รูปแบบภาวะผู้นำเชิงฉากทัศน์ตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

Main Article Content

กมลชัย พลายเพ็ชร์
สุธาสินี แสงมุกดา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของภาวะผู้นำเชิงฉากทัศน์ตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษา 2) พัฒนารูปแบบภาวะผู้นำเชิงฉากทัศน์ตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษา และ 3) ยืนยันรูปแบบภาวะผู้นำเชิงฉากทัศน์ตามหลักพุทธธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานข้อมูลถูกเก็บรวบรวมโดยใช้มาตรวัดระดับ 5 ระดับ มีค่าความเชื่อมั่น 0.983 จากกลุ่มตัวอย่าง ซึ่งรวมถึงกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาวิจัยนี้ กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโรงเรียนโดย วิธีการสุ่มแบบแบ่งประเภทจากตารางประมาณขนาดของกลุ่มตัวอย่างของเครจซี่และมอร์ ได้ขนาดกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 379 โรงเรียน ผลการวิจัยพบว่า 1. ตัวแปรภาวะผู้นำด้านมุมมองตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา มี 5 องค์ประกอบ จำนวน 60 ตัวแปร ได้แก่ 1) ลักษณะภาวะผู้นำตามสถานการณ์ 2) หลักธรรมทางพุทธศาสนาของผู้บริหารตามสถานการณ์ 3) การกำหนดสถานการณ์ร่วมกัน 4) การทำงานตามสถานการณ์ และ 5) การเผยแพร่สถานการณ์และอธิบายรายละเอียดองค์ประกอบของภาวะผู้นำตามมุมมองหลักธรรมทางพุทธศาสนาของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา 2. ผลการพัฒนารูปแบบภาวะผู้นำเชิงฉากทัศน์มีลักษณะผู้นำตามฉากทัศน์ หลักพุทธธรรมของผู้บริหารตามฉากทัศน์ การร่วมกันกำหนดฉากทัศน์ การปฏิบัติงานตามฉากทัศน์ และการเผยแพร่ฉากทัศน์ 3. จากการยืนยันรูปแบบองค์ประกอบจำนวน 5 องค์ประกอบ โดยภาพรวมแล้ว มีมาตรฐานด้านอรรถประโยชน์ มีมาตรฐานด้านความเป็นไปได้มีมาตรฐานด้านความเหมาะสม และมีมาตรฐานความถูกต้องของการประเมิน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

นพมาศ วรผาบ และคณะ. (2565). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานศึกษาธิการภาค 11. วารสารการศึกษาพุทธศาสตร์และการวิจัย, 8(3): 25–40.

บรรจง ลาวะลี. (2566). ภาวะผู้นำเชิงวิสัยทัศน์ตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา. วารสารวนัมฎองแหรกพุทธศาสตรปริทรรศน์, 10(2): 157-172.

ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2553). ผู้นําเชิงสร้างสรรค์และผลิตภาพ: กระบวนทัศน์ใหม่และผู้นำใหม่ทางการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ภิญโญ ทองมี. (2562).รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะภาวะผู้นำทางจริยธรรมเชิงพุทธสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วิรัตน์ ผดุงชีพ และคณะ. (2564). การพัฒนาคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 8(1): 286-296.

ศศิวิมล ภู่พวง และคณะ. (2563). การบริหารจัดการเชิงพุทธของมหาวิชชาลัยพุทธเศรษฐศาสตร์. วารสารวิชาการเครือข่ายบัณฑิตศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ, 10(2): 63-78.

สมชาย แก้วเจริญ. (2562). การพัฒนารูปแบบภาวะผู้นาเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. ปริญญาศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยปทุมธานี.

สาคร สุขศรีวงศ์. (2558). การจัดการจากมุมมองนักบริหาร. (พิมพ์ครั้งที่ 13). กรุงเทพมหานคร: จี.พี. ไซเบอร์พริ้นท์.

สุพิศ ศรีบัว และจุฬาพรรณภรณ์ ธนะแพทย์. (2563). ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงเชิงพุทธกับการบริหารสถานศึกษา. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 5(3): 591-604.

อัมรอน ดาระแน. (2567). รูปแบบภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารสถานศึกษาสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายะลา เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3): 607-610.