ภาษาสื่อความปรารถนาดี: กลวิธีทางภาษาที่ใช้ในการอวยพรในภาษาไทย

Main Article Content

ธรรมวัฒน์ พัฒนาสุทธินนท์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาที่ใช้ในการแสดง  วัจนกรรมอวยพรภาษาไทยโดยเก็บข้อมูลจากคำอวยพรที่รวบรวมไว้ในเว็บไซต์ www.คำอวยพร.com (สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564) จำนวน 5 สถานการณ์ ได้แก่ วันคล้ายวันเกิด ขึ้นปีใหม่ งานแต่งงาน สำเร็จการศึกษา และเกษียณอายุ รวมคำอวยพรทั้งสิ้น 323 คำอวยพร ผลการศึกษาพบว่า กลวิธีทางภาษาที่ใช้ในการอวยพรในภาษาไทยจำแนกได้เป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลวิธีหลักที่ใช้ในการอวยพร ประกอบด้วย กลวิธีการอวยพรโดยตรง ได้แก่ การแสดงความปรารถนาดี การใช้ถ้อยคำสูตรสำเร็จ และกลวิธีการอวยพรโดยอ้อม ได้แก่ อุปลักษณ์ 2) กลวิธีร่วมที่ใช้ในการอวยพร ได้แก่ การกล่าวอ้าง การแสดงความรู้สึก การให้ข้อคิด การหยอกล้อ และการอำลา ทั้งนี้ กลวิธีร่วมที่ใช้ในการอวยพรจะแปรไปตามสถานการณ์ที่อวยพร

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

กานต์รวี ชมเชย. (2558). ภาษาไทยเน็ต: ภาษาสนทนาในโปรแกรมสนทนาในสมาร์ทโฟน. สถาบันวัฒนธรรมและศิลปะ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

คำอวยพร.com. (2557-2561). แหล่งรวมคำอวยพร คำอวยพร วันเกิด คำอวยพรดี ๆ. http://www.คำอวยพร.com/

ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2556). วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ตามแนวภาษาศาสตร์: แนวคิดและการนำมาศึกษาวาทกรมในภาษาไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ทัศนีย์ เมฆถาวรวัฒนา. (2541). วัจนกรรมการขอโทษในภาษาไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ทินวัฒน์ สร้อยกุดเรือ. (2562). กลวิธีทางภาษาในการอวยพรงานเลี้ยงฉลองมงคล สมรส. วรรณวิทัศน์, 19(1), 107-135.

ทินวัฒน์ สร้อยกุดเรือ. (2563). ลักษณะภาษาและเนื้อหาในข้อความอวยพรวันเกิดสำเร็จรูป. วารสารวิชาการ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 16(2), 95-113.

ธรรมวัฒน์ พัฒนาสุทธินนท์, และวิภาดา รัตนดิลก ณ ภูเก็ต. (2564). วัจนกรรมในการแถลงข่าวของศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (ศบค.). วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 41(3), 91-104.

ประทีป วาทิกทินกร. (2538). ร้อยกรอง. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

พรทิพย์ พุกผาสุข. (2547). มงคลหลากหลายในคำให้พรวันเกิด. วารสารภาษาและ วัฒนธรรมไทย, 21, 86-96.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 34). มูลนิธิเพื่อการศึกษาสันติภาพ.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น.

ราชบัณฑิตยสภา. (2560). พจนานุกรมศัพท์ภาษาศาสตร์ (ภาษาศาสตร์ทั่วไป). ราชบัณฑิตยสภา.

รุ่งอรุณ ใจซื่อ. (2549). วัจนกรรมการแสดงความไม่พอใจในภาษาไทย: กรณีศึกษานิสิตนักศึกษา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วิสันต์ สุขวิสิทธิ์. (2547). วัจนกรรมการบริภาษในภาษาไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สิทธิธรรม อ่องวุฒิวัฒน์. (2549). วัจนกรรมการตักเตือนในภาษาไทย: กรณีศึกษาครูกับศิษย์ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2556). ภาษาศาสตร์สังคม (พิมพ์ครั้งที่ 5). โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อนุมานราชธน, พระยา. (2533). การศึกษาวรรณคดีแง่วรรณศิลป์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). ราชบัณฑิตยสถาน.

อุปกิตศิลปสาร, พระยา. (2516). ชุมนุมนิพนธ์ อ.น.ก. บรรณาคาร.

เอกพล ดวงศรี. (2560). การศึกษาเปรียบเทียบคำอ้างถึงพระสงฆ์ไทยสมัยสุโขทัยกับปัจจุบัน [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Grice, H. P. (1975). Logic and Conversation. In P. Cole & J. L. Morgan (Eds.), Syntax and semantics, Vol 3: Speech acts (pp. 41-58). Academic Press.

Kecskes, I. (2014). Intercultural pragmatics. Oxford University Press.

Komin, S. (1990). National character in the Thai nine values orientations. http://www.thaisunset.com/downloads/Suntaree%20Komin%20Thai%20National%20Character.pdf

Kövecses, Z. (2010). Metaphor: A practical introduction (2nd ed.). Oxford University Press

Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. The University of Chicago Press.

Searle, J. R. (1969). Speech acts. Cambridge University Press.

Searle, J. R. (1976). The classification of illocutionary acts. Language and Society, 5(1), 1-23.

Wisdom Library. (n.d.). Swasti. Retrived September 29, 2021, from https://www. wisdomlib.org/definition/swasti.

Wisdom Library. (n.d.). Sukha. Retrived September 29, 2021, from https://www. wisdomlib.org/definition/sukha.

Wisdom Library. (n.d.). Santa. Retrived September 29, 2021, from https://www. wisdomlib.org/definition/santa.