มาตรการทางกฎหมายในการยกระดับสถานะของสัตว์เลี้ยงภายใต้ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานะของสัตว์เลี้ยงตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ภายใต้กฎหมายของประเทศไทย 2) เปรียบเทียบสถานะของสัตว์เลี้ยงในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ในประเทศไทยกับในต่างประเทศ และเสนอแนะแนวทางในการปรับปรุงสถานะทางกฎหมายของสัตว์เลี้ยงภายใต้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร ผลการวิจัย พบว่า 1) ปัญหาเกี่ยวข้องกับสถานะของสัตว์เลี้ยง พบว่า สถานะของสัตว์เลี้ยงมีสถานะเป็นเพียงทรัพย์สินโดยกฎหมายไม่ได้มองว่าสัตว์เลี้ยงเป็นสิ่งมีชีวิตและมีความรู้สึก จึงทำให้เกิดปัญหาในการคุ้มครองสิทธิและสวัสดิภาพของสัตว์เลี้ยง เช่น ในกรณีที่เกิดการกระทำละเมิดเป็นเหตุให้สัตว์เลี้ยงตาย หากศาลพิจารณาว่าสัตว์เลี้ยงเป็นเพียงทรัพย์สินจึงไม่อาจกำหนดค่าสินไหมทดแทนทางด้านอารมณ์ให้กับเจ้าของสัตว์เลี้ยง ทั้งในกรณีที่มีการหย่าร้างซึ่งทรัพย์สินดังกล่าวเป็นสัตว์เลี้ยง หากสถานะของสัตว์เลี้ยงเป็นเพียงทรัพย์สินศาลจะไม่ได้พิจารณาที่สวัสดิภาพของสัตว์เลี้ยงเป็นหลัก และนอกจากที่ได้กล่าวมายังส่งให้สัตว์เลี้ยงไม่อาจได้รับการคุ้มครองสิทธิภายใต้กฎหมายมรดก 2) สถานะของสัตว์เลี้ยงของประเทศไทยกับกฎหมายในต่างประเทศมีความแตกต่างกันโดยพบว่า ต่างประเทศให้ความสำคัญกับสถานะและการคุ้มครองสิทธิของสัตว์เลี้ยงเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในสมาพันธรัฐสวิสได้มีการบัญญัติสถานะของสัตว์เลี้ยงในประมวลกฎหมายแพ่งอย่างชัดเจน ซึ่งส่งผลต่อความเปลี่ยนแปลงของกฎหมายในบรรพอื่น ๆ แต่ปัญหาของประเทศไทยเกิดจากการที่สถานะของสัตว์เลี้ยงยังเป็นเพียงทรัพย์สินไม่ใช่เป็นสิ่งมีชีวิตและมีความรู้สึก จึงพบว่าประเทศไทยจำเป็นจะต้องแก้ไขเพิ่มเติมสถานะของสัตว์เลี้ยงในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ในส่วนของคำนิยามของสัตว์เลี้ยงโดยอาศัยแนวทางของกฎหมายต่างประเทศ ทั้งนี้เพื่อให้การคุ้มครองสิทธิและสวัสดิภาพของสัตว์เลี้ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป