ข้อสันนิษฐานที่มาของครุฑคาบแก้วในจิตรกรรมเทพชุมนุมสมัยรัตนโกสินทร์
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอข้อสันนิษฐานที่มาของครุฑคาบแก้วในจิตรกรรมเทพชุมนุมสมัยรัตนโกสินทร์ สันนิษฐานว่าภาพครุฑคาบแก้วนั้นมีที่มาจาก “พญาสดายุคาบแหวน” โดยจิตรกรใช้ภาพครุฑสื่อถึงนกสดายุบุตรของพญาครุฑ และภาพดวงแก้วมณี คือภาพหน้าตรงของเม็ดหัวแหวนที่นางสีดาสวม โดยพบหลักฐานสนับสนุนคือภาพลายมุกครุฑปกติและครุฑคาบแก้วคาบแหวนบนบานประตูพระอุโบสถ วัดบรมพุทธาราม จังหวัดอยุธยา สำหรับข้อสันนิษฐานว่าดวงแก้วมณีคือ มณีนาคสวาทหรือมณีครุทธิการที่นาคกระอักออกมาก่อนตายมีความเป็นไปได้น้อยกว่าและยังไม่พบหลักฐานสนับสนุน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจยวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิจยวิชาการก่อนเท่านั้น
References
กรมศิลปากร. (2550). ศัพทานุกรมโบราณคดี. กรุงเทพฯ : สำนักโบราณคดี กรมศิลปากร.
กรมศิลปากร. (2535). วรรณกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ เล่ม 2 ไตรภูมิโลกวินิจฉยกถา. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.
กระทรวงวัฒนธรรม. (2561). สมุดภาพสัตว์หิมพานต์. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.
ชาตรี ประกิตนนทการ. (2556). คติสัญลักษณ์และการออกแบบวัดอรุณราชวราราม. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์. (2464). ตำรานพรัตน์. พระนคร : โสภณพิพรรฒธนากร.
พระเทพสุวรรณมุนี (สีลภูสิต ภิกฺขุ). (2542). พระอารามหลวง จังหวัดเพชรบุรี. เพชรบุรี : มูลนิธิพระเทพสุวรรณมุนี.
ศักดิ์ชัย สายสิงห์. (2556). พุทธศิลป์สมัยรัตนโกสินทร์: พัฒนาการของงานช่างและแนวคิดที่ปรับเปลี่ยน. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ.
พระเทพสุวรรณมุนี. (2542). พระอารามหลวง จังหวัดเพชรบุรี : เอกสารประวัติศาสตร์ความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนาในประเทศไทยและสมุดภาพปูชนียสถานและปูชนียวัตถุ พระอารามหลวง จังหวัดเพชรบุรี. เพชรบุรี : มูลนิธิพระเทพสุวรรณมุนี (สีลภูสิต ภิกขุ บุญรวม มีอารีย์).
สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรส. (2552). สมุดภาพปฐมสมโพธิกถา: วรรณคดีพระพุทธศาสนาพากย์ไทย คัมภีร์แสดงเรื่องราวของพระพุทธเจ้า. กรุงเทพฯ : ธรรมสภา.
อาคเนย์ กลุ่มธุรกิจประกันและการเงิน. (2561). แบบสำรวจรังวัดสถาปัตยกรรมวัดอรุณราชวราราม. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.