การใช้แชทจีพีที (ChatGPT) ในงานบริการห้องสมุด
DOI:
https://doi.org/10.64798/tlabulletin.v69i1.276971คำสำคัญ:
แชทจีพีที, ปัญญาประดิษฐ์, บริการห้องสมุดบทคัดย่อ
บทความนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอการประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์โดยเฉพาะ ChatGPT กับงานบริการของห้องสมุด โดยการสังเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า ห้องสมุดประยุกต์ใช้ ChatGPT ในงานบริการต่าง ๆ ได้แก่ บริการตอบคำถาม บริการให้คำแนะนำ บริการช่วยค้นคว้า บริการสรุปเนื้อหา บริการสนับสนุนทางภาษา บริการสอนและเรียนรู้ บริการจัดหาทรัพยากรสารสนเทศ และบริการสารสนเทศสำหรับผู้พิการ ซึ่งการประยุกต์ใช้ ChatGPT มีประเด็นที่ต้องตระหนัก 3 ประการ คือ 1) เทคโนโลยีไม่สามารถตอบคำถามที่ซับซ้อนได้และขาดความสามารถในการแสดงความเห็นอกเห็นใจได้เหมือนมนุษย์ 2) ข้อมูลที่เป็นคำตอบซึ่งผู้ใช้ต้องใช้วิจารณญาณในการพิจารณาความน่าเชื่อถือและความถูกต้อง และ 3) จริยธรรมที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลที่มีความอ่อนไหวอาจเสี่ยงต่อความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย นอกจากนี้การประยุกต์ใช้ ChatGPT ในงานบริการห้องสมุดยังมีความท้าทายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาความรู้ของบรรณารักษ์ การกำหนดรูปแบบบริการห้องสมุดและสารสนเทศ การคุ้มครองความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย ตลอดจนการปรับปรุงคุณภาพของข้อมูล
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Aithal, S., & Aithal, P. S. (2023). Effects of AI-based ChatGPT on higher education libraries. International Journal of Management, Technology, and Social Sciences, 8(2), 96-108. DOI: https://doi.org/10.47992/IJMTS.2581.6012.0272
Ali, M. Y. (2023). AI ChatGPT application in libraries: challenges and opportunities. The Journal of Information and Documentation Studies, 20, 18-26. DOI: https://doi.org/10.26650/bba.2023.20.1364582
Almulhim, A. A., & Aramco, S. (2024). Introduction to artificial intelligence. International Journal of Innovative Science and Research Technology, 9(7), 2619-2621. DOI: https://doi.org/10.38124/ijisrt/IJISRT24JUL1895
Chuenphitthayavut, K. (2023). Advances in ChatGPT and behavioral science research: applications, benefits, risks, and ethical issues in research. Warasan Phuettikammasat, 29(2), 154-173. [In Thai]
Cox, C., & Tzoc, E. (2023). ChatGPT: implications for academic libraries. College & Research Libraries News, 84(3), 99-102. DOI: https://doi.org/10.5860/crln.84.3.99
Ghosh, M., & Thirugnanam, A. (2021). Introduction to artificial intelligence. In K. G. Srinivasa et al. (Eds.), Artificial intelligence for information management: a healthcare perspective (pp. 23-44). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-981-16-0415-7_2
Hota, P. K., & Hota, L. (2023). Streamlining digital library services: harnessing the potential of ChatGPT to amplify user experiences. University News, 61(43), 66-72. DOI: https://doi.org/10.5958/0976-2469.2023.00028.3
Kangude, N. A., & Raut, S. B. (2012). Introduction to artificial intelligence. International Journal of Computer Science & Engineering Technology, 2(3), 958-962.
Khongrit, A., Limsiri, C., & Meehom, S. (2024). Application of generative artificial intelligence in data cleaning and preparation: a case study of recycled polypropylene composite mixed with tea residue. Journal of Vongchavalitkul, 37(1), 112-140. [In Thai]
Kiawkaew, T., Maneerat, P., & Chootongchai, S. (2023). Pattern analysis and clustering of generative AI prompts. Sripatum Chonburi Interdisciplinary Journal, 9(3), 141-153. [In Thai]
Mali, T. S., & Deshmukh, R. K. (2023). Use of ChatGPT in library services. International Journal of Creative Research Thoughts, 11(4), 264-266.
Negi, D. S. (2022). Use of ChatGPT in libraries: optimising language model for library services. DOI: https://doi.org/10.5958/2249-3182.2022.00005.3
OpenAI. (2024). ChatGPT (GPT-4o) [Large language model]. https://chatgpt.com
Panda, S., & Kaur, N. (2023). Exploring the viability of ChatGPT as an alternative to traditional chatbot systems in library and information centers. Library Hi Tech News, 40(3), 22-25. DOI: https://doi.org/10.1108/LHTN-02-2023-0032
Prathibha, S. N., & Shilpa Rani, N. R. (2021). ChatGPT: a boon to library services. LIS Links Newsletter, 7(1), 8-13.
Ram, B. (2023). Transforming libraries: the impact of artificial intelligence. IP Indian Journal of Library Science and Information Technology, 8(2), 74-75. DOI: https://doi.org/10.18231/j.ijlsit.2023.012
Verma, M. (2023). Novel study on AI-based chatbot (ChatGPT) impact on the traditional library management. International Journal of Trend in Scientific Research and Development, 7(1), 961-964.
Xiao, H. (2023). The impact and challenge of ChatGPT on library work. In Proceedings of the 2023 9th International Conference on Humanities and Social Science Research (ICHSSR 2023) (pp.997-1003). DOI: https://doi.org/10.2991/978-2-38476-092-3_122
Yamson, G. C. (2023). Immediacy as a better service: analysis of limitations of the use of ChatGPT in library services. Information Development, 1-10. DOI: https://doi.org/10.1177/02666669231206762
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารห้องสมุด สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทยฯ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
