การถอดอัตลักษณ์ภูมิทัศน์ทางธรรมชาติและวัฒนธรรม สู่การแทนค่าสีเพื่อการออกแบบชุดสีอัตลักษณ์ของจังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานิเวศของภูมิทัศน์ทางธรรมชาติ ภูมิวัฒนธรรม และวิถีชีวิตของจังหวัดนครราชสีมา นำมาสู่กระบวนการถอดอัตลักษณ์สีเพื่อให้ได้มาซึ่งสารสนเทศชุดสีอัตลักษณ์และงานศิลปะสื่อสารจากชุดสีอัตลักษณ์ของจังหวัดนครราชสีมา การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงกึ่งทดลอง ด้วยการศึกษาข้อมูล การลงพื้นที่สังเกตการณ์ การสัมภาษณ์ และการเก็บตัวอย่างวัตถุดิบมาเข้าสู่กระบวนการถอดอัตลักษณ์ด้วยวิธีการสกัดสี การแทนค่าสี และการออกแบบชุดสี เพื่อให้ได้มาซึ่งสารสนเทศชุดสีอัตลักษณ์สำหรับต่อยอดในกระบวนการออกแบบเรขศิลป์และการสร้างสรรค์งานศิลปะที่สามารถสื่อสารและถ่ายทอดอัตลักษณ์ ทั้งนี้เพื่อนำไปสู่การสร้างคุณค่าเชิงอนุรักษ์อัตลักษณ์ วิถีชีวิต และภูมิปัญญาให้กับพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา

ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่ลุ่มน้ำมูลนั้นเป็นแหล่งธรรมชาติที่มีบทบาทสำคัญต่อคนในพื้นที่เป็นอย่างมากทั้งในบริบทของวิถีชีวิต บริบทวัฒนธรรม และการสร้างอัตลักษณ์จากสี การสกัดวัตถุดิบประเภทดินและหินในพื้นที่ลุ่มน้ำมูลนั้นได้มาซึ่งผงสีน้ำตาลธรรมชาติที่มีความหลากหลายของเฉดสี โดยในกระบวนการแทนค่าสีเพื่อออกแบบชุดสีอัตลักษณ์ ผู้วิจัยได้เลือก 6 เฉดสีที่มีโทนและค่าน้ำหนักแตกต่างกันมาออกแบบเป็นสารสนเทศชุดสีที่มีชื่อว่า ‘ลำมูล’ อันประกอบด้วย สีดินดำ สีน้ำตาลไหม้ สีดินแดง สีน้ำตาล สีดินเหลือง และสีดินทราย โดยแต่ละเฉดสีในชุดนี้ ถูกออกแบบมาเพื่อให้นักวาดหรือนักออกแบบสามารถนำไปต่อยอดใช้ในงานออกแบบและการสร้างสรรค์งานศิลปะที่สามารถตอบโจทย์ของหลักองค์ประกอบศิลป์ ไม่ว่าจะเป็นปัจจัยทางด้านดุลยภาพ จังหวะลีลา การเน้น เอกภาพ และความกลมกลืน ด้านการนำเสนอผลงานศิลปะสื่อสารนั้น สามารถนำมาซึ่งอารมณ์ ความรู้สึกร่วม การรับรู้ทางสุนทรียศาสตร์ และความตระหนักของผู้บริโภคศิลป์