รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งปากแม่น้ำบ้านเกาะเคี่ยม อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) สร้างรูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งปากแม่น้ำบ้านเกาะเคี่ยม และ 2) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอย กลุ่มเป้าหมาย คือ
กลุ่มขับเคลื่อนสร้างรูปแบบการจัดการขยะมูลฝอย จำนวน 35 คน และตัวแทนครัวเรือน จำนวน 252 คน ใช้วิธีการสุ่มแบบชั้นภูมิและการสุ่มอย่างง่าย ซึ่งประยุกต์ใช้กระบวนการสมัชชาสุขภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถาม มีความเชื่อมั่นระหว่าง 0.87- 0.92 แบบบันทึกผลการดำเนินงาน และสัมภาษณ์ เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบชนิดกลุ่มตัวอย่างที่ไม่เป็นอิสระต่อกัน ผลการวิจัยพบว่า (1) รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอย ประกอบด้วย 12 กิจกรรม ได้แก่ 1) จัดอบรมเรื่องการจัดการขยะมูลฝอย 2) จัดทำถุงขยะจากตาข่ายอวน 3) ติดตามและสื่อสารทางไลน์ 4) ฝากขยะกับรถนักเรียน 5) ร้านค้า/ลูกค้าช่วยลดพลาสติก 6) ความสะอาดกับศาสนาอิสลาม 7) พิทักษ์เกาะเคี่ยมด้วยมือเรา 8) เก็บขยะร่วมกันตามกลุ่มโซน 9) ชาวประมงเก็บขยะกลับคืนฝั่ง 10) ประกวดบ้านสวยชวนมอง 11) จับ-ปรับผู้ทิ้งขยะที่สาธารณะ 12) จัดตารางเก็บขยะในชุมชน และ (2) ผลจากการใช้รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยของตัวแทนครัวเรือน พบว่า 1) ปริมาณขยะมูลฝอยที่อบต.จัดเก็บลดลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ 0.05 2) ค่าเฉลี่ยการมีส่วนร่วม เพิ่มขึ้นจาก 36.50 เป็น 44.99 และค่าเฉลี่ยพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอย เพิ่มขึ้นจาก 43.51 เป็น 48.57 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution 4.0 International License.
##default.contextSettings.thaijo.licenseTerms##เอกสารอ้างอิง
กิตติวรา ศรแผลง. (2565). แนวทางการจัดการขยะทะเลบริเวณชายฝั่ง : กรณีศึกษาเกาะลิบง จังหวัดตรัง. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต คณะการจัดการสิ่งแวดล้อม, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
น้ำฝน อัศวกิจกุลโรจน์, เจนวิทย์ วงษ์ศานูน, ศิริพงศ์ สุขทวี, สุธีระ บุญญาพิทักษ์, และโยธิน แสวงดี. (2564). การศึกษาแนวทางการจัดการขยะที่เหมาะสม สำหรับพื้นที่อุทยานแห่งชาติทางทะเลด้วยการวิจัยแบบมีส่วนร่วม. วารสารการจัดการสิ่งแวดล้อม, 17(1), 40-55.
เบญจมาภรณ์ ฮั่วเจียม. (2559). การเสริมพลังเพื่อส่งเสริมสุขภาวะชุมชน. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร, 7(1), 19-25.
ปราโมทย์ เชี่ยวชาญ. (2559). การจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล. เอกสารการสอนชุดวิชาอนามัยสิ่งแวดล้อม หน่วนที่ 8. (น.30). สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
พุทธิพงศ์ บุญชู, และณรงค์ เบ็ญสอาด. (2567). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือนในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งปากแม่น้ำบ้านเกาะเคี่ยม ตำบลกันตังใต้ อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง. รายงานการวิจัย. วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดตรัง.
วิทกานต์ สารแสน, สุมัทนา กลางคาร, และจิราพร วรพงศ์. (2561). การพัฒนารูปแบบการจัดการมูลฝอยชุมชนบ้านหวาย ตำบลนาสีนวน อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลย์สงคราม, 12(2), 564-580.
ศูนย์วิจัยและสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน. (2566). Goal 12: Responsible Consumption and Production. สืบค้นจาก https://www.sdgmove.com/2016/10/07/goal-12-responsible- consumption-and-production/
ศรุต ข่ายแก้ว. (2559). ประเภท ปริมาณ และการกระจายตัวของขยะพลาสติกจากกิจกรรมของมนุษย์ใน เขตพื้นที่น้ำขึ้นน้ำลงบริเวณเกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี ประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต คณะวิทยาศาสตร์, จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
องค์การบริหารส่วนตำบลกันตังใต้. (2566). ข้อมูลสภาพทั่วไป. สืบค้นจาก https://www.kantangtai.go.th/general1.php
อิสระ กุลยะณี, วรพจน์ พรหมสัตยพรต, และกฤษณ์ ขุนลึก. (2563). รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยหมู่บ้านจำปา ตำบลบงเหนือ อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 6(2), 112-123.
Best, J.W. (1977). Research in Education. (3 rd ed.). New Jersey: Prentice hall Inc.
Chaosuansreecharoen, K.R., Pongkaset, A., Akharawirawat, T., Kongsanit, S., Hlupo, W., & Chaosuansreecharoen, P. (2022). Quantification and Seasonal Characterization of Solid Waste at Sukorn Island, Andaman Sea, Southern of Thailand. NIDA Case Research Journal, (14)1, 73-98.
Cohen, J.M., & Uphoff, N.T. (1980). Participation’s place in rural development: Seeking clarity through specificity. World Developments, 8(3), 213-235.
Fallati, L., Polidori, A., Salvatore, C., Saponari, L., Savini, A., & Galli, P. (2019). Anthropogenic Marine Debris assessment with Unmanned Aerial Vehicle imagery and deep learning: A case study along the beaches of the Republic of Maldives. Science of The Total Environment, 693, 133581.
Kaza, S. Yao, L. C., Bhada-Tata, P., & Van, W. F. (2018). What a Waste 2.0: A Global Snapshot of Solid Waste Management to 2050. Urban Development. World Bank, Washington D.C. Retrieved from https://doi.org/10.1596/978-1-4648-1329-0
Kemmis, S., & McTaggart, R. (1988). The Action Research Planner. Geelong, Victoria: Deakin University Press.
Krejcie, R.V., & Morgan, D.W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Journal of Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
Rozikin, M., Prayana, L. H., & Tabali, F. J. (2024). Participatory Waste Management Governance in Small Island Tourism Destinations: A Case Study of Gili Trawangan. Journal of Governance and Social Policy, 5(2), 148-172.
Soesilo, N. I., & Alfarizi, M. (2024). Psycho-social conditions of urban communities in the complexity of waste management: Are awareness and waste banks the main solution?. Socio-Economic Planning Sciences, 93, 101834.