การศึกษาเปรียบเทียบองค์ประกอบและบริบทของภาพยนตร์เอวี สำหรับผู้หญิงและผู้ชายในประเทศญี่ปุ่น
คำสำคัญ:
ภาพยนตร์เอวี, จินตนาการทางเพศ, การแทนตัวทางเพศ, บทบาททางเพศ, สื่อญี่ปุ่นบทคัดย่อ
หากกล่าวถึงประเทศที่มีชื่อเสียงในด้านอุตสาหกรรมภาพยนตร์สำหรับผู้ใหญ่ (adult video: AV) มากที่สุด ประเทศญี่ปุ่นนับเป็นผู้นำในระดับโลก โดยครองสัดส่วนยอดขายถึง 20% ของตลาด AV ทั่วโลก อย่างไรก็ตาม แม้อุตสาหกรรมดังกล่าวจะเปิดเสรีในระดับหนึ่ง แต่กลับผูกขาดทั้งในเชิงธุรกิจและการผลิตเนื้อหาสำหรับผู้ชมชายเป็นหลัก จนกระทั่งเกิดการเปลี่ยนแปลงภายในเมื่อมีบริษัทผู้ผลิต AV สำหรับผู้หญิงโดยเฉพาะเกิดขึ้น งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปรียบเทียบองค์ประกอบและบริบททางสังคมของภาพยนตร์เอวีที่ผลิตขึ้นเพื่อผู้ชมชายและหญิงในประเทศญี่ปุ่น โดยวิเคราะห์โครงเรื่อง ตัวละคร ภาษา ภาพ เสียง จินตนาการทางเพศ และอุดมคติทางเพศที่สะท้อนผ่านตัวแทนทางสื่อ การวิจัยนี้ใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพผ่านการวิเคราะห์เนื้อหาภาพยนตร์เอวีจำนวน 10 เรื่อง แบ่งเป็นกลุ่มผู้ชมเป้าหมายชาย 5 เรื่อง และหญิง 5 เรื่อง โดยใช้เครื่องมือการลงรหัส (coding sheet) ภายใต้กรอบแนวคิดจากทฤษฎีการเล่าเรื่อง ทฤษฎีการแทนตัว ทฤษฎีอำนาจชายเป็นใหญ่ และแบบจำลองการเรียนรู้จากประสบการณ์ของ Kolb ผลการศึกษาพบว่า ภาพยนตร์เอวีสำหรับผู้ชายมักเน้นการกระตุ้นอารมณ์ด้วยภาพของเรือนร่างหญิงและบริบทที่ลดทอนอำนาจของตัวละครหญิง ขณะที่ภาพยนตร์เอวีสำหรับผู้หญิงเน้นความสัมพันธ์เชิงอารมณ์ บทสนทนา และฉากที่สะท้อนความยินยอม การเปรียบเทียบสะท้อนความแตกต่างด้านค่านิยมและบทบาททางเพศในบริบทวัฒนธรรมญี่ปุ่นร่วมสมัย
ข้อเสนอจากงานวิจัยชี้ให้เห็นว่า AV ควรได้รับการมองในฐานะพื้นที่วัฒนธรรมที่สะท้อนและต่อรองความสัมพันธ์เชิงอำนาจ ความต้องการทางเพศ และจินตนาการส่วนบุคคล อีกทั้งยังมีศักยภาพในการเป็นสื่อเพื่อการเรียนรู้เรื่องเพศที่เชื่อมโยงกับโครงสร้างสังคมโดยรวม
