การพัฒนาศักยภาพธุรกิจด้วยนวัตกรรม: กรณีศึกษาเดย์สปาในประเทศไทย

บทคัดย่อ

อุตสาหกรรมสปาประสบกับความท้าทาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มเดย์สปาในประเทศไทย เดย์สปาจำนวนมากต้องปิดกิจการเนื่องจากไม่สามารถปรับตัวและรักษาความสามารถในการแข่งขันในตลาดได้ นวัตกรรมจึงเป็นปัจจัยสำคัญต่อการอยู่รอดของธุรกิจสปา แม้ว่าจะมีงานวิจัยจำนวนมากที่ศึกษาเกี่ยวกับสปา แต่การวิจัยที่มุ่งเน้นด้านนวัตกรรมในธุรกิจนี้ยังมีอยู่อย่างจำกัด ดังนั้น งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประเภทของนวัตกรรมที่เดย์สปานำมาใช้ และวิเคราะห์ผลกระทบของนวัตกรรม    ต่อผลการดำเนินงานของธุรกิจเดย์สปา งานวิจัยนี้ใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้จัดการเดย์สปาจำนวน 15 ราย ใน 5 แหล่งท่องเที่ยวหลักของประเทศไทย ได้แก่ กรุงเทพฯ ภูเก็ต เชียงใหม่ หัวหินและสมุย โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงและการสุ่มแบบลูกโซ่ นักวิจัยใช้การวิเคราะห์เชิงประเด็น (Thematic Analysis) เพื่อวิเคราะห์บทสัมภาษณ์ ผลการวิจัยพบว่า มีการนำเอานวัตกรรมมาใช้ในเดย์สปา 6 ประเภท ได้แก่  นวัตกรรมด้านผลิตภัณฑ์  นวัตกรรมด้านบริการ นวัตกรรมด้านกระบวนการ  นวัตกรรมด้านการตลาด นวัตกรรมด้านองค์กร และธีมใหม่ที่เกิดขึ้นคือ นวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน นอกจากนี้ยังพบว่านวัตกรรมมีผลต่อผลการดำเนินงานของธุรกิจทั้งในด้านที่ไม่ใช่ตัวเงินและด้านตัวเงิน  โดยเฉพาะในด้านที่ไม่ใช่ตัวเงิน การศึกษานี้ช่วยขยายขอบเขตของทฤษฎีฐานทรัพยากร     โดยแสดงให้เห็นว่านวัตกรรมภายในองค์กรถือเป็นทรัพยากรเชิงกลยุทธ์ที่สามารถสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันในอุตสาหกรรมสปา งานวิจัยนี้ให้ทั้งข้อค้นพบทางทฤษฎีและข้อเสนอแนะเชิงปฏิบัติสำหรับผู้จัดการเดย์สปาที่ต้องการพัฒนาผลการดำเนินงานโดยการนำนวัตกรรมมาใช้ในอุตสาหกรรมสปาที่มีการแข่งขันสูง