การจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ปัญหา การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชน รวบรวมข้อมูลเอกสารที่เกี่ยวข้องและเก็บข้อมูลภาคสนามด้วยการสังเกตแบบมีส่วนร่วมและการสัมภาษณ์เชิงลึกชาวบ้านที่มีความรู้และภูมิปัญญากลุ่มงานฝีมือและงานหัตถกรรมในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่มีการสืบทอดภูมิปัญญาการผลิตสินค้าและบริการสร้างมูลค่าทางสังคมและเศรษฐกิจมาถึงปัจจุบัน ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมเป็นองค์ความรู้ ที่อยู่ในตัวบุคคลมีการสั่งสม ดัดแปลง สืบทอดและพัฒนาสร้างคุณค่าและมูลค่าให้กับคนในชุมชน มีการเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย ซึ่งปัญหาการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมมีความแตกต่างกันตามยุคสมัย สืบเนื่องจากศักยภาพปัจจัยภายในตัวทุนทางวัฒนธรรม และจากปัจจัยภายนอกที่ส่งเสริมสนับสนุนในการพัฒนาการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชนสรุปผลการวิเคราะห์ได้ 5 รูปแบบ คือ 1) การสืบทอดผ่านทายาท 2) การจัดระบบการศึกษาในชุมชน 3) นโยบายและหน่วยงานของรัฐให้การสนับสนุน 4) การพัฒนาธุรกิจ และ 5) การท่องเที่ยว และปัจจัยความสำเร็จของการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชนสรุปได้ 6 ปัจจัยสำคัญ คือ 1) การค้นพบปัญหาและนำไปสู่การแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ 2) การวิเคราะห์ศักยภาพทุนทางวัฒนธรรมบนฐานคิดการพัฒนาร่วมกันอย่างแท้จริงของชุมชน 3) การส่งเสริมของภาครัฐและเอกชนอย่างยั่งยืน 4) มีความรู้ในการบริหารจัดการตลาดสมัยใหม่ 5) ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพและน่าเชื่อถือ และ 6) แนวคิดการผลิตที่ตอบโจทย์การอนุรักษ์และรักษาสิ่งแวดล้อม ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชนที่สร้างมูลค่าทางสังคมและเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนมีนัยสำคัญว่าต้องเกิดจากการสืบทอดของทายาทเจ้าของภูมิปัญญาร่วมกับคนชุมชนในการจัดการเป็นปัจจัยสำคัญยิ่ง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจยวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิจยวิชาการก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2567). มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการพัฒนาอย่างยั่งยืน. เข้าถึงได้จาก https://ich.unesco.org/doc/src/34299-TH.pdf
กัลญา แก้วประดิษฐ์. (2565). แนวทางการเสริมศักยภาพการจัดการธุรกิจทางวัฒนธรรมของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารวิจยวิชาการ, 5(5), 79–92.
กัลยา ภิรมย์รักษ์. (2565, 15 พฤศจิกายน). ปัญหา การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
ครีเอทีฟไทยแลนด์. (2566). รายงานสถานการณ์และความเคลื่อนไหวของเศรษฐกิจสร้างสรรค์. ประจำปี 2566. เข้าถึงได้จาก https://www.cea.or.th/th/single-research/ Thailand-Creative-Industries-Movement-Report-2023
จารีย์ ขุนทอง. (2567, 6 สิงหาคม). วิธีการแก้ไขปัญหาการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชน. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2534). วัฒนธรรมไทยกับขบวนการเปลี่ยนแปลงสังคม. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นิคม นกอักษร. (2565, 17 พฤศจิกายน), ปัญหา การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
ประทวน วันนิจ และมนูญ สอนโพนงาม. (2565). วิกฤตวัฒนธรรม เปลี่ยนผ่านวิถีชีวิตสังคมไทยในยุคดิจิทัล. วารสารวนัมฎองแหรกพุทธศาสตรปริทรรศน์, 9(2), 117-126.
พนิดา พานิชกุล. (2554). การจัดการธุรกิจ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : เคทีพี.
พรรัตน์ แย้มขะมัง. (2565, 28 เมษายน). ปัญหาจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
พระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2553. (2553, 12 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 127 ตอนที่ 69ก, หน้า 30.
พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559. (2559, 1 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 133 ตอนที่ 19ก, หน้า 1.
พวงแก้ว พรพิพัฒน์. (2553). เศรษฐกิจสร้างสรรค์ : พลังขับเคลื่อนใหม่ของเศรษฐกิจไทย. วารสารเศรษฐกิจและสังคม, 47(4), 6-12.
พัชรี จิรดิลก (2567, 7 สิงหาคม). วิธีการแก้ไขปัญหาการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมในวิถีชุมชน. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
พันธกานท์ ตฤณราษฎร์. (2566, 24 มิถุนายน). ปัญหา การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
มนัทพงษ์ เซ่งฮวด. (2566, 24 มิถุนายน). การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
ยุกติ มุกดาวิจิตร. (2548). อ่าน “วัฒนธรรมชุมชน” : วาทศิลป์และการเมืองของชาติพันธุ์นิพนธ์แนววัฒนธรรมชุมชน. กรุงเทพฯ : ฟ้าเดียวกัน.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : นามมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.
วรรณี เซ่งฮวด. (2566, 24 มิถุนายน). การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
สาคร สุขศรีวงศ์. (2553). การจัดการ : จากมุมมองนักบริหาร. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ : บริษัท จี.พี ไซเบอร์พรินท์ จำกัด.
สายันต์ ไพรชาญจิตร์. (2561). อริยสัจแห่งวัฒนธรรม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 10(3), 1-27.
สารานุกรมเสรี. (2567). วิกีพีเดีย สารานุกรมเสรี. เข้าถึงได้จาก https://th.wikipedia.org/wiki/การจัดการ
หวานจิต จันทวงศ์. (2567, 11 สิงหาคม). การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
อารีย์ ขุนทน. (2566, 24 มิถุนายน). การจัดการและปัจจัยความสำเร็จการจัดการภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. (กัลญา แก้วประดิษฐ์, ผู้สัมภาษณ์).
เอกรินทร์ พึ่งประชา. (2567). ผู้ประกอบการทางวัฒนธรรม “กลไก” การเพิ่มคุณค่าวัฒนธรรมและมูลค่าเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน. เข้าถึงได้จาก https://www.sac.or.th
