พัฒนาการการศึกษาเรื่องพระสุพรรณกัลยาในสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการการศึกษาพระสุพรรณกัลยาในสังคมไทย ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพจากการศึกษาเอกสารเชิงประวัติศาสตร์และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องพระสุพรรณกัลยา โดยนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เนื้อหา จัดหมวดหมู่ตามประเด็นที่เกี่ยวข้อง สรุปและอภิปรายผลเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า ตลอดระยะเวลา 400 กว่าปีที่ผ่านมาข้อมูลและผลงานวิชาการที่เกี่ยวข้องกับพระสุพรรณกัลยามีอยู่อย่างจำกัดในประวัติศาสตร์ชาติไทย แต่กลับพบว่ามีในพงศาวดารฝั่งพม่าจุดเปลี่ยนสำคัญในการศึกษาเกี่ยวกับพระสุพรรณกัลยาในสังคมไทยเกิดขึ้นในช่วงราวสองทศวรรษ ที่ผ่านมานับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ประเทศไทยประสบกับปัญหาวิกฤติเศรษฐกิจ ในช่วงเวลานั้นการศึกษาเรื่องของพระสุพรรณกัลยาได้ขยายตัวจากงานเชิงประวัติศาสตร์และการเมือง ไปสู่ด้านวัฒนธรรม ความเชื่อ เพศสภาวะและสตรีนิยม สัญวิทยาและการพัฒนาท้องถิ่น มีผลให้เรื่องราวของพระสุพรรณกัลยาซึ่งเป็นบุคคลในประวัติศาสตร์ไม่ได้ ถูกหยุดไว้เพียงในอดีต แต่ถูกรื้อฟื้นให้มีชีวิตชีวาขึ้นอีกครั้งในยุคปัจจุบัน กระแสความศรัทธาต่อพระสุพรรณกัลยาได้ขยายตัวอย่างต่อเนื่องและเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นจากพลังของประชาชนมากกว่าจากการสนับสนุนของภาครัฐ แม้ว่าประวัติศาสตร์ชาติไทยในอดีตจะละเลยการบันทึกเรื่องราวของพระสุพรรณกัลยา แต่การศึกษาเกี่ยวกับพระสุพรรณกัลยาที่เกิดขึ้นอย่างกว้างขวาง ทั้งในแง่วิชาการและในด้านความศรัทธาจากประชาชน ทำให้พระสุพรรณกัลยาได้รับการยกย่องในฐานะวีรสตรีผู้เสียสละจนภาครัฐต้องออกมายอมรับการมีอยู่ของพระองค์อย่างเป็นทางการและเกิดกระบวนการชำระประวัติศาสตร์ขึ้น