อัตตสัมมาปณิธิ: การตั้งจิตมุ่งหมายนำตนไปถูกทาง

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตตสัมมาปณิธิ ในมงคลสูตรและจักร 4 ว่า ธรรมทั้ง 2 หมวดนั้นเป็นเสมือนการเตรียมความพร้อมสำหรับการดำเนินชีวิตที่สำเร็จประโยชน์อย่างแท้จริงได้ โดยศึกษาจากหนังสือและเอกสารทางวิชาการ ผลการศึกษาพบว่า ทั้งมงคลสูตรเองก็กล่าวถึงธรรมปฏิบัติที่นำชีวิตไปสู่ความสุข ความก้าวหน้าแห่งชีวิตอย่างเป็นลำดับขั้นตอน ตั้งแต่เริ่มต้นที่การไม่เสวนาคนพาล จัดว่าเป็นประโยชน์ในปัจจุบันและเบื้องหน้าเรื่อยมาถึงความมีจิตเกษม คือ ปราศจากกิเลส ซึ่งจัดว่าเป็นประโยชน์สูงสุดแห่งชีวิต หรือแม้ในหมวดธรรมจักร 4 เองก็ได้กล่าวถึง อัตตสัมมาปณิธิ การตั้งตนไว้ชอบก็เป็นข้อธรรมที่ได้เน้นให้เห็นความสำคัญของกัลยาณมิตรหรือการเสวนาสัตบุรุษ และสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ ที่จะเป็นที่พึ่งพื้นฐานในการรองรับการตั้งตนหรือจิตของบุคคลให้เกิดความเจริญ มั่นคงในชีวิต ดังนั้น จึงทำให้เรามองเห็นว่าหลักธรรมที่ได้กล่าวมานี้ อำนวยประโยชน์ให้แก่ชีวิตบุคคลผู้ดำเนินตามได้ ทั้งในระดับโลกียธรรม หรือทั้งในระดับโลกุตรธรรมด้วยเช่นกัน