อิทธิพลของจำนวนนักท่องเที่ยวต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ ของอากาศในอาคารโบราณสถาน

บทคัดย่อ

การศึกษาอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศภายในอาคารโบราณสถานสำคัญ 3 แห่งในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาได้แก่ พระอุโบสถวัดหน้าพระเมรุ พระวิหารวัดพนัญเชิง วิหารพระมงคลบพิตร ซึ่งเป็นสถานที่สำคัญ 3 แห่ง มีจำนวนนักท่องเที่ยวสนใจเข้าชมเป็นจำนวนมากในแต่ละวัน จึงอาจก่อให้เกิดการเสื่อมสภาพของโบราณวัตถุภายในอาคารอันมีค่ายิ่ง ทั้งนี้ อุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศเป็นปัจจัยสำคัญประการหนึ่งที่อาจก่อให้เกิดความเสื่อมสภาพ เนื่องจากจังหวัดพระนครศรีอยุธยามีภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่มน้ำ มีความชื้นสูงในฤดูต่างๆ กว่าภูมิภาคอื่นๆ และจำนวนนักท่องเที่ยวที่เข้าใช้อาคารอาจส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศ ซึ่งเป็นตัวเร่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีและกายภาพของวัสดุ จากการศึกษาโดยการติดตั้งเครื่องบันทึกอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศแบบอัตโนมัติ จำนวน 5 ตำแหน่ง และตรวจนับจำนวนนักท่องเที่ยวในทุกๆ 15 นาที ตรงกับการบันทึกข้อมูลอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์จากเครื่องบันทึกอัตโนมัติ ตลอดระยะเวลา 7 วัน พบว่า ค่าของอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศ ณ ตำแหน่งต่างๆ มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยปัจจัยในด้านตำแหน่งและเวลาไม่มีปฏิสัมพันธ์ต่อกันที่ระดับ 0.05 โดยปรากฏผลการทดสอบทางสถิติ การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์กับจำนวนคนทั้งหมดภายในอาคาร ณ ช่วงเวลาใดๆ ในอาคารโบราณสถานทั้ง 3 พบว่า มีความสัมพันธ์ในเชิงเส้นตรง ผลจากการวิเคราะห์ความถดถอยพบว่า จำนวนคนมีอิทธิพลต่ออุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศ โดยส่งผลให้อุณหภูมิภายในอาคารเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ และส่งผลให้ความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศมีค่าลดลง อย่างไรก็ตามยังแสดงค่าสัมประสิทธิ์ของความเชื่อมั่นไม่สูงมาก ซึ่งหมายถึงปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ ส่งผลต่อความผันแปรดังกล่าวนั้น