แนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน : พลังขับเคลื่อนกองทัพเรือไทยสู่บทบาทนำในภูมิภาค

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน (Blue Economy) ที่กองทัพเรือไทย ได้พยายามผลักดันแนวคิดดังกล่าวในกรอบความร่วมมือต่าง ๆ ระหว่างประเทศในภูมิภาค เนื่องจากเป็นแนวคิดที่ทุกประเทศร่วมกันดูแลการใช้ประโยชน์จากทะเล และส่งผลต่อการพัฒนาด้านเศรษฐกิจของทั้งโลก ซึ่งในการผลักดันให้ประเทศต่าง ๆ ในภูมิภาค เห็นความสำคัญกับแนวคิดดังกล่าวนั้น กองทัพเรือไทย จะใช้โอกาสดังกล่าวเป็นพลังขับเคลื่อนตนเองสู่บทบาทนำในภูมิภาคตามวิสัยทัศน์ของกองทัพเรือไทยผ่านการแสดงศักยภาพและวิสัยทัศน์ที่มองไปถึงอนาคตจนเป็นที่ยอมรับของกองทัพเรือมิตรประเทศในภูมิภาคได้หรือไม่ โดยดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการนำเสนอถึงสาระสำคัญของแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน (Blue Economy) ความสำคัญของแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงินต่อไทย สถานการณ์ความมั่นคงทางทะเลของไทยในปัจจุบัน ความพยายามในการผลักดันแนวความคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงินของกองทัพเรือไทยในเวทีระหว่างประเทศ ทฤษฎีสถาบันเสรีนิยมสมัยใหม่ (Neo-Liberal Institutionalism) การวิเคราะห์ท่าทีของกองทัพเรือมิตรประเทศต่อแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน และในส่วนสุดท้ายจะตอบคำถามที่ว่าแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน (Blue Economy) จะเป็นพลังขับเคลื่อนกองทัพเรือไทยสู่บทบาทนำในภูมิภาคได้หรือไม่ ผลการศึกษาพบว่าการที่กองทัพเรือไทยพยายามผลักดันแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน (Blue Economy) ซึ่งทำให้เกิดความร่วมมือในการปฏิบัติงานร่วมกันในการสกัดกั้นภัยคุกคามที่จะเกิดขึ้นจากการแย่งชิงผลประโยชน์ทางทะเลในอนาคต โดยความพยายามดังกล่าวมีความสอดคล้องกับทฤษฎีสถาบันเสรีนิยมสมัยใหม่ (Neo-Liberal Institutionalism) ที่มีความเชื่อว่า ความร่วมมือระหว่างประเทศสามารถที่จะเกิดขึ้นได้ภายใต้สภาวะอนาธิปไตย โดยการใช้ระบอบระหว่างประเทศ (International Regimes) มาเป็นกลไกสำคัญที่นำสันติภาพมาสู่โลก อีกทั้งท่าทีและมุมมองของกองทัพเรือมิตรประเทศที่มีต่อแนวคิดเศรษฐกิจสีน้ำเงิน พบว่าทุก ๆ ประเทศต่างก็มีมุมมองที่ใกล้เคียงกัน โดยมองว่าเป็นแนวคิดในการพัฒนาภาคเศรษฐกิจของประเทศ รวมทั้งเห็นความสำคัญ และเห็นประโยชน์จากการร่วมมือกัน เพื่อพัฒนาให้เกิดความยั้งยืนในการใช้ประโยชน์จากทะเลร่วมกัน ดังนั้น ความพยายามกองทัพเรือไทย จึงเปรียบเสมือนการใช้โอกาสดังกล่าวผลักดันตนเองไปสู่บทบาทนำในภูมิภาคไปในคราวเดียวกัน เนื่องจากได้รับการยอมรับจากกองทัพเรือมิตรประเทศ เพียงแต่จำเป็นต้องใช้ระยะเวลา และความสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดการยอมรับขึ้นอย่างเป็นรูปธรรมในอนาคต