วัตถุแห่งสิทธิของกรรมสิทธิ์

บทคัดย่อ

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยไม่ได้มีการนิยามความหมายของคำว่า “กรรมสิทธิ์” เอาไว้ มีเพียงแต่การให้ความหมายในเชิงลักษณะของอำนาจแห่งกรรมสิทธิ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1336 เท่านั้น โดยไม่ได้ให้คำจำกัดความว่าอะไรคือวัตถุที่มารองรับความมีอยู่ของสิทธินั้น และบุคคลสามารถมีกรรมสิทธิ์เหนือวัตถุที่ไม่มีรูปร่างได้หรือไม่ ส่งผลให้มีการตีความกฎหมายในระบบกฎหมายไทยที่แตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นการตีความของนักนิติศาสตร์ไทย แนวคำพิพากษาของศาลฎีกา ความเห็นของกฤษฎีกา และแนวคำวินิจฉัยของศาลปกครองสูงสุด โดยฝ่ายหนึ่งมองว่า วัตถุแห่งสิทธิของกรรมสิทธิ์จะต้องเป็นวัตถุที่มีรูปร่างเท่านั้น ส่วนอีกฝ่ายหนึ่งมองว่า วัตถุแห่งสิทธิของกรรมสิทธิ์อาจมีได้ทั้งในวัตถุที่มีรูปร่างและไม่มีรูปร่าง บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาให้เห็นว่าอะไรคือวัตถุแห่งสิทธิของกรรมสิทธิ์ในระบบกฎหมายไทย ซึ่งผลการวิจัยพบว่า วัตถุแห่งสิทธิของกรรมสิทธิ์มีได้แต่ในเฉพาะวัตถุที่มีรูปร่างเท่านั้น ส่วนวัตถุที่ไม่มีรูปร่าง เช่น ลิขลิทธิ์ สิทธิบัตร หรือเครื่องหมายการค้า เจ้าของหรือผู้ทรงสิทธิไม่สามารถมีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินดังกล่าวได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1336 มีได้เพียงแต่สิทธิที่พระราชบัญญัติก่อตั้งรับรู้ไว้เท่านั้น อันมีเนื้อหาที่มีลักษณะแตกต่างไปจากกรรมสิทธิ์ ดังเช่น พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 หรือพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 เป็นต้น