การศึกษาอิทธิพลของพระพุทธศาสนาในนิพานวังน่า

บทคัดย่อ

“นิพานวังน่า” หรือ “นิพพานวังหน้า” เป็นพระนิพนธ์ของพระองค์เจ้าหญิงกัมพุชฉัตร พระธิดาในสมเด็จกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท (วังหน้า) กับนักองค์อี พระนิพนธ์นี้เป็นกวีนิพนธ์มุ่งนำเสนอเหตุการณ์การประชวรและการสวรรคตของพระบิดาอันเป็นเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญของไทยสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น เนื้อหาที่น่าสนใจในพระนิพนธ์ดังกล่าว ได้แก่ การแสดงถึงอิทธิพลของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทย ได้แก่ คำสอนเรื่องกรรม ไตรลักษณ์ พรหมวิหาร 4 บารมี พระโพธิญาณ และ พระนิพพาน กับคติในพระพุทธศาสนา ได้แก่ พระอรหันต์ ธรรมิกราช ทวีปทั้ง 4 สวรรค์ เทวดา ดอกไม้สวรรค์ อายุพระศาสนา วันสิ้นโลก พระเวสสันดร เทศน์มหาชาติ พระกรรมฐาน และพระพุทธสิหิงค์ เนื้อหาในพระนิพนธ์นอกจากจะสะท้อนความเป็นวรรณกรรมเชิงประวัติศาสตร์แล้ว ยังมีคุณค่าควรได้รับการยกย่องเป็นวรรณกรรมศาสนาตามที่ผู้ประพันธ์ได้ตั้งพระทัยไว้อีกด้วย