การพัฒนาปัญญา: ทำไมต้องมีการพัฒนาปัญญา

Main Article Content

พระมนตรี ปญฺญาทีโป

บทคัดย่อ

ปัญญาเป็นองค์ประกอบหรือคุณสมบัติสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินชีวิตในยุคโซเชียลมีเดียแห่งการเปลี่ยนแปลงที่ได้นำพามนุษย์ก้าวสู่สังคมดิจิตอล การพัฒนาปัญญา เริ่มปฏิบัติไปตามกระบวนการของหลักไตรสิกขาเพื่อบรรลุเป้าหมายสูงสุดของชีวิต เริ่มจากหลักศีลสิกขา เพื่อให้ เกิดวาจาชอบ การกระทำชอบและการประกอบอาชีพชอบ เป็นกรอบที่กำกับการกระทำกิจกรรมของมนุษย์ให้เกิดความเรียบร้อยดีงาม จากนั้นยกขึ้นสู่ ระดับสมาธิสิกขา เพื่อให้จิตมีการพัฒนาความสำนึกให้เกิดความสมดุลระหว่างกายและจิต เป็นกระบวนการเกื้อหนุนให้สิ่งที่รับเข้ามาใน ชีวิตดำเนินไปด้วยประสิทธิภาพสูงสุด และกระบวนสุดท้ายคือ ปัญญาสิกขา เป็นวิธีการอบรมศึกษาเพื่อให้เกิดวิชาความรู้และปัญญา ซึ่งจะยังผลให้เกิดมีทัศนะความเชื่อ ค่านิยมที่ถูกต้องมีความดำริชอบถือได้ว่า เป็นกระบวนการพัฒนาปัญญาขั้นสูงสุด ที่จะควบคุมตนเองและสภาวะต่างๆ ที่กระทบเข้ามาสู่ชีวิตได้เป็นอย่างดี ทำให้ใช้ชีวิตอยู่ในสังคมแห่งการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้นมีจิตใจที่สงบ รู้เท่าทันสภาพของจิตใจของตน โดยไม่ให้ตกเป็นทาสสิ่งที่ยั่วยวนใจ อันจะนำไปสู่ความเสื่อมในชีวิต ทำให้รู้ว่า สิ่งไหนควรทำ สิ่งไหนไม่ควรทำ สิ่งไหนถูก สิ่งไหนไม่ถูก รู้จักหลีกเลี่ยงทางแห่งความเสื่อม และปฏิบัติตนให้อยู่แต่ในสิ่งที่เป็นกุศลธรรมตลอดไป

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

นโปเลียน ฮิลล์. (2541). ปรัชญาชีวิต: ศาสตร์แห่งความสำเร็จ เล่ม 1. ปราชญ์อาสา แปล. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพมหานคร: สายส่งศึกศิต.
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2525. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: อักษรเจริญทัศน์.
พรทิพา กฎมพินานนท์. (2548). การศึกษาวิเคราะห์กระบวนการเรียนรู้ในพระพุทธศาสนาและการพัฒนาคน. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระเทพเวที (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2531). พัฒนาตน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิโกมลคีมทอง.
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช, ป.ธ.9, ราชบัณฑิต). (2548). พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุดคำวัด. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง.
พระธรรมธีรราชมหามุณี (โชดก ญาณสิทฺธิ, ป.ธ.9). (2546). มรรค ผล นิพพาน. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2547). การศึกษาเริ่มต้นเมื่อคนกินอยู่เป็น. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). การสร้างสรรค์ปัญญา เพื่ออนาคตของมนุษย์ชาติ. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2539). ธรรมกับการพัฒนาชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต).(2543). พุทธธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2544). พุทธธรรม (ฉบับเดิม), พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: บริษัทสหธรรมิก จำกัด.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). พุทธธรรม: ฉบับปรับปรุงและขยายความ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย,
พระธรรมวิสุทธิกวี (พิจิตร ฐิตวัณฺโณ). (2549). การพัฒนาจิต. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร: สร้างสรรค์ บุ๊คส์.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2547). แก่นแท้ของพระพุทธศาสนาแก่นธรรมเพื่อชีวิต. กรุงเทพมหานคร: สื่อตะวัน.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). คู่มือมนุษย์และธรรมนูญชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พ.ศ. 2546.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2547). คู่มือชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: บริษัทพิมพ์สวย จำกัด.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2549). ชีวิตที่สมบูรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: ระฆังทอง.