การสื่อสารเชิงวัฒนธรรมกับการประกอบสร้างความหมาย ในรูปลักษณ์ “รำวง”

บทคัดย่อ

                 รำวงเป็นสื่อทางวัฒนธรรมที่ถูกประกอบสร้างความหมายจากอดีตสู่ ปัจจุบัน แบ่งออกเป็น 5 ยุค ได้แก่ (1) ยุคจารีต: การรำโทน เป็นรากฐานของ การก่อรูปรำวง โดยแบ่งออกเป็น 2 ช่วงคือ ช่วงก่อนประวัติศาสตร์ เป็นการ สื่อสารไปยังเทพเจ้าและมีการเลือกคู่แบบดึกดำบรรพ์ ช่วงต่อมาเป็นการรำโทน ตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ไปจนถึงช่วงสงครามตอนต้น เป็นการละเล่น ของชาวบ้านและเป็นเวทีเลือกคู่ดูตัวของบรรดาหนุ่มสาวชาวบ้าน ความหมายใน ยุคนี้จึงเป็นวิถีชีวิตของชาวบ้าน ส่วนรูปลักษณ์มีลักษณะเป็นตัวบทเปิด (2) ยุค “วัธนธัม”: การปฏิรูปวัฒนธรรม เป็นการปฏิรูปและสร้างมาตรฐานแห่งการ รำวง ด้วยอำนาจรัฐในการกำหนดและควบคุมวัฒนธรรม ความหมายจึงเป็นเรื่อง การสร้างชาติและการปลุกใจ ส่วนรูปลักษณ์มีลักษณะที่ค่อนข้างปิด อยู่ภายใต้ โครงสร้างที่รัฐกำหนด (3) ยุคการพัฒนารำวงเชิงประยุกต์ เป็นการพัฒนา/การ เปลี่ยนแปลง/การผสมผสาน โดยเผยให้เห็นอำนาจของกลุ่มคนทั้งชนชั้นกลางและ ชนชั้นล่าง ที่เข้ามาต่อรอง/ปรับประสานรูปแบบของรัฐ รูปลักษณ์จึงเป็นแบบกึ่ง เปิดกว้าง โดยมีทั้งส่วนที่รัฐกำหนดและส่วนที่เป็นอิสระ ความหมายจึงเป็นการ ปรับประยุกต์ความเป็นสากลร่วมกับความเป็นท้องถิ่น
(4) ยุครำวงอาชีพ เป็น ยุคที่สื่อความหมายถึงธุรกิจบันเทิง/ศิลปะเพื่อการค้า/การสื่อสารเชิงพาณิชย์ โดยผู้ที่มีอำนาจในการผลิตซ้ำทางวัฒนธรรมคือ ประชาชน ภาคเอกชน และนายทุน ดังนั้นรูปลักษณ์จึงมีลักษณะตัวบทเปิด แต่อยู่ภายใต้กรอบที่รัฐสามารถเข้ามา ควบคุมดูแลได้ (5) ยุคฟื้นฟู: การรำวงย้อนยุค เป็นยุคที่สื่อความหมายถึงการ โหยหาอดีต เนื่องจากเป็นการหวนกลับมาของรำวงอาชีพ และนำไปสู่การผลิต ซ้ำรำวงย้อนยุคเชิงสุขภาพ ที่ทุกคนสามารถเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการผลิต และผลิตซ้ำทางวัฒนธรรม ด้วยการกำหนดรูปแบบ หรือนิยามความหมายของ รำวงย้อนยุคขึ้นมาเองได้ รูปลักษณ์จึงมีลักษณะเป็นตัวบทเปิด และมีหลากหลาย รูปแบบ อันแสดงให้เห็นถึงการผลิตซ้ำเพื่อสืบทอดและศักยภาพในการปรับตัวที่ สามารถก้าวข้ามผ่านมิติของเวลามายังปัจจุบันได้