"จินดามณีฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท": การศึกษาในฐานะแบบเรียนสำหรับ "กุลบุตรผู้พากเพียร"

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบ “จินดามณีฉบับพระโหราธิบดี” กับ “จินดามณีฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท” โดยมุ่งศึกษาด้านการลำดับเนื้อหา ด้านเนื้อหา และด้านวิธีนำเสนอเนื้อหา รวมทั้งเพื่อศึกษาลักษณะที่เหมาะสมของการเป็นแบบเรียนสอนเด็กไทยใน “จินดามณีฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท”

ผลการศึกษาปรากฏว่า “จินดามณีฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท” มีการลำดับเนื้อหาเป็นระบบจากง่ายไปยาก มีเนื้อหาทั้งหัวข้ออักขรวิธีไทย หัวข้อการแต่งคำประพันธ์ และหัวข้อคำสอนที่เหมาะสม ตลอดจนมีคำอธิบายเนื้อหาละเอียด ชัดเจน มีวิธีนำเสนอเนื้อหาที่น่าสนใจ เหมาะสมกับการเป็นแบบเรียนสอนเด็กไทยมากกว่า “จินดามณีฉบับพระโหราธิบดี” ในด้านความเหมาะสมของการเป็นแบบเรียนสอนเด็กไทยนั้น เมื่อศึกษาวิเคราะห์ตามเกณฑ์การพิจารณาแบบเรียนปัจจุบัน เฉพาะด้านเนื้อหา และวิธีเขียน (การนำเสนอเนื้อหา) แล้ว “จินดามณีฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท” มีเนื้อหาและวิธีเขียนสอดคล้องกับเกณฑ์การพิจารณาแบบเรียนดังกล่าว คือมีเนื้อหาถูกต้อง เชื่อถือได้ สามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน มีคำสอนที่ส่งเสริมศีลธรรมอันดีงามให้แก่ผู้เรียน ตลอดจนมีปริมาณของเนื้อหาที่เหมาะสม ส่วนวิธีการนำเสนอเนื้อหาก็มีการลำดับเนื้อหาเหมาะสมจากง่ายไปยาก คำอธิบายเนื้อหาชัดเจน เข้าใจง่ายวิธีเขียนน่าสนใจ และช่วยกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้จักคิดและค้นคว้าด้วยตนเอง “จินดามณี ฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท” จึงนับว่าเหมาะสมกับการเป็นแบบเรียนสอนเด็กไทย