แผล ผี และความเงียบในภาพยนตร์ ดาวคะนอง: การศึกษา 6 ตุลาในชีวิตประจำวัน

บทคัดย่อ

        บทความวิจัยชิ้นนี้มุ่งศึกษาภาพยนตร์เรื่อง ดาวคะนอง ของ อโนชา สุวิชากรพงศ์ ภาพยนตร์นำเสนอเหตุการณ์ 6 ตุลาในมุมมองใหม่ ต่างจากการศึกษาเหตุการณ์นี้ในมุมมองประวัติศาสตร์ โดยเปลี่ยนจากการมองย้อนไปยังเหตุการณ์ในอดีต มาสู่การวิเคราะห์ชีวิตประจำวันของสามัญชนในปัจจุบัน การปรับเปลี่ยนความสนใจจากอดีตมายังปัจจุบัน สอดคล้องกับตัวตนของอโนชาซึ่งเป็นคนรุ่นหลังที่ไม่มีประสบการณ์ตรงกับเหตุการณ์ 6 ตุลา สำหรับคนกลุ่มนี้ เหตุการณ์ดังกล่าวเปรียบเสมือนสิ่งที่ จูดิธ บัตเลอร์ เรียกว่า “ความสูญเสียในความสูญเสีย” (loss of loss) ดังนั้น สิ่งที่ภาพยนตร์เรื่องนี้ให้ความสำคัญจึงไม่ใช่การค้นหาความจริงทางประวัติศาสตร์ แต่เป็นการสะท้อนให้เห็นว่า บาดแผลและความรุนแรงในอดีตยังคงส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของผู้คนในปัจจุบัน นอกจากนี้ ความเงียบที่ปกคลุมเหตุการณ์ 6 ตุลาทำให้การหลอนเป็นเครื่องมือสำคัญในการศึกษา ทั้งนี้เพราะบาดแผลที่ดำรงอยู่อาจมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า การเล่าเรื่อง “6 ตุลา” จึงไม่ต่างจากการบอกเล่าเรื่องราวของ “ผี” ในการศึกษาประเด็นเหล่านี้ ผู้วิจัยชี้ให้เห็นว่าการศึกษาเหตุการณ์ 6 ตุลาในบริบทของชีวิตประจำวันเป็นการมองที่สร้างความหวัง เนื่องจากชีวิตประจำวันมีลักษณะเป็นวัฏจักร บาดแผลจากอดีตจึงไม่ได้เลือนหาย แต่แปรเปลี่ยนมาเป็นพลังขับเคลื่อนและเปลี่ยนแปลงที่แฝงอยู่สิ่งเล็กๆ น้อยๆ ในชีวิตประจำวัน