โครงการสร้างสรรค์แหล่งเรียนรู้ ประสบการณ์ตามวิถีชนเผ่าลัวะ-ปรัย จังหวัดน่าน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาอัตลักษณ์ วิถีชีวิต และศิลปวัฒนธรรมของชนเผ่าลัวะ-ปรัย 2) ศึกษาสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่หมู่บ้านป่ากำ อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน อันเป็นถิ่นฐานของชนชาวเขาเผ่าลัวะ-ปรัย และเพื่อนำมาสู่ 3) การออกแบบแหล่งเรียนรู้ประสบการณ์ตามวิถีชนเผ่าลัวะ-ปรัย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการศึกษาข้อมูล การลงพื้นที่สังเกตการณ์ และการสัมภาษณ์ ผลการศึกษาพบว่า 1) ชนเผ่าลัวะ-ปรัย บ้านป่ากำ ตำบลดงพญา มีองค์ความรู้ทางด้านศิลปวัฒนธรรมที่ทรงคุณค่าและมีอัตลักษณ์เป็นของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นในแง่วิถีชีวิต ความเชื่อ สถาปัตยกรรม หรือภูมิปัญญา 2) สภาพแวดล้อมทางกายภาพของบริเวณพื้นที่โดยรอบหมู่บ้านป่ากำมีความเหมาะสมด้วยประการต่างๆ ในการที่จะจัดตั้งโครงการศูนย์การเรียนรู้ขึ้น และ 3) โครงการศูนย์การเรียนรู้ที่ผู้วิจัยออกแบบนั้นจะเป็นแบบเสนอโครงการที่สามารถนำไปต่อยอดในพื้นที่จริงได้ไม่ว่าจะในด้านการจัดการพื้นที่ใช้สอยหรือการจัดสรรพื้นที่องค์ความรู้และกิจกรรมภายในศูนย์ นำไปสู่การเป็นแหล่งองค์ความรู้ที่ผู้คนในวงกว้างสามารถเข้าถึงได้ ทั้งนี้เพื่อนำมาซึ่งคุณประโยชน์ทางด้านการสร้างการรับรู้และความเข้าใจถึงการดำรงอยู่ของกลุ่มชาติพันธุ์ การอนุรักษ์ไว้ซึ่งอัตลักษณ์และองค์ความรู้ของชนเผ่าลัวะ-ปรัย รวมไปถึงการส่งเสริมคุณค่าและความหมายของการดำรงชีวิตและการสร้างความภาคภูมิใจในชาติพันธุ์ให้กับชาวลัวะ-ปรัยในการที่จะอนุรักษ์ไว้ซึ่งสิ่งที่ดีงามทางศิลปวัฒนธรรมและประเพณีของตน