แนวทางการออกแบบเสียงซับไตเติ้ลในรายการโทรทัศน์ที่มีเสียงบรรยายภาพ เพื่อคนพิการทางการเห็น
คำสำคัญ:
เสียงซับไตเติ้ล, การเข้าถึงสื่อ, การออกแบบสื่อที่เข้าถึงได้, คนพิการทางการเห็นบทคัดย่อ
งานวิจัยเรื่อง “แนวทางการออกแบบเสียงซับไตเติ้ลในรายการโทรทัศน์ที่มีเสียงบรรยายภาพเพื่อคนพิการทางการเห็น” มีเป้าหมายเพื่อหาแนวทางการออกแบบสื่อเสียงซับไตเติ้ลสำหรับคนพิการทางการเห็น เก็บข้อมูลจากผู้เข้าร่วมวิจัยที่พิการทางการเห็นจำนวน 9 คน ด้วยการให้คะแนนความเข้าใจและความพึงพอใจหลังการรับชมคลิปวิดีโอ 6 คลิป การสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม ใช้กรอบแนวคิดเพื่อวิเคราะห์ใน 4 มิติ คือ มิติด้านความพิการทางการเห็น มิติด้านเทคนิคการผลิต มิติด้านผลของการใช้สื่อ และมิติด้านความเสมอภาคในการเข้าถึงสื่อ โดยใช้แนวคิดเกี่ยวกับความพิการทางการเห็น แนวทางการผลิตสื่อเสียงซับไตเติ้ลจากต่างประเทศ กรอบวิเคราะห์ The Tetrad ของ McLuhan and McLuhan และแนวคิดเรื่องความเสมอภาคในการเข้าถึงสื่อ
ข้อค้นพบจากงานวิจัยพบว่า ในการออกแบบการผลิตสื่อเสียงซับไตเติ้ลจำเป็นต้องพิจารณามากกว่ามิติด้านเทคนิคการผลิต เนื่องจากสื่อเสียงซับไตเติ้ลมีความเชื่อมโยงกับมิติด้านความพิการทางการเห็น มิติด้านผลของการใช้สื่อ และมิติด้านความเสมอภาคในการเข้าถึงสื่ออีกด้วย โดยงานวิจัยได้เสนอแนวทางการออกแบบสื่อเสียงซับไตเติ้ลออกเป็น 2 แนวทาง ดังนี้
แนวทางแรกเป็นการออกแบบพื้นฐานตามแนวทางการออกแบบเพื่อทุกคน (universal design) โดยให้ผลิตสื่อเสียงซับไตเติ้ลทุกรายการตั้งแต่ต้นทางของการผลิต แต่หากมีข้อจำกัด ควรเลือกรายการที่จำเป็นมากมาผลิตก่อน เช่น รายการที่มีการพูดภาษาต่างประเทศมาก หรือรายการที่พิธีกรไม่ได้พูดสรุปความภาษาต่างประเทศให้ เป็นต้น ในด้านรูปแบบรายการพบว่า รายการที่แสดงอารมณ์มากควรใช้รูปแบบการพากย์ และรายการที่ซับซ้อนควรใช้จำนวนเสียงใกล้เคียงกับจำนวนตัวแสดง และในด้านเทคนิคการผลิตพบว่า ควรปรับระดับเสียงซับไตเติ้ลให้ดังกว่าเสียงรายการต้นฉบับ และออกแบบให้ซิงค์กับรายการต้นฉบับมากที่สุด
แนวทางที่สองเป็นแนวทางที่ตอบสนองความต้องการเฉพาะบุคคล โดยออกแบบให้มีทางเลือกสำหรับผู้ใช้ตามแนวทางการออกแบบที่รวมทุกคนเข้าไว้ด้วยกัน (inclusive design) ให้มีทางเลือกด้านรูปแบบสื่อเสียงซับไตเติ้ล ด้านตัวเลือกของเสียงสังเคราะห์ ด้านช่องทางการเข้าถึง ด้านการผสานกับเสียงบรรยายภาพ ด้านการชมแบบเรียลไทม์ ออนไลน์ และออฟไลน์ ด้านการชมรายการที่มีความทันสมัย และด้านการออกแบบให้ผู้ใช้สามารถปรับระดับเสียงซับไตเติ้ลและเสียงรายการต้นฉบับได้เอง
