การพัฒนาเกมกระดานโดยใช้แนวคิดการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความรู้ทางการเงิน ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
คำสำคัญ:
ความรู้ทางการเงิน, เกมกระดาน, การคิดเชิงออกแบบบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาเกมกระดานส่งเสริมความรู้ทางการเงิน 2) ศึกษาความรู้ทางการเงินของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือแบบสัมภาษณ์ แบบประเมินคุณภาพต้นแบบเกมกระดาน แบบสอบความรู้ทางการเงินและแบบสอบถามความพึงพอในใจการเล่นเกมกระดาน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบค่าที
ผลการวิจัยพบว่านักเรียนมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ทางการเงินหลังเรียน โดยใช้เกมกระดานเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (p = 0.111, t = 1.26) นักเรียนสายการเรียนวิทย์ – คณิต มีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ทางการเงินหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (p = .035, t = 2.45) นักเรียนเพศหญิงมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ทางการเงินหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (p = 0.016, t = 2.68) ทั้งนี้เกมกระดานส่งเสริมความรู้ทางการเงินที่พัฒนา โดยใช้แนวคิดเชิงออกแบบมีลักษณะเป็นเกมแนววางแผนและมีกลไกเกมที่เน้นการคิดสอดคล้องกับเนื้อด้านการเงินที่เน้นการคิดวางแผนและบริหารในชีวิตจริง ซึ่งผู้เล่นจะได้บริหารเงินและเวลาที่มีอย่างจำกัด โดยเกมกระดานนี้สามารถเพิ่มความรู้ทางการเงินของผู้เรียนได้
Downloads
เอกสารอ้างอิง
กมลชนก สกนธวัฒน์. (2562). การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ทางเศรษฐศาสตร์โดยใช้แนวคิดการเรียนรู้แบบฉากทัศน์เป็นฐานเพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้การเงินของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จักรพงษ์ เมษพันธุ์. (2561). ความฉลาดทางการเงิน หนังสือเสียง. [Video]. สืบค้นจาก https://youtu.be/uBohwMu5Nqo
ชญาภรณ์ เอกธรรมสุทธิ์. (2562). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการคิดเชิงออกแบบร่วมกับแนวคิดการสะท้อนคิดการปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความสามารถในการสร้างนวัตกรรมการพยาบาลของนักศึกษาพยาบาล. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. (2544). คู่มือหลักสูตรเพื่อการวางแผนการเงินและการลงทุน สำหรับผู้ลงทุน นักเรียน นักศึกษาและประชาชนทั่วไป. สืบค้นจาก https://www.maruey.com/book/686454b45f8da
ทิพย์มณฑา ผกาแก้ว และสมใจ จิตคํานึงสุข. (2564). การพัฒนาสื่อมัลติมีเดียสำหรับการประชาสัมพันธ์ทางการศึกษาด้วยแนวคิดมนุษย์เป็นศูนย์กลางและกระบวนการคิดเชิงออกแบบ. วารสารวิชาการการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ, 7(2), 107-117.
ทิศนา แขมมณี. (2550). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2563). รายงานผลการสำรวจทักษะทางการเงินของไทย ปี 2563. สืบค้นจาก https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/fl-survey-report.html
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2567). เงินให้กู้ยืมแก่ภาคครัวเรือนจำแนกตามวัตถุประสงค์. สืบค้นจาก https://app.bot.or.th/BTWS_STAT/statistics/BOTWEBSTAT.aspx?reportID=984&language=TH
ปฏิมา คําแก้ว. (2566). ผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดเกมมิฟิเคชันเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนประถมศึกษา. วารสารการวัดผลการศึกษา, 40(107), 160-173.
ปรินทร์ ทองเผือก. (2561). ผลการจัดการเรียนการสอนเศรษฐศาสตร์โดยใช้เกมจาลองสถานการณ์ที่มีต่อการรู้เรื่องการเงินของ นักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี. (2560). คู่มือการจัดการเรียนการสอนรายวิชากระบวนการคิดเชิงออกแบบ. สืบค้นจาก https://www.nxpo.or.th/th/wp-content/uploads/2019/01/48_TH1.pdf
รชต ตั้งนรารัชชกิจ. (2565). หนี้ครัวเรือน: ปัญหาที่ทุกคนต้องร่วมด้วยช่วยกันแก้. สืบค้นจาก https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/Article_1Jan2022_2.html
รอพิดา หลงเป๊าะ และอัมพร วัจนะ. (2565). การเปรียบเทียบทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่องโลกและทรัพยากรธรรมชาติที่ได้รับการสอนโดยใช้เกมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์กับการสอนแบบ 3 ขั้นตอน. Journal of Modern Learning Development, 7(11), 240-253.
วชิรวิทย์ เอี่ยมวิลัย. (2563). การพัฒนาบอร์ดเกมตามแนวทางการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เพื่อส่งเสริมความเป็นพลเมืองดิจิทัลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วรรณวลี เจนเจนประเสริฐ. (2564). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ปรากฏการณ์เป็นฐานร่วมกับบอร์ดเกมเพื่อส่งเสริมจิตสํานึกในการจัดการขยะเป็นศูนย์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วัชราภรณ์ เปาโรหิตย์, จิรภิญญา คำรัตน์, ศุภิศา มาลาฝอย และจตุพร เฉลิมเรืองรอง. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ เจตคติ และการรับรู้ทักษะการดูแลผู้ป่วยปลอดภัยของพยาบาลสี่เหล่า. วารสารการพยาบาลและการศึกษา, 13(4), 92-104.
สฤณี อาชวานันทกุล. (2556). “ความรู้เรื่องทางการเงิน” (financial literacy) (1): หลักสากลและวิธีวัด. สืบค้นจาก https://thaipublica.org/2013/06/financial-literacy-1/
สถาบันคีนันแห่งเอเชีย. (2556). โครงการ “คนไทยก้าวไกล ใส่ใจการเงิน” 2558. กรุงเทพฯ: มูลนิธิซิตี้.
สุวิมล ว่องวาณิช, กษิดิศ ครุฑางคะ และพัชราภรณ์ ทัพมาลี. (2563). Designing Teaching Design Thinking การออกแบบการสอนโดยการคิดออกแบบ. กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาวิจัยและ จิตวิทยาการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
องค์การยูนิเซฟ ประเทศไทย. (2563). รายงานเบื้องต้นการสำรวจผลกระทบและความต้องการของเด็กและเยาวชนในสถานการณ์โควิด-19 ผลสำรวจออนไลน์ ระหว่างวันที่ 28 มีนาคม ถึง 10 เมษายน พ.ศ.2563. สืบค้นจาก https://www.unicef.org/thailand/th/media/4031/file
Financial Service Authority. (2005). Measuring Financial Capability: an exploratory study. Personal Finance Research Centre, University of Bristol. Retrieved from http://www.pfrc.bris.ac.uk/publications/completed_research/Reports/Fincap_June05.pdf
Henriksen, D., Richardson, C. & Mehta, R. (2017). Design thinking: A creative approach to educational problems of practice. Thinking Skills and Creativity, 26, 140-153.
Liu, C., Franklin, T., Shelor, R., Ozercan, S., Reuter, J., Ye, E. & Moriarty, S. (2011). A Learning Game For Youth Financial Literacy Education In The Teen Grid Of Second Life Three-Dimensional Virtual Environment. American. Journal of Business Education (AJBE), 4(7), 1–18.
OECD. (2011). Measuring Financial Literacy: Core Questionnaire in Measuring Financial Literacy: Questionnaire and Guidance Notes for conducting an internationally Comparable Survey of Financial literacy. Retrieved from https://www.oecd.org/finance/financial-education/49319977.pdf
OECD. (2013), PISA 2012 Assessment and Analytical Framework: Mathematics, Reading, Science, Problem Solving and Financial Literacy. Retrieved from https://doi.org/10.1787/9789264190511-en.
OECD. (2019). PISA 2018 Assessment and Analytical Framework. Retrieved from https://www.oecd.org/en/publications/pisa-2018-assessment-and-analytical-framework_b25efab8-en.html
OECD. (2020). OECD/INFE 2020 International Survey of Adult Financial Literacy. Retrieved from https://www.oecd.org/financial/education/oecd-infe-2020-international-survey-of-adult-financial-literacy.pdf
Pavie, X. & Carthy, D. (2015). Leveraging uncertainty: a practical approach to the integration of responsible innovation through design thinking. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 213, 1040-1049.
Plattner, H. (2010). An introduction to design thinking process guide. Retrieved from https://web.stanford.edu/~mshanks/MichaelShanks/files/509554.pdf
Plattner, H., Meinel, C. & Leifer, L. (2017). Design Thinking Research: Making Distinctions: Collaboration Versus Cooperation: Springer
Rozalia, N., Mihaela-Carmen, M., Ludmila Daniela, M. & Florina Oana, V. (2019). Design Thinking: The Power of Customer-centric Approach to Problem Solving. (Risk in Contemporary Economy). Dunarea de Jos University of Galati, Faculty of Economics and Business Administration.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ประกาศลิขสิทธิ์
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหาหรือรูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำข้อมูลทั้งหมดหรือบางส่วนไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์นก่อนเท่านั้น
