Collections. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:90196

ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย. (2557). อังคาร จันทาทิพย์ เส้นพรมแดนรางเลือน. นิตยสารไรเตอร์, 3(30), 108-117.

ปราโมทย์ ระวิน. (2553). กวีนิพนธ์ว่าด้วยกวีนิพนธ์ในกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัย[วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chulalongkorn University Intellectual Repository (CUIR). https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/36458

ไพวรินทร์ ขาวงาม. (2538). ม้าก้านกล้วย. แพรว.

ฟ้ารุ่ง ศรีขาว. (14 ตุลาคม 2563). ‘จิระนันท์’ ย้อนหน้าว่างในประวัติศาสตร์ ‘14 ตุลาฯ’ และ คำสั่ง 66/23 ยุคพล.อ.เปรม. THEPEOPLE. https://www.thepeople.co/read/interview/27965

ภัทร ด่านอุตรา. (2565). เคาะประตู ‘บ้าน’ ดับเบิลกวีซีไรต์ อังคาร จันทาทิพย์. Sarakadee Lite. https://www.sarakadeelite.com/faces/angkhan-chanthathip/

มนตรี ศรียงค์. (2550ก). บทสัมภาษณ์ใน วารสารโรงเรียนนางรองพิทยาคม. Softganz. https://softganz.com/meeped/paper/1760

มนตรี ศรียงค์. (2550ข). โลกในดวงตาข้าพเจ้า. สามัญชน.

มูลนิธิสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน. (2555). กวีซีไรต์คนที่ 9 เรวัตร์ พันธุ์พิพัฒน์ คือผู้ชายคนนี้. happyreading. https://www.happyreading.in.th/article/detail.php?id=1046

เรวัตร์ พันธุ์พิพัฒน์. (2547). แม่น้ำรำลึก. รูปจันทร์.

ศรัณยา. (2550). มนตรี ศรียงค์ “กวีซีไรต์หมี่เป็ด” คนเล็ก ที่ยิ่งใหญ่. Softganz. https://softganz.com/meeped/paper/1718

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2550). รายงานการวิจัยเรื่อง ผลกระทบโลกาภิวัตน์ต่อการจัดการศึกษาไทยใน 5 ปี ข้างหน้า. ออฟเซ็ท เพรส.

อังคาร จันทาทิพย์. (2563). ระหว่างทางกลับบ้าน (พิมพ์ครั้งที่ 4). ผจญภัย.

Görbert, J., Hansen, M. L., & Wolf, J. C. (2021). The self in verse. exploring autobiographical poetry. European Journal of Life Writing, 10, 1-12.

Quante, M., & Kühler, M. (2018). The ‘Self’. In M. Wagner-Egelhaaf (Ed.), Handbook of autobiography | autofiction (pp. 390-397). Walter de Gruyter.

Smith S., & Watson J. (2010). Reading autobiography: A guide for interpreting life narratives. University of Minnesota Press.