การศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงบูรณาการ
คำสำคัญ:
ภาวะผู้นำ, องค์ประกอบภาวะผู้นำ, ภาวะผู้นำเชิงบูรณาการบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงบูรณาการ ซึ่งใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสานระหว่างวิธีการวิจัยเชิงปริมาณและวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน คือ 1) การศึกษาเอกสารเกี่ยวกับองค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงบูรณาการ จำนวน 12 แหล่ง 2) การสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน โดยวิธีเลือกแบบเจาะจง 3) การศึกษาพหุกรณีโรงเรียนต้นแบบ โดยการสัมภาษณ์ จำนวน 2 โรงเรียน และ 4) การประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงบูรณาการ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสังเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
องค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงบูรณาการ จากการสังเคราะห์เอกสาร การสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ และการศึกษาพหุกรณีโรงเรียนต้นแบบ ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) การมีวิสัยทัศน์เพื่อการเปลี่ยนแปลง 2) การสร้างสรรค์และนวัตกรรม 3) การทำงานเป็นทีม 4) การสร้างเครือข่ายความร่วมมือ และ 5) การมุ่งความสำเร็จ ผลการประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบจากผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า ความเหมาะสมขององค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงบูรณาการในภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละองค์ประกอบ พบว่า ด้านการมีวิสัยทัศน์เพื่อการเปลี่ยนแปลง มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านการคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม และด้านการมุ่งความสำเร็จ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านการสร้างเครือข่ายความร่วมมือ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด และด้านการทำงานเป็นทีม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
เก็จกัญญา จิตเสน, ศุภธนกฤษ ยอดสละ, และทรงเดช สอนใจ. (2566). ความต้องการจำเป็นของการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงบูรณาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 8(2), 55-64. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/mcjou/article/view/266784
เขตรัฐ จันทิหล้า และบุญช่วย ศิริเกษ. (2566). ภาวะผู้นำเชิงบูรณาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการจัดการเรียนรู้ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา. วารสารวิชาการรัตนบุศย์, 5(1), 368-384. https://so07.tci-thaijo.org/index.php/rtnb/article/view/2662
ทิพมาศ เศวตวรโชติ และสถาพร ขันโต. (2560). ตัวบ่งชี้ภาวะผู้นําแบบบูรณาการสำหรับผู้บริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารสถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 8(2), 166-176. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/yri/article/view/178276
ธนวัฒน์ ฉิมกูล, จันทรัศม์ ภูติอริยวัฒน์, และธีระภาพ เพชรมาลัยกุล. (2566). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารรัชต์ภาคย์, 17(54), 280–297. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RJPJ/article/view/266670
ปนัดดา ศิลปะชัย และทนงศักดิ์ คุ้มไข่น้ำ. (2567). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงบูรณาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 1. วารสารปัญญาปณิธาน, 9(1), 43-56. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/PPJ/article/view/270246
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). (2565, 1 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอนพิเศษ 258. หน้า 1-143.
ยุทธศักดิ์ อินทฤๅกูร สวัสดิ์วงศ์ชัย, พรเทพ เสถียรนพเก้า, และวัลนิกา ฉลากบาง. (2566). การพัฒนารูปแบบการทำงานเป็นทีมที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของ โรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. Journal of Roi Kaensarn Academi, 8(11), 696-710. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JRKSA/article/view/263664
วาโร เพ็งสวัสดิ์. (2551). วิธีวิทยาการวิจัย. สุวีริยาสาส์น.
วิโรจน์ สารรัตนะ. (2566). แนวคิด ทฤษฎี และประเด็นเพื่อการบริหารการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 9). ศูนย์หนังสือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ศักดา แจ่มแจ้ง และกัญญ์รัชการย์ นิลวรรณ. (2560). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําเชิงบูรณาการสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐานระดับปฐมวัยสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร, 8(2), 93-113. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/AJPU/article/view/64001
ศักดา พรมกุล. (2563). โมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงบูรณาการที่ส่งผลต่อโรงเรียนคุณภาพของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สรญา วัชระสังกาศ. (2564). กลยุทธ์การพัฒนาทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมของนักเรียนประถมศึกษาในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตระวันออกเฉียงเหนือ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร]. SNRU e-Thesis. https://gsmis.snru.ac.th/e-thesis/thesis_detail?r=62632233101
สายฝน สวัสดิ์เอื้อ. (2566). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษาประถมศึกษาขนาดเล็กในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร]. SNRU e-Thesis. https://gsmis.snru.ac.th/e-thesis/thesis_detail?r=6232250115
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2568). สถิติข้อมูลทางการศึกษา ปีการศึกษา 2568/1. สืบค้น 30 มิถุนายน 2568, จาก https://www.bopp.go.th/?page_id=9086
อดิศร พูนสวัสดิ์ และชิษณพงศ์ ศรจันทร์. (2566). ภาวะผู้นำเชิงบูรณาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเลยหนองบัวลำภู. วารสารวิชาการรัตนบุศย์, 5(2), 513-530. https://so07.tci-thaijo.org/index.php/rtnb/article/view/3273
Achua, C. F., & Lussier, R. N. (2010). Effective leadership (4th ed.). South-Western.
Angalet, G. W. (2000). A new leadership paradigm for the twenty-first century [Unpublished doctoral dissertation]. University of Delaware.
Fernandez, S., Cho, Y. J., & Perry, J. L. (2010). Exploring the link between integrated leadership and public sector performance. The leadership quarterly, 21(2), 308-323. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2010.01.009
Hatala, R. J., and Hatala, L. M. (2005). Integrative leadership: Building a foundation for personal, iInterpersonal & organizational success. Pearson Education.
Moos, L., & Huber, S. (2007). School leadership, school effectiveness and school improvement: Democratic and integrative leadership. International Handbook of School Effectiveness and Improvement, 17, 570-585. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-5747-2_32
Printy, S. M., Marks, H. M., & Bowers, A. J. (2009). Integrated leadership: How principals and teachers share transformational and instructional influence. Journal of School Leadership, 19(5), 504-532. https://doi.org/10.1177/105268460901900501
Wilson Learning Worldwide Incorporation. (2006). Integrated leadership: Wilson Learning’s Point-of-view on Effective Leadership: Balance of Essence and form. Wilson Learning Worldwide Incorporation.
Yukl, G. A. (2010). Leadership in organizations (7th ed.). Pearson.
