กระบวนการนิเทศและเทคนิคการนิเทศทางการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา

Main Article Content

ดวงทิพย์ เพ็ชรนิล
วรรณรี ปานศิริ
ทัศนีย์ ช่อเทียนทิพย์

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับกระบวนการนิเทศ และเทคนิคการนิเทศการศึกษา ซึ่งการนิเทศการศึกษาเป็นกระบวนการที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาการจัดการเรียนรู้ และคุณภาพการศึกษาโดยรวม การนิเทศการศึกษามีเป้าหมายหลักในการช่วยพัฒนาครูผู้สอนและบุคลากรทางการศึกษาให้สามารถดำเนินการสอนและจัดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการนิเทศไม่ใช่เพียงการตรวจสอบ หรือควบคุมการปฏิบัติงานของครู แต่ยังเป็นการชี้แนะ และสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพทางวิชาชีพของครูในทุกด้าน ทั้งในด้านการพัฒนาความรู้ ความเข้าใจในเนื้อหาวิชาที่สอน ทักษะการสอน และการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับผู้เรียน กระบวนการนิเทศที่เหมาะสมในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา คือ 1) การประเมินความต้องการตามบริบทของครูและสถานศึกษา 2) มีการวางแผนและให้ความรู้ที่จำเป็นสำหรับการนิเทศร่วมกัน 3) ใช้รูปแบบการนิเทศและเทคนิคการนิเทศที่หลากหลาย 4) สร้างกำลังใจและประเมินผลเป็นระยะ เพื่อพัฒนาอย่างต่อเนื่อง 5) ปรับปรุงกระบวนการจากผลการประเมินและข้อเสนอแนะ ในปัจจุบันการนิเทศการศึกษามีความสำคัญมากยิ่งขึ้น เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและเทคโนโลยีที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้ครูต้องมีการปรับตัวและมีความจำเป็นพัฒนาทักษะใหม่ ๆ เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้เรียนและสังคมได้   

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เพ็ชรนิล ด. ., ปานศิริ ว. ., & ช่อเทียนทิพย์ ท. . (2025). กระบวนการนิเทศและเทคนิคการนิเทศทางการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา . วารสารวิจยวิชาการ, 8(3), 395–408. https://doi.org/10.14456/jra.2025.77
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

เฉลิมชัย พันธ์เลิศ. (2558). ระบบพี่เลี้ยง (Mentoring) ใน 9 วิถีสร้างครูสู่ศิษย์: เอกสารประมวลแนวคิดและแนวทางการพัฒนาวิชาชีพครูสำหรับคณะทำงาน. กรุงเทพฯ : สำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน.

เสาวนี สิริสุขศิลป์. (2566). ภาวะผู้นำทางการนิเทศการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 3). ขอนแก่น : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ปาริชาติ เภสัชชา. (2560). การพัฒนาสมรรถนะครูคอมพิวเตอร์ด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทสและการสื่อสาร ในการจัดการเรียนรู้ตามแนวคอนสตรัคติวิสต์ด้วยกระบวนการนิเทศแบบ AIPDDONE. วารสารการวิจัยการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 1(1), 61-79.

วชิรา เครือคำอ้าย และชวลิด ขอดศิริ. (2561). การพัฒนารูปแบบการนิเทศโดยใช้กระบวนการชี้แนะและระบบพี่เลี้ยงเพื่อส่งเสริมศักยภาพการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จังหวัดเชียงใหม่. (รายงานการวิจัย). สำนักงานคณะกรรมการการวิจัยแห่งชาติ : มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.

วัชรา เล่าเรียนดี. (2556). ศาสตร์การนิเทศการสอน และการโค้ช การพัฒนาวิชาชีพ : ทฤษฎีกลยุทธ์สู่การปฏิบัติ (พิมพ์ครั้งที่ 12). นครปฐม : มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์นครปฐม.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). ศาสตร์และศิลป์ในการนิเทศการศึกษา. เข้าถึงได้จาก https://anyflip.com/ppxub/fzwq/

หน่วยศึกษานิเทศก์ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). แนวทางการนิเทศการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning). (อัดสำเนา)

Acheson, K.A. & Gall, M.D. (2003). Techniques in the clinical supervision of teachers: Preservice and in service application. (3rd ed.). New York : Longman.

Glickman, C.D., Gordon, S.P & Ross-Gordon, J.M. (2018). Supervision and Instructional Leadership: A Developmental Approach. (10th ed.). New York : Pearson.

Prasetia, I., Akrim, E. & Sulasmi, E. (2022). Developing collaborative-based supervision model which accentuates listening and responding skills. Al-Ishlah: Jurnal Pendidikan, 14(1), 709-720.