การใช้ปัญญาประดิษฐ์แบบรู้สร้าง (Generative AI) อย่างมีจริยธรรมในการทำวิจัยและการเขียนทางวิชาการเพื่อการตีพิมพ์ของนิสิตนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา ในกรุงเทพมหานครตามแนวคิด AI Literacy

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการใช้ Gen. AI อย่างมีจริยธรรมในการทำวิจัยและการเขียนทางวิชาการเพื่อการตีพิมพ์ของนิสิตนักศึกษาฯ ตามแนวคิด AI Literacy 2) ศึกษาเปรียบเทียบการยอมรับได้ถึงการใช้ Gen. AI อย่างมีจริยธรรมฯ ผ่านปัจจัยด้านความรู้และเข้าใจ Gen. AI (Understand) และ 3) ศึกษาปัจจัยการประเมินผล Gen. AI (Evaluate) ที่ส่งผลต่อการยอมรับได้ถึงการใช้ Gen. AI อย่างมีจริยธรรมฯ ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงปริมาณ โดยนำแนวคิด AI Literacy มาเป็นกรอบแนวคิดวิจัย ประชากรคือ นิสิตนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาที่ตั้งในกรุงเทพมหานคร คำนวณกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรโปรแกรม G*Power กำหนดค่าอิทธิพล เท่ากับ 0.4 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 125 คน การเก็บรวบรวมข้อมูล ด้วยการสุ่มแบบเจาะจง โดยใช้แบบสอบถามและประมาณค่าตามมาตรวัดลิเคิร์ต 5 ระดับ สถิติวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติเชิงพรรณนา ใช้บรรยายค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน ใช้วิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว ผ่านปัจจัยความรู้และเข้าใจ และวิเคราะห์ความถดถอยพหุคูณ ผ่านปัจจัยการประเมินผล ผลการวิจัย พบว่า 1) การใช้ Gen. AI ในการทำวิจัยและการเขียนทางวิชาการฯ ในส่วนภาพรวมระดับความรู้และเข้าใจ Gen. AI ส่วนใหญ่อยู่ระดับ “ปานกลาง” ส่วนภาพรวมระดับการประเมินผล Gen. AI อยู่ระดับ “มาก” และภาพรวมการยอมรับได้ถึงการใช้ Gen. AI อย่างมีจริยธรรมสำหรับการทำวิจัยและบทความวิจัยอยู่ระดับ “ปานกลาง” 2) ปัจจัยด้านความรู้และเข้าใจ มีผลให้ผู้ที่มีความรู้และเข้าใจ Gen. AI ที่แตกต่างกัน มีการยอมรับได้ถึงการใช้ Gen. AI อย่างมีจริยธรรมที่แตกต่างกันเฉพาะการทำวิจัย ขั้นตอนกำหนดที่มาและความสำคัญ และกำหนดวัตถุประสงค์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และ 3) การยอมรับได้ถึงการใช้ Gen. AI อย่างมีจริยธรรม เป็นผลมาจากปัจจัยการประเมินผล ในส่วนการตรวจสอบฐานข้อมูล Gen. AI ที่ใช้สร้างข้อมูลคำตอบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ