การพัฒนาแนวทางสนับสนุนและการสร้างชุมชนที่เป็นมิตรต่อคนสูงวัย ในจังหวัดราชบุรี

Main Article Content

วชิรวัชร งามละม่อม

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนาแนวทางสนับสนุนและเสริมสร้างคุณภาพชีวิต และ 2) พัฒนาระบบสนับสนุนที่ครอบคลุมความต้องการ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน รวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถามและการสัมภาษณ์ โดยใช้สูตรการคำนวณขนาดกลุ่มตัวอย่างของยามาเน่ได้จำนวน 400 คน สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา และผู้ให้ข้อมูลสำคัญวิจัยเชิงคุณภาพ จำนวน 46 คน โดยการวิเคราะห์ข้อมูลจำแนกออกเป็น 5 ขั้นตอน ได้แก่ การวิเคราะห์ด้วยวิธีอุปนัย การตรวจสอบข้อมูล การทำดัชนีข้อมูล การทำข้อสรุปชั่วคราวและกำจัดข้อมูล และการสร้างบทสรุปและพิสูจน์บทสรุป ผลการวิจัย พบว่า 1) การพัฒนาแนวทางสนับสนุนและเสริมสร้างคุณภาพชีวิตผู้สูงวัย พบว่า ผู้สูงวัยให้ความสำคัญกับกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการมีส่วนร่วมในสังคม โดยด้านกิจกรรมการพัฒนามีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด ( equation = 3.80, S.D. = .677) ขณะที่การส่งเสริมอาชีพอยู่ในระดับต่ำสุด ( equation = 3.57, S.D. = .686) ข้อมูลเชิงจากการสัมภาษณ์ได้ชี้ให้เห็นถึงการมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ช่วยให้ผู้สูงอายุรู้สึกมีคุณค่าและมีส่วนร่วมในสังคม และสร้างโอกาสในการพัฒนาอาชีพและทักษะต่าง ๆ เพื่อเสริมสร้างรายได้และเพิ่มความยั่งยืนในการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่มีคุณค่าและยั่งยืนในสังคม และ 2) พัฒนาระบบสนับสนุนที่ครอบคลุมความต้องการ ผลการวิจัยพบว่า ในจังหวัดราชบุรีเผชิญการเพิ่มขึ้นของผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่อง การสร้างชุมชนที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุจึงสำคัญต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน ยุทธศาสตร์หลัก 4 ด้าน ได้แก่ การส่งเสริมสุขภาพร่างกาย สุขภาพจิตและความเชื่อมโยงทางสังคม การสนับสนุนเศรษฐกิจ และการพัฒนาสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับผู้สูงอายุ มีเป้าหมายเพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตและความสุข พร้อมตัวชี้วัดชัดเจน ช่วยองค์กรท้องถิ่นพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
งามละม่อม ว. (2025). การพัฒนาแนวทางสนับสนุนและการสร้างชุมชนที่เป็นมิตรต่อคนสูงวัย ในจังหวัดราชบุรี . วารสารวิจยวิชาการ, 8(5), 89–108. https://doi.org/10.14456/jra.2025.111
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. (2566). สถิติการบริการด้านการทะเบียนราษฎร (สถิติจำนวนประชากรแยกรายอายุ). ปทุมธานี : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2566). สถิติผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ : กรมกิจการผู้สูงอายุ.

กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. (2548). มาตรฐานการสงเคราะห์ผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ : กรมส่งเสรมการปกครองส่วนท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย.

กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น. (2553). มาตรการสงเคราะห์ผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ : กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย.

โกศล สอดส่อง. (2561). ระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยาตามแนวคิดขององค์การอนามัยโลก (WHO). วารสารศึกษาศาสตร์ มมร. คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย, 6(1), 162-175.

เจษฎา นกน้อย. (2560). ระดับคุณภาพชีวิตและปัจจัยที่มีผลต่อระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในจังหวัดสงขลา. Princess of Naradhiwas University Journal, 9(3), 94-105.

ณมน ธนินธญางกูร. (2561). พฤติกรรมผู้สูงอายุในชุมชนตามหลักของสุขภาวะชุมชน และศึกษา

แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในชุมชนบ้านปลาบู่ ตำบลหนองแสง อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม. วารสารชุมชนวิจัย, 12(2), 192-203.

ณัฐวุฒิ ชูเชื้อ. (2559). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุระยะยาวโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน เทศบาลตำบลสิ อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ. (วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

นวินดา นิลวรรณ และคณะ. (2563). การประยุกต์ใช้หลักภาวนา 4 ตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาทสู่สังคมผู้สูงอายุ. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 7(3), 38-48.

บุญทัน ดอกไธสง และคณะ. (2562). กลไกการขับเคลื่อนศักยภาพขีดความสามารถของผู้สูงอายุโดยบูรณาการหลักพุทธธรรม. กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

ปราณี อินธิยะ. (2565). แนวทางการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุติดบ้านของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) บ้านวังดิน ตำบลลี้ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพัฒนาสังคม). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหากฤษฎา กิตฺติโสภโณ และคณะ. (2562). การวิจัยและพัฒนาศูนย์พัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุที่ตั้งในพุทธสถานเพื่อเพิ่มขีดความสามารถผู้สูงอายุในการดูแลตนเอง. (รายงานการวิจัย). สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พวงชมนาถ จริยะจินดา. (2561). รูปแบบสมการโครงสร้างการดูแลผู้สูงอายุโดยครอบครัวตามหลักพุทธจิตวิทยา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธจิตวิทยา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ไพริน ศิริพันธ์. (2566). ประสิทธิผลการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุตามแนวทางการดูแลผู้สูงอายุระยะยาวของจังหวัดตราด. วารสารวิชาการกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ, 19(3), 37-48.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2566). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2566. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดือนตุลา.

ยุทธ มะลิรส. (2555). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลคำพี้ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม. (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 134 ตอนที่ 40 ก. หน้า 75.

รัถยานภิศ พละศึก และเบญจวรรณ ถนอมชยธวัช. (2560). ตัวแบบของครอบครัวในการดูแลผู้สูงอายุ. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 4(3), 135-150.

ศิราณี ศรีหาภาค. (2566). รูปแบบการพัฒนานโยบายสาธารณะกองทุนดูแลผู้สูงอายุระยะยาวในชุมชนอีสานภายใต้กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 16(1), 165 - 178.

ศิลป์ชัย เนตรทานนท์ และอุทัยวรรณ โคกตาทอง. (2564). รูปแบบการส่งเสริมสุขภาพวัยทำงานในชุมชน เขตสุขภาพที่ 5. วารสารสุขภาพภาคประชาชน, 16(2), 6-22.

สำนักงานสถิติจังหวัดราชบุรี. (2566). บทวิเคราะห์ผู้สูงอายุไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง ในโลกของ “สังคมผู้สูงอายุ”. ราชบุรี : สำนักงานสถิติจังหวัดราชบุรี.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2562). การเตรียมการเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุของรัฐบาลพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา. สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (สลค.) สาร, 26(2), 37-44.

สำนักอนามัยผู้สูงอายุ. (2566). โครงการเฝ้าระวังและพัฒนาสารสนเทศสุขภาพผู้สูงอายุ ปี 2566. นนทบุรี : สำนักอนามัยผู้สูงอายุ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.

สุกัญญา วัฒนประไพจิตร. (2561). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุกลุ่มติดบ้านโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน บ้านหนองเส็ง ตำบลแวงน่าง อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม. (วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณิต สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

สุริยาวุธ งอยภูธร. (2562). อิทธิพลของคุณภาพการบริการต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลเหล่าโพนค้อ อำเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร. (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

Cronbach, L. J. (1977). Coefficient Alpha and The Internal Structure of Tests. New York : Harper Collins Publishers, Inc.

Likert, R. (1967). The Human Organization: Its Management and Value. New York : McGraw-Hill Book.

United Nations. (2017). World population ageing highlights. United Nations : Department of Economic and Social Affairs, Population Division.

Wright, O. R. L. (2006). Client preferences for food services in geriatrics, rehabilitation and aged care: Implications for service delivery for an ageing population. Australia : University of Queensland.

Yamane, T. (1973). Statistics an Introductory Analysis. New York : Harper & Row.

Zodikoff, B. D. (2005). Gender, Self-Care and Functional Status Among Older Persons with Coronary Heart Disease: A National Perspective. Women and Health, 39(1), 65-84.