เรื่องเล่า ภาคสนาม ปฏิสัมพันธ์ระหว่างนักมานุษยวิทยาและ “คนอื่น”

ผู้แต่ง

  • ชัยพงษ์ สำเนียง คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

เรื่องเล่า, ภาคสนาม, คนอื่น

บทคัดย่อ

        การทำงานภาคสนามสำหรับนักมานุษยวิทยามีความสำคัญอย่างยิ่งในการทำให้เข้าใจโลกของคนอื่น “สนาม” สำหรับนักมานุษยวิทยาจึงไม่ใช่พื้นที่ของของข้อมูลเท่านั้น และในขณะเดียวกัน ยังเป็นพื้นที่แห่งการใคร่ครวญและสะท้อนย้อนคิดให้เห็น “ตัวตน” ของนักมานุษยวิทยา การลงพื้นที่ภาคสนามทำให้นักมานุษยวิทยาต้องเผชิญกับวัฒนธรรมที่แตกต่าง และจะเปลี่ยนผ่านอย่างไรเพื่อให้เข้าไปสู่ชุมชนและวัฒนธรรมที่ตนเองศึกษา สนามไม่ได้เป็นเพียงพื้นที่ทางกายภาพ แต่บรรจุเอาความสัมพันธ์ระหว่างผู้อยู่มาก่อน (เจ้าของวัฒนธรรม) ที่มีความสัมพันธ์ที่ส่งผลต่อสนามในระดับที่แตกต่างกัน กับผู้มาใหม่ (นักมานุษยวิทยา) ที่ไม่ได้ถูกต้อนรับในฐานะแขกผู้มาเยือนอย่างเดียว แต่อาจถูกตรวจสอบข้อมูล ถูกตีความ ถูกเอาเปรียบ ถูกทดสอบความอดทนในรูปแบบต่างๆ จากผู้คนในสนามด้วย อีกทั้งการศึกษาภาคสนามยังเป็นการปะทะของเรื่องเล่าที่หลากหลายจากมุมมองของผู้ศึกษาและผู้ถูกศึกษา ไม่มีผู้ใดผูกขาดเรื่องเล่านั้นได้อย่างสมบูรณ์ แม้นักมานุษยวิทยารู้ข้อจำกัดดังกล่าวโดยอ้างว่านำเรื่องเล่าของสังคมชุมชนอื่นมาถ่ายทอดก็ตาม

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

02-01-2025

รูปแบบการอ้างอิง

สำเนียง ช. . (2025). เรื่องเล่า ภาคสนาม ปฏิสัมพันธ์ระหว่างนักมานุษยวิทยาและ “คนอื่น” . วารสารศาสตร์, 18(1), 199. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jcmag/article/view/280224