วิถีแห่งมหาบุรุษ: การศึกษาชีวประวัติศาสดาตามแนวคิดการเดินทางของวีรบุรุษภาพยนตร์

บทคัดย่อ

ศาสดาจัดเป็นองค์ประกอบสำคัญของศาสนาและประวัติของศาสดาก็เป็นเรื่องเล่าสำคัญที่บอกลักษณะประวัติชีวิตตั้งแต่เกิดจนกระทั่งสิ้นอายุขัยของศาสดาประวัติของศาสดาแสดงให้เห็นพัฒนาการของมหาบุรุษซึ่งมีวิถีชีวิตจากบุคคลธรรมดาจนกระทั่งกลายเป็นศาสดาของศาสนาใดศาสนาหนึ่งหรือลัทธิใดลัทธิหนึ่ง ในงานวิจัยนี้นำประวัติศาสดาจำนวน 5 ท่านได้แก่ พระพุทธเจ้า พระมหาวีระ พระเยซูนบีมุฮัมมัด และขงจื๊อ มาวิเคราะห์เปรียบเทียบโครงสร้างอนุภาคเหตุการณ์สำคัญที่มีร่วมกันตามแนวคิดการโครงสร้างการเดินทางของวีรบุรุษในตำ นานของคริสโตเฟอร์ โวคเลอร์ (Christopher Vogler) (1998) พบว่าโลกปัจจุบัน (Ordinary World) ของศาสดามีส่วนสัมพันธ์กับวิถีการเผยแผ่สัจธรรม กล่าวคือศาสดาที่มีโลกปัจจุบัน (Ordinary World) มีสถานะทางสังคมสูง เมื่อบรรลุธรรมแล้วจะมีวิถีการเผยแผ่ที่มุ่งความหลุดพ้นและออกจากวิถีทางสังคม ศาสดาในกลุ่มนี้ ได้แก่ พระพุทธเจ้าค้นพบทางดับทุกข์คือพระนิพพาน และพระมหาวีระค้นพบหลักแห่งอหิงษาคือโมกษะ อีกรูปแบบหนึ่งคือศาสดาที่มีโลกปัจจุบัน (Ordinary World) ไม่มีสถานะทางสังคมเมื่อบรรลุธรรมแล้วจะมีวิถีการเผยแผ่ที่มุ่งการรวมกลุ่มที่สามารถกำหนดบรรทัดฐานทางสังคมได้ ได้แก่ พระเยซูพบความรักของพระเจ้านบีมุฮัมมัดค้นพบวจนะเกี่ยวกับการดำรงชีวิตจากพระเจ้า และขงจื๊อค้นพบหลักจริยศาสตร์การปกครองและการดำรงชีวิต อย่างไรก็ตามมีข้อสังเกตว่าโครงสร้างเหตุการณ์เกี่ยวกับความพยายามของศาสดาคือการผจญภัยอันนำไปสู่การค้นพบสัจธรรมจัดเป็นจุดเด่นที่สุดของชีวิตศาสดาซึ่งเทียบได้กับเส้นทางของวีรบุรุษในบทละคร กล่าวคือเรื่องราวการผจญภัยของวีรบุรุษในบทละครหรือภาพยนตร์มีเพื่อสร้างความตื่นเต้นและความน่าติดตามแก่ผู้ที่เสพผลงาน ในขณะเดียวกันเรื่องการผจญภัยที่น่าตื่นเต้นของศาสดาก็มีเพื่อสร้างความศรัทธาให้แก่ศาสนิกชน อีกทั้งการการค้นพบสัจธรรมด้วยความยากลำบากและนำสัจธรรมที่พบมาเผยแผ่ให้แก่มวลมนุษยชาติยังแสดงให้เห็นว่าศาสดาผู้ค้นพบเป็นบุคคลที่เหนือกว่าบุคคลปกติทั่วไปและได้ทำหน้าที่อันพิเศษสูงสุดครบสมบูรณ์และควรค่าแก่การยกย่องในฐานะศาสดาของศาสนา