จินตกรรมมิตรภาพผ่าน “ปลาแดก” และ “สะพาน” ในความสัมพันธ์ไทย-ลาว

บทคัดย่อ

                   บทความนี้ต้องการจะนำเสนอว่า ปลาร้า-ปลาแดก และสะพานมิตรภาพ ทำหน้าที่ในการสื่อสารเพื่อสร้างจินตกรรมมิตรภาพในความสัมพันธ์ไทย-ลาว โดย ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า การสื่อสารความหมายมิตรภาพของปลาร้า-ปลาแดก ได้รับการสร้างความหมายให้เป็นวิถีชีวิต แนวอยู่แนวกิน ภาพแทนความเป็น อีสาน-ลาว ของฝาก ของที่ระลึก ขณะที่สะพานมิตรภาพได้รับการสร้างความ หมายให้เป็นสัญลักษณ์แห่งมิตรภาพไทย-ลาว การพัฒนาด้านเศรษฐกิจ ผลประโยชน์ด้านการค้าการลงทุน การคมนาคม การพัฒนาคุณภาพชีวิต ซึ่งโดย เปรียบเทียบนั้น ปลาร้า-ปลาแดกสามารถสื่อสารเพื่อสร้างจินตกรรมมิตรภาพได้ เข้มข้นกว่า ในขณะที่สะพานมิตรภาพสามารถสื่อสารมิตรภาพได้ในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ตาม มีข้อค้นพบจากงานที่น่าสนใจคือ แม้ว่าสะพานอาจจะสื่อสารองค์ ประกอบความเป็นมิตรภาพได้น้อยกว่า แต่ภายใต้เงื่อนไขของประวัติศาสตร์ อำนาจและผลประโยชน์ที่แตกต่างกัน ภาครัฐกลับทำให้ผู้คน (ผู้บริโภค) จดจำ ได้ว่า สะพานเป็นสัญลักษณ์แห่งมิตรภาพไทย-ลาว แม้ว่ามิตรภาพรูปแบบนี้ใน มุมกลับจะเป็น “มิตรภาพ” ที่วางอยู่บนผลประโยชน์แห่งชาติของไทยในการ สร้างความมั่นคงทางการเมืองและเศรษฐกิจก็ตาม ในขณะที่ภาคประชาสังคม สื่อสารมิตรภาพผ่านปลาร้า-ปลาแดก ในชีวิตประจำวัน และสร้างจินตกรรมให้ ผู้คน (ผู้บริโภค) รู้สึกและจดจำได้ถึงความเป็นพวกเดียวกัน แต่กระนั้นก็ตาม ภายใต้มิตรภาพในชีวิตประจำวันนี้ ก็อาจมีผลประโยชน์ด้านเศรษฐกิจจากการทำธุรกิจที่ขัดแย้งกันได้ ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า มิตรภาพท่ามกลางผลประโยชน์และ ความขัดแย้งเป็นมิตรภาพอีกรูปแบบหนึ่งที่อยู่คู่กับความสัมพันธ์ไทย-ลาว โดย มีปลาร้าและสะพานทำหน้าที่เป็นส่วนหนึ่งของการสื่อสารเพื่อสร้างจินตกรรม มิตรภาพตั้งแต่อดีตเป็นต้นมา