การจัดกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ธรรมชาติเป็นฐาน: กรณีศึกษา ชมรมนักสื่อความหมายธรรมชาติ จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสบการณ์การออกแบบและจัดกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ธรรมชาติเป็นฐานของชมรมนักสื่อความหมายธรรมชาติ จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้ระเบียบวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษา ดำเนินการวิจัยผ่านการสัมภาษณ์ การสังเกตแบบมีส่วนร่วม การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม และการบันทึกภาคสนาม โดยมีผู้ให้ข้อมูล 5 คนที่มีอายุและบทบาทในชมรมแตกต่างกัน ดำเนินการเก็บข้อมูลตั้งแต่เดือนเมษายน-ธันวาคม พ.ศ. 2566 ผลการวิจัย พบว่า ชมรมนักสื่อความหมายธรรมชาติออกแบบกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ธรรมชาติเป็นฐานผ่านค่ายพักแรม ซึ่งจัดขึ้นในพื้นที่ป่า 5 วัน 4 คืน โดยสร้างการเรียนรู้ผ่านกระบวนการที่มีแนวคิดสำคัญที่คำนึงถึง 5 ประการ คือ การสัมผัสตรงในธรรมชาติ การสะท้อนบทเรียน การสรุปความคิด การลงมือทำซ้ำ และคำนึงถึงอารมณ์และความรู้สึก นอกจากนี้ กระบวนการเรียนรู้ตลอด 5 วันยังมีการสอดแทรกเครื่องมือที่ช่วยให้ผู้เรียนเชื่อมโยงกับธรรมชาติ 2 ประการ ได้แก่ การสื่อความหมายธรรมชาติ และเพลงที่ใช้ประกอบการสื่อความหมาย มีความสอดคล้องกับทฤษฎีการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ และทฤษฎีการเรียนรู้อย่างเป็นองค์รวม การวิจัยนี้ช่วยให้เห็นความเป็นไปได้ในการออกแบบแนวทางการจัดการเรียนการสอนรูปแบบใหม่ที่ให้ความสำคัญกับการเชื่อมโยงธรรมชาติของมนุษย์ เพื่อให้ครู กระบวนกร บุคคลที่สนใจ นำไปปรับใช้ตามศักยภาพและบริบทของตนเองได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารการศึกษาและนวัตกรรมการเรียนรู้ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน ซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ และไม่สงวนสิทธิ์การคัดลอกบทความเพื่อใช้ประโยชน์ทางวิชาการ แต่ให้อ้างอิงข้อมูลแสดงที่มาของบทความทุกครั้งที่นำไปใช้ประโยชน์
เอกสารอ้างอิง
Anegasukha, S. (2003). Qualitative Data Analysis. Journal of Educational Research and Measurement, 1(1), 25-36. https://journal.lib.buu.ac.th/index.php/search/article/view/266 [in Thai]
Asfeldt, M., Purc-Stephenson, R., & Zimmerman, T. (2022). Outdoor education in Canadian public schools: Connecting children and youth to people, place, and environment. Environmental Education Research, 28(10), 1510-1526. https://doi.org/10.1080/13504622.2022.2061919
Chawla, L., & Cushing, D. F. (2007). Education for strategic environmental behavior. Environmental Education Research, 13(4), 437-452. https://doi.org/10.1080/13504620701581539
Cincera, J., Johnson, B., & Kroufek, R. (2020). Outdoor environmental education programme leaders’ theories of experiential learning. Cambridge Journal of Education, 50(6), 729-745. https://doi.org/10.1080/0305764X.2020.1770693
Convention on Biological Diversity. (2021, July 5). First draft of the post-2020 global biodiversity framework [Meeting documents]. Third meeting of the Open-ended Working Group on the Post-2020 Global Biodiversity Framework, Convention on Biological Diversity, Geneva, Switzerland. https://www.cbd.int/doc/c/abb5/591f/2e46096d3f0330b08ce87a45/wg2020-03-03-en.pdf
Genc, M., Genc, T., & Rasgele, P. G. (2018). Effects of nature-based environmental education on the attitudes of 7th grade students towards the environment and living organisms and affective tendency. International Research in Geographical and Environmental Education, 27(4), 326-341. https://doi.org/10.1080/10382046.2017.1382211
Grimwood, B. S. R., Gordon, M., & Stevens, Z. (2017). Cultivating nature connection: Instructor narratives of urban outdoor education. Journal of Experiential Education, 41(2), 204-219. https://doi.org/10.1177/1053825917738267
Harding, S. (2013). Animate Earth Science, Intuition, and Gaia (K. Deeprawat, Trans.). Suan Ngoen Mee Ma. (Original work published 2006) [in Thai]
Hutangkun, T. (2021). Anthropocene: The human era of world volatility. In K. Kittireanglap (Ed.), Anthropocene: A critique of human and environmental crisis in the era of capital (25-108). Sirindhorn Anthropology Centre. [in Thai]
Intongpan, P. (2010). A comparative study in ecology of Buddhist philosophy and deep ecology through Arne Naess’ perspective. Humanities Journal, 17(2), 71-88. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/abc/article/view/54283 [in Thai]
James, J. K., & Williams, T. (2017). School-based experiential outdoor education: A neglected necessity. Journal of Experiential Education, 40(1), 58-71. https://doi.org/10.1177/1053825916676190
Kalsoom, Q., Khanam, A., & Qureshi, N. (2022). Collaborative reflection on environmental practices: A vehicle for environmental education in teacher education. Reflective Practice, 23(2), 162-176. https://doi.org/10.1080/14623943.2021.2001320
Kolb, A. Y., & Kolb D. A. (2017). Experiential learning theory as a guide for experiential educators in higher education. Experiential Learning & Teaching in Higher Education, 1(1), 7-44. https://nsuworks.nova.edu/elthe/vol1/iss1/7
Kuruwanich, A., & Noisantia, C. (2021, September 10). Experiential Learning Theory (ELT). LIFE Education. https://www.lifeeducation.in.th/positive-education [in Thai]
Lithoxoidou, L. S., Georgopoulos, A. D., Dimitriou, A. T., & Xenitidou, S. C. (2017). “Trees have a soul too!” Developing empathy and environmental values in early children. International Journal of Early Children Environmental Education, 5(1), 68-88. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1158501.pdf
Louv, R. (2020). Last child in the woods: Saving our children from nature-deficit disorder (D. Saeliw, Trans.). Suan Ngoen Mee Ma. (Original work published 2005) [in Thai]
Lovelock, J. (2010). The revenge of Gaia: Earth’s climate crisis and the fate of humanity (W. Derbest, Trans.). Matichon. (Original work published 2007) [in Thai]
Mann, J., Gray, T., Truong, S., Sahlberg, P., Bentsen, P., Passy, R., Ho, S., Ward, K., & Cowper, R. (2021). A systematic review protocol to identify the key benefits and efficacy of nature-based learning in outdoor educational setting. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(3), 1199. https://doi.org/10.3390/ijerph18031199
Methasuk, A. (2023). The nature of learning, the consistency between active learning and brain function. In A. Methasuk, K. Kaewsamran (Eds.), Active Learning: Learning with the Heart, Brain, and Hands (43-53). Faculty of Learning Sciences and Education, Thammasat University. [in Thai]
Mozaffar, F., & Mirmoradi, S. S., (2012). Effective use of nature in educational spaces design. Organization, Technology and Management in Construction: an International Journal, 4(1), 381-392. https://doi.org/10.5592/otmcj.2012.1.3
Nastasi, B. K., & Schensul, S. L. (2005). Contributions of qualitative research to the validity of intervention research. Journal of School Psychology, 43(3), 177-195. https://doi.org/10.1016/j.jsp.2005.04.003
Nilchaikovit, T., & Juntrasook, A. (2016). The art of organizing learning processes for change: A manual for the mindfulness facilitator (2nd ed.). Future Leaders Project. [in Thai]
Niramonmonton, N., & Boonsriton, P. (2018). Analysis of the forest watershed conservation community of Mae Oae Tai with Arne Naess's concept of deep ecology. Panidhana: Journal of Philosophy and Religion, 14(2), 260-283. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/panidhana/article/view/136417 [in Thai]
Panawong, C. (2020). Qualitative research methods: From theoretical concepts to practice (2nd ed.). Naresuan University. [in Thai]
Perry, S. A. B. (2021). Participatory feeling: Re-visioning transformative learning theory through Heron’s whole person perspective. Adult Education Quarterly, 71(4), 338-355. https://doi.org/10.1177/07417136211016779
Pluemjit K. (2022). Korkankru powerful learning 12 learning innovations for new-hearted teachers. Parbpim. [in Thai]
Pothisita, C. (2021). The science and art of qualitative research: A handbook for social science students and researchers (9th ed.). Amarin. [in Thai]
Russell, C., & Oakley, J. (2016). Engaging the emotional dimensions of environmental education. Canadian Journal of Environmental Education, 21, 13-22. https://www.researchgate.net/publication/325722065_Engaging_the_Emotional_Dimensions_of_Environmental_Education
Steffen, W., Richardson, K., Rockström, J., Cornell, S. E., Fetzer, I., Bennett, E. M., Biggs, R., Carpenter, S. R., de Vries, W., de Wit, C. A., Folke, C., Gerten, D., Heinke, J., Mace, G. M., Persson, L. M., Ramanathan, V., Reyers, B., & Sörlin, S. (2015). Planetary boundaries: Guiding human development on a changing planet. Science, 347(6223), 1259855. http://doi.org/10.1126/science.1259855
Sunassee, A., Bokhoree, C., & Patrizio, A. (2021). Students’ empathy for the environment through eco-art place-based education: A review. Ecologies, 2(2), 214-247. https://doi.org/10.3390/ecologies2020013
Tal, T. (2010). Pre-service teachers’ reflections on awareness and knowledge following active learning in environmental education. International Research in Geographical and Environmental Education, 19(4), 263-276. https://doi.org/10.1080/10382046.2010.519146
Thammasorn, S. (2023, August 12). Global boiling, the disappearance of warm currents, and the melting of snow at the Third Pole. WAY. https://waymagazine.org/global-boiling-and-third-pole-climate-warming [in Thai]
United Nations. (2023, July 27). Hottest July ever signals ‘era of global boiling has arrived’ says UN chief. United Nations. https://news.un.org/en/story/2023/07/1139162
Yang, C.-L., Hwang, M., & Chen, Y.-C. (2011). An empirical study of the existence, relatedness, and growth (ERG) theory in consumer's selection of mobile value-added services. African Journal of Business Management, 5(19), 7885-7898. https://doi.org/10.5897/AJBM10.1586
Yorks, L., & Kasl, E. (2002). Toward a theory and practice for whole-person learning: Reconceptualizing experience and the role of affect. Adult Education Quarterly, 52(3), 176-192. https://doi.org/10.1177/07417136020523002
