รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะครอบครัวเชิงพุทธบนพื้นฐานครอบครัวอบอุ่น
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบพื้นฐานของครอบครัวอบอุ่นและสุขภาวะครอบครัวเชิงพุทธ และเพื่อศึกษารูปแบบการพัฒนาสุขภาวะครอบครัวเชิงพุทธบนพื้นฐานครอบครัวอบอุ่น เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ พระสงฆ์ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญด้านพุทธจิตวิทยา ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาครอบครัว และครอบครัวตัวอย่าง รวมจำนวน 9 รูป/คน โดยการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการข้อสรุปแบบอุปนัย ผลการวิจัยพบว่า 1. องค์ประกอบพื้นฐานของครอบครัวอบอุ่นและสุขภาวะครอบครัวเชิงพุทธมีดังนี้ 1) องค์ประกอบของครอบครัวอบอุ่น เป็นองค์ประกอบที่สะท้อนถึงการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในครอบครัวในด้านต่างๆ มี 4 ด้าน คือ ด้านการมีส่วนร่วมในครอบครัว การสื่อสารในครอบครัว การแสดงออกทางอารมณ์ และด้านการปรับตัวของสมาชิกในครอบครัว 2) องค์ประกอบสุขภาวะครอบครัวเชิงพุทธ มีลักษณะเป็นกระบวนการที่เป็นพลวัตของครอบครัวที่แสดงถึงความสามารถในการปรับสมดุลของครอบครัว มี 4 ด้าน คือ ด้านกาย ด้านสังคม ด้านจิต และด้านปัญญา 2. รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะครอบครัวเชิงพุทธบนพื้นฐานครอบครัวอบอุ่น คือ 1) ด้านกาย ประกอบด้วย แนวทางการปฏิบัติร่วมกันในครอบครัว การใช้ร่างกาย และสุขภาพร่างกาย 2) ด้านสังคม ประกอบด้วย การสื่อสารสร้างปฏิสัมพันธ์ และสร้างความเข้าใจที่ตรงกัน 3) ด้านจิต ประกอบด้วย คุณลักษณะจิต ศักยภาพจิต และสุขภาพจิต 4) ด้านปัญญา ประกอบด้วย หลักการคิดพิจารณาไตร่ตรอง และปัญญาหาทางแก้ไขปัญหา
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการสถาบันพัฒนาพระวิทยากร
ข้อความที่ปรากฎอยู่ในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารวิชาการสถาบันพัฒนาพระวิทยากร
เอกสารอ้างอิง
จุฬาลักษณ์ ประจะเนย์. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบการสื่อสารภายในครอบครัวรูปแบบการดำเนินชีวิต รูปแบบความผูกพันภายในครอบครัวกับพฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และการติดเกมของวัยรุ่นในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
ธีระพงษ์ มาลัยทอง และคณะ. (2557). มุมมองต่อความสุขของคนไทย. วารสารเศรษฐกิจและสังคม, 51(2): 2-5.
พรทิพย์ ช่วยเพล และอภิษฎาข์ ศรีเครือดง. (2562). ความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัวกับสุขภาพจิตของวัยรุ่นไทย. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลสุวรรณภูมิ, 1(3): 207-220.
พระมหาเกรียงศักดิ์ โสภากุล. (2562). พุทธวิธีแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในครอบครัวสังคมไทยปัจจุบัน. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 1(2): 25-32.
พระมหาสุเทพ สุทฺธิญาโณ และประยูร สุยะใจ. (2560). ยุทธศาสตร์พฤติกรรมเชิงพุทธในการเสริมสร้างความสมดุลของชีวิตและครอบครัว. รายงานการวิจัย. คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พิมพ์รำไพ สุนทรารชุน. (2549). แนวทางการสร้างเสริมศักยภาพของแม่คนเดียวที่เลี้ยงลูก.วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต. สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร. สาขาสตรีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วรเวศม์ สุวรรณระดา. (2559). ชาญชรา: ก้าวสู่สังคมสูงวัยด้วยความรู้และปัญญา. กรุงเทพมหานคร: สกว.
สมาน ศิริเจริญสุข. (2565). สุขภาวะเชิงพุทธกับการพัฒนาความมั่นคงของมนุษย์. The Journal of Research and Academics, 5(5): 331–342.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2558). ดัชนีครอบครัวอบอุ่น พ.ศ. 2558. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สำนักงานกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว. (2560). กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. นโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาสถาบันครอบครัว พ.ศ. 2560-2564. กรุงเทพมหานคร: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์.
