กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิตของครูภูมิปัญญาไทย

ผู้แต่ง

  • สายทิพย์ พิริยะธนารักษ์ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วีรฉัตร์ สุปัญโญ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • รองศาสตราจารย์ ดร.วีระเทพ ปทุมเจริญวัฒนา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

กระบวนการเรียนรู้, ครูภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย, การเรียนรู้ตลอดชีวิต

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิตของครูภูมิปัญญาไทย ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ ครูภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ที่ได้รับการสรรหาและยกย่องเชิดชูเกียรติครูภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ของสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษาแห่งชาติ ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2544 ถึงพ.ศ. 2562 ซึ่งปัจจุบันมี 9 รุ่น จำนวน 47 ท่าน วิธีการดำเนินการวิจัย ผู้วิจัยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึกในการเก็บข้อมูลวิจัย และนำผลข้อมูลที่ได้มาถอดบทเรียนเพื่อจัดกลุ่ม ตีความหมาย หาความเชื่อมโยงเกี่ยวข้องและความสัมพันธ์ของข้อมูลมาสรุปเป็นกระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิตของครูภูมิปัญญาไทย

ผลการวิจัย พบว่า กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิตของครูภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยแต่ละท่านมีกระบวนการเรียนรู้ที่ขึ้นอยู่กับปัจจัยภายในตัวบุคคล และปัจจัยที่เป็นบริบทสภาพแวดล้อม เช่น บุคคล ครอบครัว ชุมชน และสังคม เป็นต้น ที่จะนำไปสู่กระบวนการเรียนรู้ การสั่งสมประสบการณ์ และนำไปสู่การเปลี่ยนพฤติกรรมให้เกิดการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ประกอบด้วย (1) ความรู้ หลักการ แนวคิดสำคัญในการเรียนรู้ (2) วิธีการที่ใช้ในการเรียนรู้ (3) ปัญหา อุปสรรค และวิธีการแก้ไขในระหว่างการเรียนรู้ (4) ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการเรียนรู้ (5) การตรวจสอบข้อมูลที่ได้รับจากการเรียนรู้ และ(6) การสร้างความรู้ และการบูรณาการเชื่อมโยงองค์ความรู้กับชีวิตประจำวัน

References

คณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ, สำนักงาน. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2545 (ฉบับที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.

ประเวศ วะสี. (2542). ชุมชนเข้มแข็ง ทุนทางสังคมของไทย (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนเพื่อสังคมและธนาคารออมสิน.

มลิวัลย์ บุญดา และศุกลรัตน์ มิ่งสมร. (2552). การวิเคราะห์องค์ประกอบคุณลักษณะการเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ของครูผู้สอนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและการประเมินผลการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร.

เลขาธิการสภาการศึกษา, สำนักงาน. (2551). แนวทางการพัฒนาการดำเนินการยกย่องครูภูมิปัญญาไทยในการจัดการเรียนรู้เพื่อการพัฒนาการศึกษา เศรษฐกิจ และสังคมในท้องถิ่นอย่างครบวงจร. กรุงเทพมหานคร: วีซีซี คอมมิวนิเคชั่น.

วิชัย วงษ์ใหญ่. (2554). นวัตกรรมหลักสูตรและการเรียนรู้สู่ความเป็นพลเมือง. กรุงเทพมหานคร : อาร์ แอนด์ ปริ้นท์.

สุภาวดี วาทิกทินกร. (2552). กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิต. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย.

Biggs, J., and Telfer, R. (1987). The Process of Learning. 2nd Australia: Prentice-Hall of Australia.

UNESCO Institute for Education. (2001). Revisiting Lifelong Learning for the 21st Century.

Willcox, A. (2005). How to succeed as a lifelong learner. Primary Health Care, 10: 43-50.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-07-01