วิเคราะห์การบริหารจัดการองค์การสงฆ์ในสมัยพุทธกาล

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎี การบริหารจัดการองค์การสมัยปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาการบริหารจัดการองค์การสงฆ์ในสมัยพุทธกาล และ 3) เพื่อวิเคราะห์การบริหารจัดการองค์การสงฆ์สมัยพุทธกาลเพื่อเป็นแนวทางการบริหารจัดการองค์การสงฆ์ในสมัยปัจจุบัน การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลจากการวิจัยพบว่า 1. หลักการบริหาร “POSDCoRB” ประกอบด้วย การวางแผน การจัดองค์การ การจัดบุคลากร การอำนวยการสั่งงาน การประสานงาน การรายงาน และการงบประมาณ และแนวคิดการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ หรือหลักการวิเคราะห์ SWOT” เพื่อต้องการหาจุดแข็ง กับจุดอ่อน และการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายนอกเพื่อต้องการหาโอกาสกับภัยคุกคามขององค์กร 2. การบริหารจัดการองค์การตามหลักการบริหาร “POSDCoRB” พระพุทธเจ้าทรงวางแผนการประกาศพระศาสนาทั้งระยะสั้นและระยะยาว ทรงสร้างรากฐานการบัญญัติพระวินัยเพื่อความมั่นคงของพระศาสนา ทรงมอบหมายบุคคลผู้เหมาะสมให้ปฏิบัติหน้าที่ ส่วนการประสานงาน การรายงานเป็นความร่วมมือกันระหว่างพระสาวก คอยรายงานเรื่องต่าง ๆ เพื่อปรับปรุงแก้ไขและติดตามผลเป็นประจำวัน 3. SWOT ขององค์การสงฆ์สมัยพุทธกาล คือ (1) จุดแข็ง ได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ที่เป็นพระอริยบุคคล (2) จุดอ่อน ได้แก่ พระสงฆ์ที่ยังเป็นปุถุชน (3) โอกาส ได้แก่ สภาพแวดล้อมทางสังคมของชมพูทวีปสมัยพุทธกาลเอื้ออำนวย (4) อุปสรรค ได้แก่ ศาสนาพราหมณ์ ศาสนาเซนและลัทธิของครูทั้ง 6 แนวทางการบริหารจัดการองค์การสงฆ์ไทยในสมัยปัจจุบันมี 3 แนวทางคือ 1) การปรับโครงสร้างการปกครองคณะสงฆ์เดิมและเพิ่มเติมหน่วยงานใหม่ 2) แก้ไขพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ โดยการหาทางออกร่วมกัน และ 3) การปฏิรูปการศึกษาคณะสงฆ์เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพของผู้ปกครองคณะสงฆ์