หลักพุทธธรรมในการสร้างความสงบสุขของโลกยุคใหม่

Main Article Content

วรรณา พลรบ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับ “หลักพุทธธรรมในการสร้างความสงบสุขของโลกยุคใหม่” ประกอบด้วย 1) หลักการสร้างความสงบสุขในพระพุทธศาสนา 2) แนวทางในการแก้ปัญหาสังคมยุคใหม่ 3) รูปแบบการนำหลักพุทธธรรมในการสร้างความสงบสุขของสังคมโลกยุคใหม่ พระพุทธเจ้าตรัสว่าการดับกิเลสคือหนทางแห่งความสงบสุข โดยต้องมีจิตใจที่ตรงไปตรงมา พร้อมยอมรับและแก้ไขเมื่อกระทำผิด ไม่หมกมุ่นในกิเลสที่เป็นเหตุแห่งความทุกข์ ทั้งอบายมุข กามคุณ โลกธรรม และอัตตา ความความสงบสุขแบ่งเป็น 2 ระดับ คือ โลกียะเป็นความสงบสุขชั่วคราว และโลกุตระเป็นความสงบสุขที่แท้จริง ปราศกิเลส ปัญหาในโลกปัจจุบันมีรากฐานจากการที่มนุษย์ถูกครอบงำด้วยกิเลส ทั้งความโลภ โกรธ หลง การแก้ปัญหาต้องเริ่มจากการพัฒนาจิตใจและปัญญาของแต่ละบุคคล ด้วยการใช้หลักอริยมรรคมีองค์ 8 เพื่อดำเนินชีวิตในทางที่ถูกต้อง ด้วยการสร้างคนดีด้วยศีล สมาธิ และปัญญา เมื่อเริ่มมีคนดี ความสงบสุขก็จะค่อยๆ เกิดขึ้นในสังคม โดยอาศัยความร่วมมือร่วมใจตามหลักอปริหานิยธรรม และสาราณียธรรม ที่สร้างความรัก ความสามัคคี เมตตา และการแบ่งปันกันในสังคม รวมถึงการนำหลักปัญญา 8 ประการมาปฏิบัติ ทำให้เกิดความละอาย เกรงกลัว รักเคารพครู มีศีล และเพียรละอกุศล รูปแบบการนำหลักพุทธธรรมในการสร้างความสงบสุขของสังคมโลกยุคใหม่ เริ่มจาการพัฒนาตนเองด้วยการลด ละ เลิกกิเลสตามลำดับ เมื่อเกิดปัญหาในการอยู่ร่วมกัน ให้ใช้หลัก “แก้ไขที่ตน ผ่อนปรนผู้อื่น” ผลของการชำระกิเลส ทำให้มีเวลาและทรัพย์สินเหลือใช้มากขึ้น เกิดปัญญาในการใช้ทรัพยากรที่เหลือให้เกิดประโยชน์ต่อส่วนรวมสูงสุด นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงจากสังคมบริโภคสู่สังคมแห่งการแบ่งปันและเกื้อกูลกัน อันเป็นเป้าหมายสูงสุดของการสร้างสังคมที่สงบสุขอย่างยั่งยืน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กานต์สินี จันทร์วิภาดิลก. (2553). กระบวนการเพื่อจัดการรากเหง้าความขัดแย้ง. (พิมพ์ครั้งที่ ๑) กรุงเทพมหานคร: บริษัท 21 เซ็นจูรี่ จำกัด.

ใจเพชร กล้าจน (2564). บททบทวนธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: บริษัท สำนักพิมพ์แสงแดด จำกัด.

ชัชวาล ชาติสุทธิชัย. (2558). “สงครามของคนไม่รู้จักพอ (ตอน 1)”. สืบค้นข้อมูลเมื่อ 9 พฤษภาคม 2567 จากhttps://mgronline.com/daily/detail/9580000032891.

ธัช จันทรธัมมทัตต์ และพระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. การศึกษาวิเคราะห์เป้าหมายการพัฒนายั่งยืนขององค์การสหประชาชาติเชิงพุทธบูรณาการ. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 8 (S 195).

ประเวศ วสี. (2567). บนเส้นทางชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์หมอชาวบ้าน.

พระมหาใจสิงห์ สิริธมฺโม (เถื่อนศรี). (2559). “การศึกษาเชิงวิเคราะห์พุทธปรัชญาเรื่องสันติภาพตามทัศนะของพุทธทาสภิกขุ”. มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด. 5 (1) : บทคัดย่อ.

พัชรี ศิลารัตน์, พระมหาประภาส แก้วเกตุพงษ์, ประเวช วะทาแก้ว. แนวทางสร้างสันติสุขในพระพุทธศาสนาเถรวาท. ปรัชญาปริทรรศน์. 22 (2) :100-101.

พันจ่าเอกณัฐศิษย์ เดชาพิพัฒน์กุล. (2560). ศึกษาวิเคราะห์แนวการสร้างสันติภาพของมหาตมะ คานธี ตามหลักพุทธสันติวิธี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสันติศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมณะโพธิรักษ์. (2556). สรรค่าสร้างคน. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร: อุษาการพิมพ์.

สมณะโพธิรักษ์. (2560). “สื่อธรรมะพ่อครูตอน แบบคนจนเศรษฐกิจพอเพียงขาดทุนของเราคือกำไรของเรา, สืบค้นข้อมูลเมื่อ 21 มกราคม 2567 จาก: https://www.youtube.com/watch?v=RaG8wHzU8aY&t=617s.

สุทธินันท์ หล่อวิไลกุล. ศีลธรรม ที่เริ่มหายไปจากความเป็นพลเมืองของไทย. สันติสุขปริทรรศน์. 2 (2): 46.

อรทัย รุ่งวชิรา, เศวตาภรณ์ ตั้งวันเจริญ. กาญจนา เกียรติกานนท์ (2564). การจัดการเรียนรู้ในโลกยุคใหม่เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะของคนยุคใหม่. ครุทรรศน์. 1(1) : 98.

Thairath Studio (2567). “พ่อขุนรามคำแหงกับกับระบอบพ่อปกครองลูก”. สืบค้นข้อมูลเมื่อ 28 ธันวาคม 2567 จาก https://www.youtube.com/shorts/V2CC07dIQZQ.