การประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเครื่องปั้นดินเผาดุมใหญ่ในการค้าออนไลน์ เพื่อยกระดับวิสาหกิจชุมชน อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สะท้อนอัตลักษณ์ของชุมชนดุมใหญ่ ศึกษาการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาสู่การค้าออนไลน์ และประเมินความพึงพอใจของผู้บริโภคที่ใช้ช่องทางการตลาดออนไลน์ในการเข้าถึงผลิตภัณฑ์ชุมชนทางออนไลน์ เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ ประธานคณะกรรมและสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องปั้นดินเผา 40 คน ผู้เชี่ยวชาญด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ การตลาดดิจิทัลและเทคโนโลยี 3 คน ผู้นำชุมชน 2 คน และผู้บริโภค จำนวน 30 คน รวม 75 คน เครื่องมือวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง แบบบันทึกภาคสนาม การสังเกตและแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการจัดหมวดหมู่ การลดทอนข้อมูลหาข้อสรุปและตีความ และการวิเคราะห์เนื้อหา รวมถึงใช้สถิติพรรณนาเพื่อหาค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านเครื่องปั้นดินเผาดุมใหญ่มีความโดดเด่นในด้านเทคนิคการผลิต เพราะเป็นการขึ้นรูปด้วยมือ มีรูปลักษณ์เฉพาะและความเชื่อที่สะท้อนถึงอัตลักษณ์วัฒนธรรมอีสานผ่านลวดลาย    พื้นถิ่นเช่น ลายเส้นขีด มีการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น การใช้แพลตฟอร์ม Facebook ผลิตภัณฑ์ชุมชนของฝาก ซึ่งเป็นการช่วยเพิ่มโอกาสทางการตลาด ลดข้อจำกัดด้านพื้นที่ และสร้างความผูกพันทางอารมณ์กับผู้บริโภคผ่านการเล่าเรื่องและภาพถ่ายจากชุมชน ดุมใหญ่ อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี ทั้งนี้ ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้บริโภคต่อการตลาดออนไลน์พบว่า ผู้บริโภคมีความพึงพอใจในระดับสูง โดยเฉพาะด้านการเข้าถึงข้อมูล ความน่าเชื่อถือของผลิตภัณฑ์ และการตัดสินใจซื้อ นอกจากนี้ การพัฒนาเครื่องปั้นดินเผา การจัดส่ง และการสื่อสารอัตลักษณ์ผ่านช่องทางดิจิทัล เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความสามารถในการแข่งขันของวิสาหกิจชุมชน ยังชี้ให้เห็น เสนอแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์เชิงสร้างสรรค์ การบริหารจัดการชุมชนแบบดิจิทัล และการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของคนในพื้นที่ เพื่อยกระดับเครื่องปั้นดินเผาดุมใหญ่สู่ตลาดออนไลน์ และรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นให้ยั่งยืน โดยผลการวิจัยเชิงปริมาณ ความพึงพอใจของผู้บริโภคต่อการตลาดออนไลน์ของเครื่องปั้นดินเผาดุมใหญ่อยู่ในระดับสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมิติด้านการเข้าถึงข้อมูลผลิตภัณฑ์ ความน่าเชื่อถือของผลิตภัณฑ์ และความสะดวกในกระบวนการตัดสินใจซื้อ โดยรวมผู้บริโภคมีระดับความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก ซึ่งสะท้อนถึงประสิทธิภาพของการใช้แพลตฟอร์มดิจิทัลในการส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชนอย่างมีประสิทธิผล