แก้วจอมแก่น แก้วจอมซน: วรรณกรรมคำสอนเด็กร่วมสมัย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคำสอนและกลวิธีการนำเสนอคำสอนในวรรณกรรมเรื่อง “แก้วจอมแก่น” และ “แก้วจอมซน” พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในฐานะที่เป็นวรรณกรรมคำสอนเด็กร่วมสมัยผลการศึกษาพบว่า คำสอนที่ปรากฏในวรรณกรรม เรื่อง “แก้วจอมแก่น” และ “แก้วจอมซน” มีความเหมาะสมกับเยาวชนในทุกยุคทุกสมัย และยังมีความสอดคล้องกับวุฒิภาวะของเด็ก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงถ่ายทอดความรู้และคำสอนที่เป็นประโยชน์หลายด้าน ทั้งการสอนความรู้ภายนอกหรือทักษะทางปัญญา และการสอนความรู้ภายในหรือทักษะด้านจิตใจเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ควบคู่กันไป นับว่าทุกคำสอนได้เปิดมุมมองให้แก่ผู้อ่านซึ่งเป็นกลุ่มเด็กและเยาวชน และยังช่วยให้ผู้อ่านมีแนวทางในการประพฤติปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน อีกทั้งยังมีแนวทางในการคิดแก้ปัญหาต่างๆ ได้เป็นอย่างดี คำสอนที่ปรากฏในบทพระราชนิพนธ์ทั้ง 2 เรื่อง ไม่เพียงมีประโยชน์เฉพาะกลุ่มผู้อ่านที่เป็นเด็กและเยาวชนเท่านั้น แต่ยังเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านที่เป็นกลุ่มผู้ปกครองด้วย กล่าวคือ ผู้ปกครองสามารถนำคำสอนที่ปรากฏในบทพระราชนิพนธ์ทั้ง 2 เรื่องไปปรับใช้ในการสอนเด็กและเยาวชน อีกทั้งยังเป็นการกระตุ้นเตือนให้ผู้ปกครองตระหนักถึงการเรียนรู้ของเด็ก การปลูกฝังจิตสำนึกทางด้านคุณธรรมจริยธรรม รวมไปถึงการอบรมสั่งสอนอย่างมีเหตุผลตามหลักการวิทยาศาสตร์ สิ่งเหล่านี้จะช่วยหล่อหลอมให้เด็กและเยาวชนเติบโตมาเป็นพลเมืองที่ดีและมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของสังคมต่อไปด้านกลวิธีการนำเสนอคำสอนในวรรณกรรมเรื่อง “แก้วจอมแก่น” และ“แก้วจอมซน” พระองค์ทรงนำเสนอคำสอนผ่าน 3 กลวิธี คือ กลวิธีการสอนโดยการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ของตัวละครเอง กลวิธีการสอนโดยผ่านการอบรมสั่งสอนของผู้ใหญ่ ซึ่งจะปรากฏทั้งการอบรมสั่งสอนด้วยการให้เหตุผลตามหลักคิดทางวิทยาศาสตร์ และการอบรมสั่งสอนด้วยการให้เหตุผลตามหลักความเชื่อและกลวิธีการสอนโดยผ่านบุคคลต้นแบบ กลวิธีการนำเสนอคำสอนทั้ง 3 กลวิธีได้ส่งเสริมให้ผู้อ่านเข้าใจคำสอนที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีมีพระราชประสงค์จะถ่ายทอดได้เป็นอย่างดี อันเป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคำสอนและกลวิธีการนำเสนอคำสอนในวรรณกรรมเรื่อง “แก้วจอมแก่น” และ “แก้วจอมซน” พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในฐานะที่เป็นวรรณกรรมคำสอนเด็กร่วมสมัย

ผลการศึกษาพบว่า คำสอนที่ปรากฏในวรรณกรรม เรื่อง “แก้วจอมแก่น” และ “แก้วจอมซน” มีความเหมาะสมกับเยาวชนในทุกยุคทุกสมัย และยังมีความสอดคล้องกับวุฒิภาวะของเด็ก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงถ่ายทอดความรู้และคำสอนที่เป็นประโยชน์หลายด้าน ทั้งการสอนความรู้ภายนอกหรือทักษะทางปัญญา และการสอนความรู้ภายในหรือทักษะด้านจิตใจเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ควบคู่กันไป นับว่าทุกคำสอนได้เปิดมุมมองให้แก่ผู้อ่านซึ่งเป็นกลุ่มเด็กและเยาวชน และยังช่วยให้ผู้อ่านมีแนวทางในการประพฤติปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน อีกทั้งยังมีแนวทางในการคิดแก้ปัญหาต่างๆ ได้เป็นอย่างดี คำสอนที่ปรากฏในบทพระราชนิพนธ์ทั้ง 2 เรื่อง ไม่เพียงมีประโยชน์เฉพาะกลุ่มผู้อ่านที่เป็นเด็กและเยาวชนเท่านั้น แต่ยังเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านที่เป็นกลุ่มผู้ปกครองด้วย กล่าวคือ ผู้ปกครองสามารถนำคำสอนที่ปรากฏในบทพระราชนิพนธ์ทั้ง 2 เรื่องไปปรับใช้ในการสอนเด็กและเยาวชน อีกทั้งยังเป็นการกระตุ้นเตือนให้ผู้ปกครองตระหนักถึงการเรียนรู้ของเด็ก การปลูกฝังจิตสำนึกทางด้านคุณธรรมจริยธรรม รวมไปถึงการอบรมสั่งสอนอย่างมีเหตุผลตามหลักการวิทยาศาสตร์ สิ่งเหล่านี้จะช่วยหล่อหลอมให้เด็กและเยาวชนเติบโตมาเป็นพลเมืองที่ดีและมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของสังคมต่อไปด้านกลวิธีการนำเสนอคำสอนในวรรณกรรมเรื่อง “แก้วจอมแก่น” และ“แก้วจอมซน” พระองค์ทรงนำเสนอคำสอนผ่าน 3 กลวิธี คือ กลวิธีการสอนโดยการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ของตัวละครเอง กลวิธีการสอนโดยผ่านการอบรมสั่งสอนของผู้ใหญ่ ซึ่งจะปรากฏทั้งการอบรมสั่งสอนด้วยการให้เหตุผลตามหลักคิดทางวิทยาศาสตร์ และการอบรมสั่งสอนด้วยการให้เหตุผลตามหลักความเชื่อและกลวิธีการสอนโดยผ่านบุคคลต้นแบบ กลวิธีการนำเสนอคำสอนทั้ง 3 กลวิธีได้ส่งเสริมให้ผู้อ่านเข้าใจคำสอนที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีมีพระราชประสงค์จะถ่ายทอดได้เป็นอย่างดี อันเป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต